Interview

“Nu gaan de mensen nooit meer blikjes gooien”

Samuel (9) maakte een zes meter lange blikjesketting

“Nu gaan de mensen nooit meer blikjes gooien”

“Dit is wat jullie in 1 maand tijd in mijn straat hebben achtergelaten.” Met die boodschap veroverde Samuel (9 jaar) binnen één dag de harten van duizenden Vlamingen. Hij verzamelde een maand lang tijdens wandelingen door zijn straat blikjes. Daarvan maakte hij een slinger die zo hoog is als de hoogste boom in zijn tuin. Door Elise Hermans & Andrea vercammen

Wij ontmoeten Samuel in zijn gezellige huis in Brugge, helemaal in het groen. Terwijl we door zijn straat wandelen, valt het ons op dat de berm er zo proper is. “Omdat het gras zo lang is, zie je de flesjes en blikjes niet meer liggen, maar ze liggen er wel,” hoorden we later. Als we naar binnen gaan via het tuinhek, is de slinger van Samuel het eerste wat we zien. Hij is nog langer dan de foto doet lijken en ondanks het feit dat hij van afval gemaakt is, is hij eigenlijk heel mooi. We worden warm verwelkomd en gaan aan tafel zitten met een glas zelfgemaakt vlierbessensap.

Tijdens ons gesprek verbazen we ons erover hoeveel de negenjarige jongen afweet van afval en plastic. Hij legt ons uit hoe slecht al die flesjes in de berm zijn, want “plastic, dat kan nooit verteren, dat kan niet afgebroken worden door de natuur. Misschien zie je het niet meer, maar het is er wel nog steeds, in microscopisch kleine deeltjes, en die zijn nog steeds heel slecht.”

“Ik vind het echt niet goed dat mensen dat doen, want het maakt de natuur veel minder mooi.”

Samuel is een natuurliefhebber in hart en nieren, zo vertelt zijn moeder, schrijfster Lara Taveirne: “Al toen hij klein was vond ik hem altijd buiten in de modder”. Zelf vertelt hij ook dat hij vaak nadenkt over vervuiling. “Ik vind het echt niet goed dat mensen dat doen, want het maakt de natuur veel minder mooi.”

Wanneer we hem vragen waarom hij die ketting maakte, is zijn antwoord simpel en duidelijk: “Die blikjes horen niet thuis in de natuur, dus heb ik die allemaal opgeruimd.” Hij wilde het afval dat hij langs de weg tegenkwam, omzetten in kunst: “Na al dat opruimwerk, vond ik het zonde om er niks mee te doen, dus ik dacht: ik ga hier iets moois van maken.”

De slinger meet zes meter en er hangen ongeveer 360 blikjes aan. Op school leert Samuel wel over het milieu en het belang van recyclage, maar zijn moeder en hij vinden dat dat nog beter kan. Sommige koeken zitten driedubbel verpakt, terwijl een appel niet voor afval zorgt. Denken de klasgenoten van Samuel over zulke dingen na? “Nee, dat denk ik niet”, zegt hij. Wel zit hij in de ‘Natuurbrigade’ van zijn school, daar verbouwen ze plantjes, ruimen ze de speelplaats op en werken ze in hun eigen tuintje. “Als wij op school iemand een papiertje op de grond zien gooien, dan krijgen ze een soort boete en dan moeten ze tien papiertjes van de speelplaats rapen.” Maar in zijn straat doen de mensen het volgens hem vooral stiekem. “Ik heb nog nooit iemand een papiertje op de grond zien gooien, dus ik denk dat ze het doen zonder dat iemand het ziet”.

“Omdat het een kind is dat zonder uitroeptekens of woede die boodschap brengt, voelt niemand zich geviseerd.”

De Facebookpost over Samuel werd intussen al bijna 3500 keer gedeeld, en dat aantal blijft groeien. Zijn moeder Lara had zoveel succes niet verwacht, maar vond het wel belangrijk dat de foto van de slinger gedeeld werd. De slinger hangt er al sinds de winter, maar omdat er nu debat is over de invoering van statiegeld en vanwege ‘Mei Plasticvrij’ leek het haar een mooi moment om een foto van de slinger op Facebook te zetten. “Ik was ook heel tevreden over mijn foto, omdat Samuel heel strijdlustig kijkt,” vertelt ze. “Ik denk dat het zo goed werkt omdat er geen kwaadheid in zit,” het is gewoon een onschuldig beeld van een jongen die iets moois maakte van iets lelijks, en dat maakt het zo krachtig. “Omdat het een kind is dat zonder uitroeptekens of woede die boodschap brengt, voelt niemand zich geviseerd.”

Het is duidelijk dat veel mensen de ergernis over zwerfvuil ook delen. “Opvallend genoeg hebben we bijna alleen maar positieve reacties gekregen,” vertelt Lara. “Toen de foto op verschillende nieuwswebsites verscheen, waren wij toch wel bang. We gingen heel voorzichtig kijken naar de reacties en zelfs daar was alles positief. Voor Vlaanderen is Samuel op dit moment een echte held, maar hij is natuurlijk ook nog gewoon een kind. Veel mensen schrijven dat ze een voorbeeld moeten nemen aan Samuel, maar vanochtend was ik gewoon boos hem. Soms is hij ook nog wel een keer stout.”

Lara wil Samuel wel wat voor alle media-aandacht beschermen: “Ik wil niet dat dat gezichtje en die persoon die zich nog helemaal moet ontwikkelen ergens op vastgepind wordt. Ik denk ook dat het succes van de post komt doordat het iets heel authentieks en onschuldigs is, en als je er dan weer filmpjes van maakt wordt het een soort product. Veel politici hebben het gedeeld en dat vind ik heel tof, maar moesten ze me vragen om daarin verder te gaan, dan zeg ik nee.”

Samuel heeft de reacties op de foto nog niet gelezen en staat niet echt stil bij alle likes en shares. Van zijn vrienden heeft nog maar één vriendin de foto van de slinger gezien, “en die vond het al heel mooi.” De foto in de krant vond hij wel bijzonder: “Dat had ik nog nooit gezien! Het was de eerste keer dat ik mezelf in de krant zag staan.” Maar nog veel meer interviews ziet Samuel niet meer zitten. Alleen Karrewiet zou nog wel eens mogen langskomen.

Of hij nog plannen heeft voor de toekomst, vragen we hem tenslotte. Vastberaden antwoordt hij: “Nog een slinger maken, hé.”

Foto’s: Elise Hermans
Zwerfvuil is een grote ergernis voor veel Vlamingen en jaarlijks komt er zo’n 17.500 ton in de natuur terecht. Kan statiegeld die hoeveelheid verminderen?

Joke Schauvliege, minister van omgeving, natuur en landbouw, stelt voor om statiegeld op blikjes en flessen in te voeren. Dat zou ervoor zorgen dat er minder zwerfafval is en dus 16 miljoen euro per jaar bespaard wordt op opruimkosten van zwerfvuil. Dat bestaat immers voor 40% uit blikjes en flessen. De Scandinavische landen, Schotland en het Verenigd Koninkrijk doen al aan statiegeld. Ook in Duitsland werd het ingevoerd, en daar wordt het succes bevestigd: 96% van de verkochte blikjes wordt er opnieuw ingeleverd voor statiegeld. In België wordt de discussie nog gevoerd. Voorlopig zijn N-VA en Open VLD nog tegen. In september wordt een beslissing genomen.

Lees ook: Waarom alle zwerfvuil van straat moet

Schrijf je reactie

Colofon

Adres Redactie

Toko Space t.a.v. Charlie Magazine
Statiestraat 139
2600 Antwerpen