In zijn debuut ‘Girl’ toont Lukas Dhont hoe de vijftienjarige ballerina Lara een zware strijd voert met én tegen haar eigen lichaam. Niet enkel om haar danspassen te perfectioneren, ook om vrouw te worden. Ze werd immers in het lichaam van een jongen geboren.
Wie vandaag in film een onderwerp als transgenderthematiek wil aankaarten, moet tegen kritiek kunnen. Dag en nacht staan critici klaar om met scherp te schieten, elkaar aftroevend in snijdende zinsneden. Zo liep afgelopen zomer het blauwe Twitter-vogeltje rood aan toen bekend werd dat Scarlett Johansson de hoofdrol zou vertolken in ‘Rub & Tug’, een film over de Amerikaanse transgendergangster Dante Tex Gill. Het moest maar eens gedaan zijn met cisgenders die transgenderrollen spelen, klonk het. Na aanhoudende kritiek stapte Johansson op, waardoor de toekomst van de film aan een zijden draadje hangt.
Koorddansen
Dit laatste voorval was één van de dingen die de 27-jarige Lukas Dhont onlangs kwaad maakte, vertelde de Gentse cineast aan Knack Focus. Dat dit gevoelig ligt bij hem, is natuurlijk begrijpelijk: hij maakte onlangs ‘Girl’, zijn zinderende debuut over de 15-jarige Lara die geboren is in het lichaam van een jongen, maar zich altijd al een meisje voelde.
“De strijd die Lara voert wordt door Dhont met veel zorg, liefde en geduld in beeld gebracht.”
Met die film miste Dhont zijn start niet. Naast een prijzenregen op Europese filmfestivals – hij won tijdens Cannes zowel de Caméra d’Or voor beste debuut als de Queer Palm – maakte hij ook in Amerika het mooie weer met een distributiedeal met Netflix en talloze lovende kritieken. Eén van de mooiste: “Niet alleen heeft Girl de kracht om levens te veranderen maar het blaast ook je geloof in cinema nieuw leven in.” Mooie grote woorden voor een kleine mooie film.
Het beste is: ze zijn ook waar. De strijd die Lara voert, gebaseerd op het waargebeurde verhaal van Nora Monsecour, wordt door Dhont met veel zorg, liefde en geduld in beeld gebracht.
Bloed, zweet, tranen
Ook de jonge ster Victor Polster laat een verpletterende indruk na met een doorleefde, uitputtende vertolking van het worstelende hoofdpersonage. Ongeduldig telt zij af naar haar geslachtsoperatie, het moment dat ze eindelijk vrouw wordt. Alleen: ze vergeet dat dit een proces is dat tijd vraagt. Je wordt niet van de ene op de andere dag een volwassen vrouw. Dat vergt een overgangsperiode die sowieso bezaaid is met veel veranderingen. Zowel lichamelijk als mentaal.
“Het is vooral ook belangrijk om te kijken of een rol een complexe en correcte weergave geeft van transgender persoon.”
Die lichamelijke en mentale strijd komt mooi samen in Lara’s droom om ballerina te worden, een hartewens waar ze bloed, zweet, tranen en een verhuis naar Antwerpen voor over heeft. Tijdens de uitputtende dansscènes waarbij ze (pijnlijke) pirouettes en pliés uit haar lichaam perst, wordt die strijd met én tegen haar lichaam bijzonder tastbaar. ‘Hoe zit het met je derde been?’ vraagt een nieuwsgierige klasgenote dan nogal onbeschoft aan Lara. Die tapete zij in, weet de kijker, een pijnlijke onderneming waarmee ze haar eigen lichaam kapot maakt.
Voor sommige critici is die expliciete lichamelijke mutilatie genoeg om ‘Girl’ af te doen als tegen horror aanschurende trans trauma porn die ten allen koste gemeden moet worden, omdat de rol van Lara niet door een transgender persoon gespeeld wordt en de film niet door een transgender persoon gemaakt is.
Dromen en ambities
Maar in plaats van je enkel blind af te vragen of iemand het recht heeft om deze film te maken is het toch vooral ook belangrijk om te kijken of een rol een complexe en correcte weergave geeft van transgender persoon, en geen karikaturen schetst.
“Girl doet er alles aan om een genuanceerd coming-of-age-drama te schetsen.”
Dat laatste is bij ‘Girl’ zéker niet het geval. Dhont doet er alles aan om de nuance op te zoeken, zowel in zijn zoekende en poëtische regie als in zijn (en Angelo Tijssens) fijnbesnaarde scenario. Ook Victor Polster vult zijn personage zo doorleefd en authentiek mogelijk in. Van de liefdevolle, naturelle gesprekken die Lara met haar vader, haar begeleidende psycholoog en dokter voert of de kleine en grote gevoelens die ze ervaart ten gevolge van de gierende hormonen: ‘Girl’ doet er alles aan om een genuanceerd coming-of-age-drama te schetsen.
“Ik hoop dat ‘Girl’ een debat kan opstarten en jonge meisjes zoals mij tonen dat we nog steeds mogen dromen, doelen stellen en ambitie hebben,” schreef Girl-inspiratiebron Nora Monsecour op sociale media de dag nadat Dhont de Caméra d’Or in ontvangst mocht nemen. “Laat de film de start zijn van verandering.” Plié!
Schrijf je reactie