Misschien was je geschrokken toen je vorige week het artikel “Dit zijn de mensen die jouw kleding maken” las. De toestanden in de fabrieken waar onze kledij wordt geproduceerd zijn zo erbarmelijk dat je er wanhopig van zouden worden. We kunnen zelf een verschil maken door bedrijven om transparantie te vragen en te weigeren om mee te gaan in een oneerlijke kledingindustrie. Maar hoe doe je dat? Hoe kies je verantwoord uit de waaier aan kledij die ons aangeboden wordt? Enkele Charlies vertellen wat zij doen om ethisch verantwoord te kopen.
Jozefien
“Ik doe mijn best om ethisch verantwoord te consumeren en ben met de jaren veel bewuster geworden. Na de docu ‘The True Cost’ over de verschrikkelijke werkomstandigheden van textielarbeiders en de impact van de kledingindustrie, stel ik mijn koopgedrag meer in vraag. Ik koop nu minder dan vroeger en wanneer ik iets koop, probeer ik altijd eerst een fair wear optie te kiezen. Ik heb mijn favoriete winkels en webshops gevonden waarvan ik weet dat ze ‘propere’ kleren verkopen. Ik koop ook meer basics en laat tijdelijke trends aan mij voorbij gaan. Accessoires vind ik nog moeilijk: schoenen, jassen, ondergoed. Ook voor mijn kinderen koop ik nog steeds kleren bij Hema of H&M. Ik probeer daar wel zo veel mogelijk biokatoen te kopen, maar hier zou ik nog bewuster kunnen consumeren. Het ontbreekt me gewoon aan de juiste winkels.”
“Mensen zijn het gewoon geworden dat alles onmiddellijk beschikbaar is voor weinig geld.”
“Kleren die eerlijk gemaakt worden zijn meestal iets duurder, maar ik heb mijn trucs om het toch betaalbaar te houden. Minder kopen en opletten voor solden. Ik ben ingeschreven op de nieuwsbrieven van mijn favoriete (web)shops en ze verwittigen me wanneer er een aanbieding is. Ik heb een paar duurdere stuks van Nathalie Vleeschouwer, maar omdat ze zo bijzonder en uniek zijn, geef ik daar met plezier geld aan uit. Bovendien ben je in zo’n stuk meteen ‘aangekleed’ en heb je verder niet veel nodig.”
“Mensen zijn het gewoon geworden dat alles onmiddellijk beschikbaar is voor weinig geld. Ze weten ergens wel dat iemand de prijs betaalt voor dat shirt van €9,90 maar het is erg gemakkelijk om dat weg te drukken als je hiermee niet geconfronteerd wordt. Dat kledingproducenten geen inzage geven aan hun klanten in de manier waarop hun kleren gemaakt worden, vind ik dan ook echt niet kunnen.”
“Gelukkig is de laatste jaren het aanbod fair wear kleren uitgebreid. Mijn favoriete webshop voor basics is People Tree. Verder ga ik graag winkelen in Juttu omdat hun winkels zo mooi zijn ingericht, maar ze hebben ook een webshop. Ik volg Miekes Shop (in Gent) op Instagram: omdat gewone klanten daar hun kleren tonen, biedt dat meteen veel inspiratie en goesting om langs te gaan. Moest ik in Gent wonen, zou ik daar wat vaker binnenspringen. Veja heeft toffe sneakers, die kan je ook kopen in Fragile en bij Nathalie Vleeschouwer. Die laatste doet trouwens ook regelmatig uitverkopen, zeker de moeite waard!”
Aurélie
“Ik denk dat ethisch consumeren een constant groeiproces is waar je de top nooit van kan bereiken. Ik ben mij bewust van de erbarmelijke werkomstandigheden in de mode-industrie en van de druk die textielproductie legt op het milieu. Ik probeer zo te kopen dat ik de initiatieven steun die niet al te zeer meestappen in deze dynamiek. Buying is voting. Elke keer opnieuw moet je je bewust zijn van de keuze die je maakt en wat/wie je hiermee steunt. Ik zou mijzelf dus omschrijven als een ‘ethisch bewuste consument’. Deze titel laat de ruimte om iets te beseffen maar er soms toch niet volledig naar te ageren. Ethisch besef is immers iets anders dan ethisch gedrag.”
“Buying is voting. Elke keer opnieuw moet je je bewust zijn van de keuze die je maakt.”
“Ik ben zeer geïnteresseerd in de filosofie van tijd en probeer deze interesse om te zetten in mijn dagelijks leven door te letten op langdurigheid. Kledingstukken van kwaliteitsvolle stoffen met een doordachte en flatterende coupe draag je nu eenmaal zoveel langer. Deze kledingstukken zijn natuurlijk duurder. Op de foto zal je zien dat ik laarzen van Martin Margiela draag. Ik heb deze laarzen al negen jaar en nog steeds zijn het mijn favoriete schoenen. Topkwaliteit van leer en pasvorm. Ik spaarde twee jaar elke maand een klein bedrag om laarzen zoals deze te kunnen kopen. Nog geen dag spijt van gehad! Ook koop ik steeds vaker tweedehands omdat je dan geen nieuwe spullen in omloop brengt.”
“Is het gemakkelijk om je steeds te gedragen naar je ethische overtuigingen? Neen! Ik hou van mooie kledij en mijn budget is niet oneindig. Dus soms kom ik in de verleiding om in te gaan op een trend bij een goedkopere keten. Twee seizoenen geleden was velours hét materiaal. Ik ben altijd al zot geweest van deze stof, dus ik wilde absoluut een stuk in velours. Er passeerde reclame van Zara met een toffe velours broek. Ik ben die gaan passen. De broek stond me geweldig en pas aan de kassa ben ik teruggedraaid. Recht in mijn schoenen staan was belangrijker dan die flatterende broek. Maar het pikte.”
“Over wat er nu net schort aan de kledingindustrie kan ik heel lang spreken. Laten we zeggen dat vooral de organisatie van de tijdsstructuur in de modewereld heel bepalend is voor de excessen die we nu zien. De oorzaken daarvan gaan terug tot het hof van de Zonnekoning in de 17de eeuw.”
Selma
“Ik probeer zo ethisch mogelijk te consumeren, maar wat kleding betreft kan het nog beter. Door mijn lengte draag ik maat xs of xxs en tweedehands of verantwoorde kleding vind ik niet altijd in mijn maat. Jeans koop ik bijvoorbeeld online bij Asos Petite, maar dat is meestal niet eco of fair. Het scheelt dat ik winkelen bij grote ketens niet leuk vind, dus bij H&M of Primark kom ik eigenlijk nooit. Ik koop af en toe een duurder, tijdloos stuk waarvan ik zeker weet dat ik het echt mooi vind en dat ik kan combineren met wat ik al heb. Voor de rest koop ik mijn kleding tweedehands, want ik vind het een uitdaging om door de rekken van een tweedehandswinkel te speuren, alle bizarre mode van de laatste decennia tegen te komen en dan een uniek kledingstuk te vinden dat ik echt graag wil hebben. O ja, en ik repareer kapotte kleren en schoenen.”
“Ik heb een tijdje meer verdiend dan nu, en in die periode heb ik best wat mooie kleren gekocht, die ik nu aan het opdragen ben. Op dit moment heb ik eigenlijk geen budget voor kleding.”
“Ik koop meestal een tweedehands kledingstuk als ik op reis ben, omdat je in andere landen vaak bijzondere vintage kleding vindt.”
“Een punt waar ik nog aan moet werken is om minder miskopen te doen. Als ik tweedehands kleren koop bij de vintage per kilo sale, is het soms zo goedkoop dat ik twijfelachtige dingen meeneem die ik uiteindelijk nooit draag. Kleding is meer en meer een wegwerpproduct geworden. We zijn het besef verloren van hoeveel vakmanschap en tijd het vergt om een echt duurzaam kledingstuk te maken. De uitbuiting van mensen gebeurt in de kledingindustrie in andere landen, waardoor we het gemakkelijker negeren.”
“Ik koop meestal een tweedehands kledingstuk als ik op reis ben, omdat je in andere landen vaak weer andere soorten bijzondere vintage kleding vindt en dat een leuk, bruikbaar aandenken is.”
Ann-Marie
“Sinds ik me bewust ben van de wantoestanden in de modewereld, koop ik niets meer bij Zalando en zet ik geen voet meer binnen bij Zara of H&M. Ik ben nog nooit in een Primark geweest en dat hoop ik zo te houden. Ook probeer ik stapje per stapje mijn kleerkast op te ruimen. Het vraagt tijd om merken te vinden die me liggen, maar dat begint stilaan te lukken.”
“Toen ik nog een vaste job had en geen kinderen, kocht ik maandelijks online. Zo heb ik een hele kast aan leren laarzen verzameld. Intussen ben ik niet alleen gestopt met leer kopen, maar ook met die belachelijke gewoonte om elke maand geld uit te geven. Ik heb de afgelopen jaren minder geld besteed aan kledij dan vroeger, maar ik heb geen afgelijnd budget. Dat klinkt als een luxe en dat is het zeker. Maar ik voel ook wel aan wanneer ik wat ‘extra’s’ kan uitgeven en wanneer niet. Sowieso is de behoefte aan spullen kleiner geworden, al heb ik soms wel zin (en nood aan) nieuwe dingen. Maar ‘nieuw’ is relatief. Onlangs kreeg ik twee supermooie jassen van een vriendin en die zijn nieuw voor mij. Ik heb er al leuke complimenten over gekregen. Ik sta mezelf wel een paar zonden per jaar toe, gewoon om het leefbaar te houden. Je moet mild zijn voor jezelf, anders houd je het niet vol – ik toch niet.”
“De oplossing: minder en betere kleding, graag.”
“Ik weet dat dure merken niet per se beter scoren op goede arbeidsomstandigheden, maar het probleem begint sowieso bij een te lage productiekost, die leidt tot slechte werkomstandigheden voor arbeiders en het maximaliseren van de winst waardoor er wel corners gecut moeten worden. En dan heb ik het nog niet over de impact van al die kleren op het leefmilieu. Dat gaat van pesticiden bij de katoenteelt (ook ongezond voor wie erin moet werken) tot allerlei milieuvervuilende productietechnieken van andere stoffen zoals viscose. Bovendien is er een onwaarschijnlijk grote hoeveelheid kleding die gewoon vernietigd moet worden. De oplossing: minder en betere kleding, graag.”
“Ik shop veel online en van zodra je je maat kent bij bepaalde merken, vergemakkelijkt dat de boel enorm. Voor jurken, rokjes en topjes surf ik graag naar PeopleTree.co.uk. Hemdjes uit biologisch katoen koop ik bij Dilling.nl en recent heb ik Saint Basics ontdekt voor onderbroeken. Verder is er ook nog de groenere afdeling van Yooxygen, maar dan moet je je niet laten verleiden door hun duizenden andere pagina’s met gewone merken. Andere merken die ethisch produceren zijn goodsociety (voor jeans), Noah (voor vegan schoenen) en het Belgische label Copain Copine. Voor mijn kinderen krijg en koop ik veel tweedehands en biokleding en shop ik ook weer online, van musjes.com tot mothermoo.se. De site van Rank a Brand en de nieuwe app ‘Good on You’ die ik zelf nog wat moet ontdekken kunnen ook nuttig zijn.”
“Ik bedenk soms ook dat het fijn is om minder keuze te hebben in deze tijden van keuzestress. Als je je aanbod beperkt tot enkel biologisch en fair trade bijvoorbeeld, dan heb je sowieso veel minder te kiezen. En af en toe doe ik leuke ontdekkingen.
Toen ik voor Charlie het stuk schreef over groene mode, heb ik ananasleer ontdekt. Daar wil ik nog altijd een handtas van. Ooit.”
Renaldi
“Ik heb onlangs een heel goed boek gelezen over duurzame lifestyle, Dit is een goede gids van Marieke Eyskoot. In dit boek staan adresjes en websites waar je terecht kan, niet enkel voor kledij, maar ook voor cosmetica, voeding en wonen. Een aanrader! Veel tips zijn me bijgebleven en ik wil me daar voortaan ook naar gedragen. Ik ben er dus nog niet volledig, maar ik doe m’n best. Ik probeer bijvoorbeeld nu wat duurdere kleding te kopen en niet langer tien euro te betalen voor een nieuwe jeans; goede basics zijn heel belangrijk. Duurdere kleding is niet per se ethisch verantwoord, maar vaak al wel een stap in de goede richting.”
“Ik voorzie geen bepaald budget voor kledij, maar probeer te shoppen uit noodzaak. Ik vraag mij telkens af af of ik bepaalde stuks nodig heb of niet. Ik probeer dus bewuster te shoppen, je maakt zo snel verkeerde keuzes op basis van een impuls! Ik was afgelopen weekend in H&M met een vriendin en zag een paar pink velvet slippers van €12 liggen. Ik heb ze gepast en ze stonden me super mooi. Ik heb toen toch getwijfeld of ik ze moest meepakken. Uiteindelijk heb ik het niet gedaan want ik heb zelfs geen daily essentials shoes, laat staan roze slippers!”
“Voor iedereen die er sneller aan wil beginnen: vintage shopping is the real deal.”
“Het is moeilijk om juiste duurzame keuzes te maken als er zoveel goedkope alternatieven zijn. Zowel de consumenten als de producenten zouden moeten inzetten op meer ‘conscious collections’ en zo beetje bij beetje iedereen bewust maken van de gevolgen die overconsumptie en -productie hebben voor sommige mensen, al wonen ze aan het andere eind van de wereld. Ik probeer dan ook om die vijf euro te besteden aan tweedehands- en vintagekledij. Voor iedereen die er sneller aan wil beginnen: vintage shopping is the real deal. ”
Ethisch verantwoorde kledij is dus allesbehalve saai, meer nog: door zelf “schone” kleren te kopen wordt iedereen er alleen maar beter van. Koop een duurzaam stuk in plaats van verschillende stukken wegwerpkledij, denk na of je zal aantrekken wat je koopt, stap eens een tweedehandswinkel binnen en ontdek vergeten parels. Laten we ons allemaal inzetten voor schone en eerlijke kleren!
Heb jij nog tips? Laat ze zeker achter in de comments!
12 reacties
Mooie lingerie, een gat in de-fairwear markt! Iemand daarvan een idee?
Eentje voor de yoga’ers; https://www.yoganessshop.nl/category/teeki
en deze, http://nunuactivewear.pc2day.be/
beste Charlies,
Het vorige artikel ging in het bijzonder over sportkledij. Jullie showen hier (vrouwelijke) fashion-kledij.
Enige tips over sportkledij (al dan niet voor mannen), e.g. een fietsoutfit? Ik wil best fair kopen en er meer voor betalen, maar het moet dan wel bestaan natuurlijk.
Volgens dit test-aankoop artikel uit 2016 ziet het er alvast niet rooskleurig uit;
https://www.test-aankoop.be/action/pers%20informatie/persberichten/2016/sportswear
Hoi Rob, er is zoals je zegt weinig keuze qua ‘cleane sportkleren’. Op http://www.rankabrand.nl/ kan je sportmerken testen op hoe ze hun kledij produceren, maar de meeste grote merken scoren slecht. De mensen van http://www.cleanekleren.be kunnen je misschien verder helpen met tips, maar als er geen aanbod is, kan je als consument altijd nog de sportmerken aanmoedigen hun productieproces aan te passen.
Bij Livstores in Utrecht vind je alleen maar producten die door nederlandse ontwerpers gemaakt zijn.
Goed gemaakt onder goede omstandigheden.
Kleding, schoenen en tassen.
Super mooie items.
Livstores
Twijnstraat 41
3511ZH Utrecht
030 2000294
Ik ben al altijd heel kritisch geweest om kleding en schoenen te kopen. Als ik iets koop wil ik er 100% achter staan, anders laat ik het hangen. Mijn kast puilt dan ook niet echt uit.
Toen mijn oma nog leefde, naaide ze heel wat stukken voor mij. We gingen dan samen naar stoffenwinkels om het juiste stofje uit te kiezen. Ik kan die kleren niet weg doen, ook al zijn ze ondertussen wat versleten of gedateerd.
Today is a good day was voor mij een leuk adresje voor fair en eco kledij, maar ze gingen helaas failliet. De webshop Goed van Doen vind ik een goed alternatief.
Voor de kinderen koop ik vaak tweedehands of bij JBC (lid van fair wear en ze hebben bio katoen). Bij JBC durf ik ook al eens iets voor mezelf kopen.
http://ethletic.com/en/ voor faire sneakers. Ik heb de mijne al ongeveer 2 jaar. Ik zou ze zo opnieuw kopen.
Ik heb onlangs MUD Jeans ontdekt, een Nederlands merk dat aan circulaire economie doet en hun jeans ook fair produceert. Ze hebben een soort lease dienst: je een jeans bestelt op de site waar je 7,5€ per maand voor betaalt. Ze hebben alle klassieke cuts: flair, straight, skinny, boyfriend. Na een jaar neemt MUD Jeans weer contact met je op en krijg je verschillende opties: 1) je houdt de jeans; 2) je wisselt de jeans in voor een nieuwe; of 3) je stuurt de jeans terug. In de laatste twee gevallen wordt je oude jeans gerecycleerd. De bedoeling is dus om zo de keten rond te maken. Ik heb nu zo’n jeans besteld (een risico want broeken online passen nooit!) en het past! Ik ben fan 🙂
En misschien nog een tip: om de kost ietwat te drukken van een faire kleerkast probeer ik een soort capsule kleerkast te creëren. Zo mogen de stukken wat duurder zijn want het zijn er gewoon minder. Allemaal dingen die ik graag draag en die met elkaar te combineren zijn, dat is het doel.
Oh en nog iets: Pur Sense in Gent aan de vrijdagsmarkt is een winkel die enkel fairtrade verkoopt. Super vriendelijke uitbaatster die zeer behulpzaam is en de stelregel heeft: als je twijfelt, neem het dan niet mee.
In Antwerpen hebben de dames van froy&dind pas nog een nieuwe zaak geopend FAAM,waar ze niet alleen hun eigen merk maar ook people tree,Veja,armed angels etc verkopen…Zeker de moeite voor wie nog bang is van online shoppen. Of voor wie denkt dat eco/fair kleding nog steeds duf en hippie is. Zelf hoop ik dat ze hun aanbod snel uitbreiden.
Thanks Charlies voor de tips! Wat kinderkleding betreft, kan je ook terecht bij JBC, Bel&Bo en Fred en Ginger (FNG Group), die zijn ook allen aangesloten bij de Fair Wear Foundation. Van outdoormerken zijn er ook Vaude, Deuter, Sprayway, Jack Wolfskin bijvoorbeeld. Het hele lijstje van merken die aangesloten zijn bij de Fair Wear Foundation, en dus echt committed zijn om toe te werken naar cleane kleren vind je hier: https://www.fairwear.org/brands/
En wat ook helpt, om andere merken aan te sporen om meer werk te maken van een sociaal, duurzaam aanbod, is om hen hierrond te bevragen. Waar wordt jullie kleding gemaakt, betalen jullie een leefbaar loon uit, overwegen jullie toe te treden bij Fair Wear Foundation? Bedrijven zijn daar gevoelig aan 🙂
Tip van de dag: bloggers volgen die meedoen aan Fair Wear Friday (zoals ikzelf 🙂 ). Alle info bij één van de initiatiefneemsters: http://villalies.blogspot.be/p/fairwear-friday.html.