Interview

CitizenLab: maak je stad

CitizenLab: maak je stad

In de reeks Start Me Up interviewen we mensen die een idee hadden om de wereld te verbeteren en er een bedrijfje van maakten. Ze verkiezen maatschappelijke meerwaarde boven winst. Ze zorgen dat kromme komkommers niet op de afvalhoop belanden, dat vluchtelingen verloren familieleden kunnen vinden of dat kinderen leren programmeren. Wat drijft deze ondernemende wereldverbeteraars? Foto’s: Sarah Van Looy

Hoe zou de stad eruitzien als burgers die op een eenvoudige en leuke manier konden co-creëren? Wietse van Ransbeeck en Aline Muylaert bedachten een tool die dat mogelijk maakt. Als studentondernemers ontwikkelden ze het platform CitizenLab, dat de collectieve intelligentie in je stad wil ontgrendelen. Ik sprak met Aline over de weg van idee naar bedrijf.

citizenlab5

Aline, hoe ben je bij CitizenLab betrokken geraakt?
“In juli 2015 bedacht co-founder Wietse het oorspronkelijke idee. Ik was meteen enthousiast. Ik heb een passie voor steden en denk graag na over vragen als: hoe groeit een stad en hoe kun je die leefbaar houden? Daarnaast heb ik een passie voor ondernemen en start ups. Dit project vormt een perfecte combinatie van de twee. Wietse heeft een iets andere invalshoek. Hij is vooral geïnteresseerd in decentralisatie en digitale democratie. Onze interesses vullen elkaar dus ook nog eens mooi aan binnen CitizenLab.

We waren beiden al fan van crowdsourcing: mensen via een digitaal platform om hun input vragen en samen beslissingen laten nemen. We zijn gaan kijken hoe dat op bestuurlijk niveau zou kunnen, oftewel citizensourcing. Kunnen steden aan hun inwoners vragen hoe zij willen dat bijvoorbeeld een park wordt ingericht? Wietse leerde programmeren, ik leerde designen. Met die vaardigheden bouwden we in een maand tijd een prototype van wat later CitizenLab zou worden.”

Wat boeit jou zo aan verstedelijking?
“Ik woon in Brussel en ik woon hier graag. Maar ik zie ook de uitdagingen. Ik vind het interessant om na te denken over hoe je een stad, die zoveel verschillende culturen en bestuurslagen kent, tot een plek kunt maken waar het nog fijner wonen is. Ik zou het bijvoorbeeld geweldig vinden als de stad Brussel inwoners zou betrekken bij de invulling van de voetgangerszone. Wat werkt er wel en wat niet? Hoe zou het beter kunnen? Een tool als CitizenLab maakt zulke participatie op een laagdrempelige manier mogelijk.”

citizenlab3citizenlab2

En waarom fascineert de wereld van start ups jou?

“Ik ben onlangs afgestudeerd als handelsingenieur en was een jaar studentondernemer. Vanuit mijn opleiding werd ik gestimuleerd om de managementwereld in te gaan, maar ik wilde graag zelf ondernemen. Ik wilde creatiever kunnen werken, zelf invullen wat ik doe. Wietse en ik wonnen een paar jaar geleden Battle of Talents, een ondernemerswedstrijd. Op die manier hadden we al een netwerk aan ondernemers die ons inspireerden om ook te ondernemen. We besloten, ondanks dat het door onze omgeving werd afgeraden, de sprong te wagen.”

Zien steden het nut van citizensourcing in?
“We deden marktonderzoek en ontdekten dat veel steden zoeken naar manieren om dichter bij hun inwoners te kunnen staan. Citizensourcing is in opkomst. Steden gebruikten dit soort tools aanvankelijk vooral na een crisissituatie. Reykjavik, de hoofdstad van IJsland, gebruikte citizensourcing na de bankencrisis, om met burgers een nieuw beleid vorm te geven. Medellín in Colombia, waar veel drugsoverlast was, wilde wijken anders gaan inrichten met input van inwoners. Uit die voorbeelden bleek dat citizensourcing positief kan werken.

Burgers kunnen ook oplossingen en ideeën aandragen. Bovendien kun je meer jonge en drukbezette mensen bereiken als je ook online om input vraagt.

Steden zijn vaak al met citizensourcing bezig, maar dan vooral offline, in de vorm van inspraakavonden. En laten we eerlijk zijn: daar komen meestal dezelfde mensen op af, mensen die tijdens zo’n avond vooral hun klachten willen laten horen. Dat kan anders. Burgers kunnen ook oplossingen en ideeën aandragen. Bovendien kun je meer jonge en drukbezette mensen bereiken als je ook online om input vraagt. Steden zien daar het nut van in, maar een platform op maat laten maken kost veel geld. Daarom ontwikkelden wij een standaardplatform dat aan elke stad aangepast kan worden. Dat is een snellere en goedkopere oplossing.”

citizenlab

Van prototype naar een volwaardig product – hoe verliep dat?
“Wietse en ik hebben drie maanden in Azië gereisd en ondertussen ons prototype gemaakt, marktonderzoek gedaan… terwijl we ook nog eens studeerden. Dat was een hectische, maar fantastische tijd. We werkten veel op afstand, waardoor er tijdsverschillen waren met onze developer. Het ging naar ons gevoel niet snel genoeg. Aanvankelijk dachten we bovendien ook veel te groot. Tijdens de Smart City expo in Barcelona waren we in contact gekomen met grote steden over heel de wereld. We waren enthousiast, wilden CitizenLab zo groot mogelijk uitrollen.

Steden bevragen hun burgers vooral over heel tastbare zaken: denk aan mobiliteit, of de inrichting van jouw wijk of straat.

Gelukkig realiseerden we ons op tijd dat je beter klein kunt beginnen, op een markt die je kent en met medewerkers die naast jou zitten. Dus zijn we in Vlaanderen op kleinere schaal begonnen. We werden toegelaten tot de stal van Start it @Kbc, waardoor we samen konden zitten met andere start ups. Dat geeft een goede vibe. Hier leerden we ook Koen kennen, die nu onze derde co-founder is. Hij heeft als developer de technische kennis die wij zochten. Inmiddels hebben we ook twee stagiairs. En we voeren gesprekken met investeerders. Het bedrag dat we zochten, hebben we gevonden. Meer kan ik daar nog niet over verklappen. (lacht)

Hoe werkt CitizenLab precies?
“Steden bevragen hun burgers vooral over heel tastbare zaken: denk aan mobiliteit, of de inrichting van jouw wijk of straat… De stad plaatst informatie rond het project en vaak al een paar ideeën op het platform, zodat burgers weten waar het over gaat. Via nieuwsbrieven houden we deelnemers op de hoogte van het proces. Het is meer dan je idee achterlaten: je kunt reageren op elkaar en zien wat er met de ideeën gedaan wordt. Als er resultaten uit de bus komen, zijn doe overigens niet bindend, maar steden zouden niet meedoen als ze de input niet serieus namen.”

Screenshot-Oostende

Screenshot van het platform van Hasselt en Oostende

Screenshot-Hasselt

In welke steden kunnen inwoners nu, of in de nabije toekomst, via CitizenLab co-creëren?
“We hebben negen klanten in Vlaanderen, waaronder de steden Hasselt, Geel, Lommel, Vilvoorde, Aalst, Sint-Niklaas en Oostende. In Nederland gebruikt Schiedam CitizenLab. Het zijn steden met 30.000 tot 100.000 inwoners.

Deze steden zetten hun projecten en uitdagingen op het platform van hun stad. In Hasselt hebben we het model op kleinere schaal getest door burgers te betrekken bij de inrichting van het Kapermolenpark. Dat leverde nuttige input op voor de stad en dus gaat Hasselt verder met CitizenLab. In Oostende gaan we anderhalf jaar lang polsen wat er onder burgers leeft en dat vertalen naar concrete projecten. De andere steden volgen later.

Jullie zijn nog geen 23 en haalden een flinke investering binnen. Had je daar een paar jaar terug van durven dromen?
“Als ik bedenk dat we investeerders hebben weten overtuigen en onszelf straks een loon kunnen betalen, denk ik wel eens: wow, wat onwerkelijk! Maar iemand feliciteren met een investering is hetzelfde als een kok feliciteren met zijn ingrediënten, las ik eens. Zo voelt het voor ons ook. Die investering is fantastisch, maar het is geen eindpunt. We zijn nu hard aan het werk om meer steden in Nederland te bereiken en we onderzoeken de Franse markt. Nu moeten we het gaan waarmaken. Niet alleen voor onszelf, maar ook voor de investeerders. Eigenlijk begint het nu pas echt.”

citizenlab4

LEES ALLE INTERVIEWS IN DE REEKS START ME UP
Meer info: Citizenlab.co
Foto’s: 
Sarah Van Looy 

 

Deze reportage kwam tot stand met steun van Start it @Kbc. Onze redactrices kozen inspirerende mensen uit de Start It community. Samen willen we mensen die met hun bedrijf of organisatie meebouwen aan een betere wereld in de kijker zetten.

Schrijf je reactie

2 reacties

Selma Franssen is freelance journalist en auteur van 'Vriendschap in tijden van eenzaamheid' (uitgeverij Houtekiet, 2019). Haar werk verscheen onder meer bij Charlie Magazine, OneWorld, De Morgen, De Standaard, The New Statesman, VPRO en Vice. Ze volgde het postgraduaat Internationale Onderzoeksjournalistiek, ontving een beurs van het Fonds Pascal Decroos voor haar werk en presenteert journalistieke lezingenreeks 'Moeilijke Dingen Makkelijk Uitgelegd'.

Colofon

Adres Redactie

Toko Space t.a.v. Charlie Magazine
Statiestraat 139
2600 Antwerpen