Experimenteren kan je leren

Ava & Trix is een lespakket dat leerlingen laat proberen, schrappen, aanpassen en opnieuw proberen tot ze een oplossing vinden voor allerhande wetenschappelijke vraagstukken. Wat is bijvoorbeeld de snelste manier om twee ringen uit een ijsblok te bevrijden; doe je dat met een haardroger of met een hamer? Leerlingen en onderwijzers gaan samen op expeditie. Eerst via de digitale verhalen van Ava en Trix, dan proberen ze zelf. We spraken met co-founders Jill Vanparys, Michèle Vanparys en Dieter Honoré over hun methode om wetenschap in de klas te brengen.

Hoe begon het verhaal van Ava & Trix?
Jill: “Ik had zelf veel interesse in wetenschap, maar wist niet goed hoe ik daar mijn job van kon maken. Dus werd ik uiteindelijk grafisch vormgever. Mijn zus Michèle is illustrator en animator en samen wilden we een project starten met maatschappelijke meerwaarde. Dus waarom niet iets wat kinderen zou stimuleren om toch die wetenschap in te gaan? Zodat ze niet afhaken en grafisch vormgever worden, zoals ik (lacht).”

“Michèle en ik bedachten toen twee personages, de zusjes Ava en Trix. Zij spelen nu de hoofdrollen onze gelijknamige educatieve app. Ava en Trix beleven altijd avonturen, vergelijk het met MacGyver. We bedachten drie verhalen, waarbij zich op het einde telkens een probleem voordoet, dat kan worden opgelost door te experimenteren met de basis van fysica en chemie. Het lespakket van Ava & Trix maakt wetenschap leuker om te leren en gemakkelijker om te onderwijzen.”

Hoe gingen jullie van app naar start up?
Dieter: “Michèle en Jill lieten mij hun app en hun subsidievoorstel zien. Ik was meteen enthousiast, maar omdat ik de start up-wereld al goed kende, voelde ik ook aan dat er nog iets miste om dit product op de markt te kunnen brengen. Het zag er vooral heel mooi uit, maar het concept moest duidelijker.”

Er is best wel wat drempelvrees voor leerkrachten om wetenschap en techniek te geven in het lager onderwijs.

Jill: “We hadden op dat moment nog niet besloten voor wie we Ava & Trix eigenlijk maakten. We realiseerden ons dat vooral scholen de app goed zouden kunnen gebruiken, maar wisten ook dat scholen beperkte budgetten hebben. Dat stelde ons voor een probleem.”

Dieter: “We hebben dan toch gekozen om ons eerst op het lager onderwijs te richten. Het vergt voor leerkrachten nogal wat voorbereiding om wetenschap en techniek te geven op school. Bovendien is er best wel wat drempelvrees. We hebben Ava & Trix daarom ontwikkeld als een volwaardig lespakket, waarbij de leerkracht als een coach de leerlingen begeleidt om de problemen uit de lessen op te lossen. Daarna zijn we gaan onderzoeken hoe we Ava & Trix betaalbaar konden maken voor scholen, zonder zelf bankroet te gaan (lacht).”

Hoe hebben jullie dat gedaan?
Dieter: “Jill, Michèle en ik zijn co-founders. Om de app en het educatief materiaal van Ava & Trix te kunnen maken, zijn niet alleen een vormgever en animator nodig, daar komen ook een scenarist, stemacteurs en developers bij kijken. We wilden met al die mensen een product van hoge kwaliteit maken en dat kost veel geld. Bovendien wilden we natuurlijk graag dat onze start up op termijn renderend zou worden. We zochten en kregen funding van het V.A.F. Gamefonds en iMinds. Vervolgens zijn we bedrijven gaan aanspreken die de lespakketten voor scholen willen kopen. Daardoor zijn in oktober 2016 meteen meer dan 200 scholen begonnen met Ava & Trix en hopen we dat het er in januari 2017 al 500 zullen zijn. Daar zijn we best trost op, want we zijn pas anderhalf jaar bezig. De volgende stap is om Ava & Trix naar andere landen te brengen en aanvullende producten voor kinderen thuis te ontwikkelen.”

Jill: “Een fijn neveneffect was dat andere organisaties ons begonnen te vragen om producten voor hen te ontwikkelen. Daar kwam onze studio Curious Cats uit voort. We maken met de studio educatieve tools en games voor kinderen, met bijzondere aandacht voor de vormgeving. Dat was niet ons initieel plan, maar het is wel ontzettend leuk om te doen en een manier om een inkomen te genereren. Constant naar funding zoeken vraagt namelijk veel tijd. Als er dan ineens opdrachten jouw kant op komen, dan is dat een uitkomst. Bovendien geeft het je de kans om andere domeinen te verkennen en tunnelvisie te vermijden.”

Meisjes denken vaak dat wetenschap en techniek niet voor hen is. Wij willen hen enthousiast maken voor deze vakken.

Hoe reageren leerlingen op Ava & Trix?
Jill: “Altijd enthousiast. En dat is niet alleen omdat ze met de tablet aan de slag mogen! Ze vinden het namelijk nog leuker als de tablet weer weg mag, en ze zelf moeten experimenteren. Kinderen vinden het leuk om de handen uit de mouwen te steken en op zoek te gaan naar creatieve oplossingen voor een probleem. Dat is een element dat in de lessen vaak ontbreekt. Leerkrachten moeten daarvoor namelijk zelf op zoek naar experimenten die ze aan hun leerlingen kunnen voorleggen, de materialen verzamelen, voorbereiden… Wij maakten onze lessen met spullen die vaak al op school aanwezig zijn. Gelukkig hebben de meeste scholen ook smartboards en tablets. We ontdekten zelfs dat veel scholen wel de tablets hebben, maar dat het vooral ontbreekt aan goede programma’s die ze op de tablets kunnen gebruiken.”

Kozen jullie bewust voor twee meisjes als hoofdpersonages?
Jill: “Ja. Meisjes denken vaak dat STEM (Science – Technology – Engineering – Mathematics nvdr.) niet voor hen is. Dat idee vindt al heel jong ingang, als ze tussen de 8 en 11 jaar oud zijn. Dat is onze doelgroep met Ava & Trix, in de hoop zowel jongens als meisjes enthousiast te maken voor STEM-vakken. Het was een experiment, maar ook de jongens blijken zich te herkennen in de personages en vinden de verhalen spannend. We zochten vooral naar karakters die aansluiten bij de leefwereld van jongeren en ik denk dat we daarin een goede balans vonden.”

Wat is jullie droom met Ava en Trix?
Jill: “De wereld veroveren! (lacht)”

Dieter: “Een zaadje planten bij kinderen dat later kan ontkiemen. Namelijk het idee dat wetenschap en techniek spannend en nuttig zijn. Dat er later een kind is dat ingenieur is geworden, omdat hij of zij op school Ava & Trix speelde en dat super cool vond. Of liefst twee kinderen, of drie, of… En ja, ook de wereld veroveren (lacht).”

Foto’s: Sarah Van Looy 

Lees alle verhalen in de reeks Start Me Up hier.

Deze reportage kwam tot stand met steun van Start it @Kbc. Onze redactrices kozen inspirerende mensen uit de Start It community. Samen willen we mensen die met hun bedrijf of organisatie meebouwen aan een betere wereld in de kijker zetten.