Wetenschapsliefhebster en fulltime nieuwsgierigaard Stephanie Dehennin zoekt dingen uit die ons allemaal bezig houden, zodat jij dat niet hoeft te doen.
Er bestaan nogal wat misverstanden over vrouwelijke seriemoordenaars. Dat ze bijzonder zeldzaam zijn, bijvoorbeeld. In 1998 verklaarde een gerespecteerde voormalig FBI-profiler nog dat ‘er geen vrouwelijke seriemoordenaars zijn’. Hij zat er flink naast.
Volgens Amerikaanse cijfers worden 17% van alle seriemoorden gepleegd door vrouwen. Dat is een minderheid, maar interessant genoeg zouden maar 10% van alle moorden gepleegd worden door vrouwen. Als we op deze cijfers vertrouwen, zijn vrouwelijke seriemoordenaars dus relatief gezien lichtjes oververtegenwoordigd.
Hoewel vrouwelijke seriemoordenaars net als hun mannelijke tegenhangers verschillende motieven kennen, zijn de meesten vrouwen te classificeren onder de ‘comfort killers’. Ze moorden vooral uit winstbejag en kiezen hun slachtoffers zorgvuldig uit in hun directe omgeving. Een goed gekend profiel binnen die comfort killers zijn de Black Widows, vrouwen die hun echtgenoten en minnaars vermoorden om daarna met hun levensverzekering of erfenis een comfortabel leventje te leiden. Hun geprefereerde methode is vergiftiging: het is proper, laat relatief weinig sporen na en is makkelijk te camoufleren als een ‘plotse ziekte’ of gewoon een hartstilstand.
“Vrouwen moorden vooral uit winstbejag en kiezen hun slachtoffers zorgvuldig uit in hun directe omgeving.”
Een schoolvoorbeeld van de Black Widow is de Japanse Chisako Kakehi. Op 70-jarige leeftijd werd ze ter dood veroordeeld voor de moord op haar vierde echtgenoot en twee van haar minnaars, maar vermoedelijk lag haar totaal dodental veel hoger. Maar liefst 10 mannen waar Kakehi een relatie mee had, zouden onverklaarbaar zijn doodgevallen. In de lichamen van twee van hen werden sporen van cyanide gevonden. In totaal zou Kakehi bijna 8 miljoen euro levensverzekeringen hebben opgestreken. Van spijt bleek Kakehi niet al te veel last te hebben. “Zelfs al word ik morgen geëxecuteerd”, zei ze op haar proces, “ik zal glimlachend sterven.”
Black Widows moorden niet enkel hun echtgenoten en minnaars uit, vaak doden ze ook familie en vrienden. Een goed voorbeeld hiervan was de Belgische Marie Alexandrine Petitjean. Geboren in de Vlaamse velden van Watou in 1879 was ze eigenlijk voorbestemd om haar dagen op het veld te slijten. Dat zinde haar niet, dus vroeg ze aan de plaatselijke pastoor om haar te leren lezen, schrijven en rekenen. Op haar zestiende trok ze naar Luik, waar ze begon te werken als naaister. Ze bleek erg goed en populair, vooral bij de mannelijke klanten. Ze klom de sociale ladder op, kocht haar eigen huis op haar zevenentwintigste en trouwde met ene Charles Becker.
Echtelijke trouw bleek Petitjean echter niet te bevallen en al snel hield ze er een resem minnaars op na. Eén daarvan, de welgestelde Lambert Beyer, zou het niet overleven. Ook haar echtgenoot zou vroegtijdig sterven, maar of hij ook een slachtoffer was, is nooit bewezen.
“Vrouwelijke seriemoordenaars met sadistische motieven en extreem gewelddadige methodes lijken zeldzamer.”
Petitjean hield van een luxueuze levensstijl, maar ging een paar jaar na de beurscrash van 1929 jammerlijk failliet. Na dat faillissement begonnen er verdacht veel klanten van Petitjean te overlijden. Maar liefst elf welgestelde oudere dames lieten het loodje op een tijdspanne van drie jaar. Sommigen onder hen hadden Petitjean net een behoorlijke som geld geleend, anderen bleken haar in hun testament te hebben opgenomen. Op 16 oktober 1936 werd Petitjean gearresteerd terwijl ze aanbelde bij haar volgend slachtoffer. In haar handtas vond de politie een flacon digitaline. Petitjean werd levenslang veroordeeld en stierf zes jaar later in de gevangenis van Vorst.
Een ander archetype van vrouwelijke seriemoordenaars is de ‘Engel des Doods’, de verpleegkundige die patiënten ombrengt met een flinke dosis insuline, kaliumchloride of een ander medicijn. De meeste Engelen beweren hun patiënten uit hun lijden te lossen, maar lijken er vooral genoegen in te scheppen om ‘voor God te spelen’. Daarom worden ze geclassificeerd als ‘Power seekers’, vrouwen die moorden om hun dominantie te bevestigen en vooral hulpeloze slachtoffers uitzoeken. Prima voorbeeld is de Hongaarse verpleegkundige Timea Faludi. Zij bekende een veertigtal bejaarde patiënten te hebben omgebracht, maar trok haar getuigenis later weer in. Hoe dan ook werd ze veroordeeld tot negen jaar gevangenisstraf en een levenslang verbod haar beroep uit te oefenen.
Sadisten
Vrouwelijke seriemoordenaars met sadistische motieven en extreem gewelddadige methodes lijken zeldzamer. Maar ze bestaan, en nu wordt het even heel gruwelijk. Gevoelige lezers zijn gewaarschuwd.
“Het bloed ving ze op in een bassin en mengde ze met bloem, suiker, chocolade, melk en eieren.”
De meest bekende vrouwelijke sadisten zijn zonder twijfel Rosemary West en dichter bij huis, Agnes Pandy. Omdat beiden samenwerkten met respectievelijk hun man en vader, en omdat er al genoeg over is geschreven, zocht ik naar iets minder gekende vrouwen die ontegensprekelijk uit eigen beweging handelden. Zo vond ik Leonarda Cianciulli, een Italiaanse winkelierster, oftewel de ‘Zeepmaakster van Corregio’. Je voelt hem al aankomen.
Leonarda had, toegegeven, geen makkelijk leven gekend. Als jong meisje overleefde ze twee zelfmoordpogingen. Ze ontsnapte aan een gearrangeerd huwelijk en trouwde met haar ware liefde, waarna hun huis werd vernield in een aardbeving. Uit haar 17 zwangerschappen werden er 14 kinderen geboren, waarvan er slechts vier hun kinderjaren overleefden. Toen haar oudste zoon Giuseppe werd opgeroepen door het Italiaanse leger in de Tweede Wereldoorlog, knapte er iets in haar. Om een of andere reden was ze ervan overtuigd dat zijn behouden terugkeer enkel kon worden gegarandeerd door menselijke offers te brengen.
Leonarda ging heel systematisch te werk. Ze koos haar slachtoffers uit in haar directe vriendenkring en bood aan hen te helpen met een of ander probleem. Zo vertelde ze haar eerste slachtoffer Faustina, een ongetrouwde vrouw op zoek naar een echtgenoot, dat ze een man voor haar had gevonden in een andere stad. Ze maande de vrouw aan de eventuele echtgenoot te bezoeken, maar dit voorlopig geheim te houden. Om vrienden en familie gerust te stellen, vroeg ze haar postkaarten en brieven te schrijven op voorhand. De dag voordat Faustina vertrok, gaf Leonarda haar een glas gedrogeerde wijn en vermoordde ze haar met een bijl. Het lichaam sneed ze netjes in stukken en kookte ze af in een pot met soda. Het bloed ving ze op in een bassin en mengde ze met bloem, suiker, chocolade, melk en eieren. Daar bakte ze koekjes van die ze voorschotelde aan haar echtgenoot en eventuele gasten.
Leonarda lokte nog twee andere vrouwen in de val op exact dezelfde manier. Tijdens het koken van de lichaamsdelen van haar laatste slachtoffer, een operazangeres voor wie Leonarda zogezegd een job had gevonden, kreeg ze een spontane ingeving. Ze besloot een flesje geurwater leeg te gieten in haar brouwsel om er zeepjes van te maken, die ze later uitdeelde aan buren en kennissen. Volgens Leonarda was de operazangeres een ‘heel zoete vrouw, want de koekjes waren ook beter’.
Nog erger
Alsof dit nog niet gruwelijk genoeg was, moet ik toevoegen dat er zelfs vrouwen zijn die seksueel genot halen uit het moorden zelf, of overgaan tot necrofilie. Juana, “la peque sicaria” (de kleine moordenaar), verblijft momenteel in een Mexicaanse rehabilitatie-instelling, maar zal allicht nooit vrijkomen. De 30-jarige deed dienst als beul voor een Mexicaanse gangsterbende en verklaarde seksuele opwinding te ervaren tijdens het slachten van hun rivalen. Ze vertelde dat ze hun warme bloed dronk en insinueerde zelfs de onthoofde lichamen te gebruiken om zichzelf seksueel te bevredigen.
Maar de vrouw, of beter het meisje, die me de meeste rillingen gaf bij het researchen, was Mary Bell. Op 11 jarige leeftijd werd ze veroordeeld voor de moord op twee kleuters, waarvan ze één wurgde en een andere brutaal verminkte. Op haar proces zei ze dat ‘ze zichzelf 18 maanden zou geven, want moord is niet zo erg… iedereen sterft toch.’ Mary werd vrijgelaten op 23-jarige leeftijd en leeft nu onder een geheime identiteit, samen met haar dochter.
Maar waarom?
Wat mannelijke en vrouwelijke seriemoordenaars over de hele linie gemeen hebben, is dat niemand echt kan verklaren waarom ze het doen. Er zijn verschillende theorieën, te vinden in de genetica tot hormonale stoornissen tot psychologische en sociale omgevingsfactoren. Zoals altijd wordt de vraag gesteld of nature dan wel nurture de beslissende factor zou zijn. En zoals vaak zal het antwoord zijn: een beetje van beiden. Ik zou zeggen: whatever makes you sleep at night.
Schrijf je reactie