“Onze eisen zijn niet onrealistisch. Doorgaan hoe we nu bezig zijn, dat is onrealistisch”

Klimaatactivisten Greta Thunberg en Anuna De Wever gaven vrijdag een speech op het Piazza del Popolo in Rome. Zo’n 25 000 jongeren kwamen opdagen. “Hoewel het in Italië iets trager op gang kwam, voelde ik wel dat we een hele generatie hebben verenigd voor hetzelfde doel. Ze zullen ervoor blijven gaan”, vertelt Anuna De Wever. “De mars was gigantisch en dat geeft mij ook de energie om vol te houden.

Greta Thunberg en Anuna De Wever (links) gaven vrijdag een speech op het Piazza del Popolo.

In Italië waren er net als in Brussel veel jongeren aanwezig. Dat zorgt echt voor een mentaliteitswijziging. Ook in het straatbeeld zie je dat het leeft, zoveel kunstwerken op de muur”, aldus de Belgische ‘bosbrosser’. “Bij ons krijgt vooral Brussel veel media-aandacht, maar ook in andere Belgische steden zijn er goede initiatieven. Ondertussen demonstreren jongeren al in meer dan 120 landen voor het klimaat. Het is schandalig dat we nog steeds iedere week moeten betogen, terwijl we ons al zo hard hebben bewezen.”

Notre Dame in de fik

Elke dag in het leven van Anuna De Wever staat in het teken van Youth For Climate. Opvallend: in februari had Anuna nog een ontmoeting met de Franse president Emmanuel Macron. Ook hij vertelde dat het moeilijk is om extra middelen vrij te maken voor een degelijk klimaatbeleid. “En dan schiet de Notre Dame in de fik en plots kunnen ze wel snel actie ondernemen”, zegt Anuna vol ongeloof. “Pas in een crisis tonen politici hun ware aard en wordt hun soort leiderschap duidelijk. Helaas tonen ze nog maar eens hun staatsmanschap op het verkeerde moment.”

“Pas in een crisis tonen politici hun ware aard en wordt hun soort leiderschap duidelijk.”

Na de gigantische spijbelopkomst op 24 januari in Brussel, toen ze met 35 000 waren, lijkt een opkomst van duizend jongeren volgens verschillende media erg mager, maar daar gaat Anuna De Wever niet mee akkoord. “Ze moeten niet kijken met hoeveel we elke week zijn, maar naar de politieke reactie die er tegenover staat. Die is nog veel magerder”, zegt ze. Na al het protest zie ik nog steeds geen grote veranderingen. Dertig jaar geleden was het nog gelukt aan dit tempo, maar nu hebben we echt geen tijd meer. Het is dertig seconden voor twaalf.”

Al meer dan vijftien keer spijbelden jongeren in België voor het klimaat. Anuna De Wever voelt de steun daarvoor steeds groter worden. “In het begin begrepen de mensen het niet. Ze vonden spijbelen verkeerd en we waren volgens hen gewoon te jong en te naïef om te praten over zoiets groots als het klimaat. Die jongeren zijn wel bereid om consequenties te dragen, hé. Sommigen moeten nablijven of worden gebuisd door hun leerkrachten. Ik word er dan echt allergisch van als politici doen alsof we niet weten waar we mee bezig zijn.”

“Toch hebben we met Youth For Climate het grootste draagvlak ooit in België gecreëerd wat betreft klimaatbewustzijn. Geïnspireerd door de spijbelende scholieren sprongen ook studenten, ouders, grootouders, rectoren, bedrijven en vakbonden mee op de kar. We zijn erin geslaagd om klimaat op z’n minst bovenaan de politieke agenda te zetten. Elke politieke partij wordt nu gedwongen een standpunt in te nemen en kleur te bekennen, zeker naar de nakende verkiezingen toe.”

De Belgische meisjes van Youth for Climate luisteren naar een speech van Greta Thunberg in de Italiaanse senaat.

Vrouwelijke klimaatmarsen

Maar de reactie vanuit de politieke wereld is voor Anuna Wever maar mager. “Ik vraag hen om een klimaatbeleid te voeren en het antwoord van Marie-Christine Marghem (Minister van Energie, Milieu en Duurzame ontwikkeling, red.) is klimaatlessen geven in de klas. Dat is het gewoon afschuiven op ons”, vindt de bekendste klimaatactivist van het land. Toch wordt er volgens haar niet genoeg aandacht besteed aan het klimaat in het onderwijs. “Pas nu ik in het zesde middelbaar zit, krijg ik lessen over het klimaat, maar nooit wordt er werkelijk gezegd hoe groot de impact is.”

Wat ook opvalt, is dat de voortrekkers van School Strikes For Climate wereldwijd eerder meisjes dan jongens zijn. “In België is het ongeveer fifty-fifty, maar globaal zien we inderdaad meer vrouwelijke initatiefnemers. Ik kan dat enkel maar toejuichen. Doorheen de geschiedenis waren het vooral mannen die een voortrekkersrol hadden, dus ik ben heel blij dat vrouwen nu ook de kans hebben om dat te doen”, bedenkt Anuna.

“Het is fijn dat de jongens de movement niet meteen gaan claimen. Ze gunnen de meisjes hun spotlight.”

“Vooral in het begin was het moeilijk om jongens te overtuigen om mee te staken. Ze schaamden zich er soms wat voor, maar nu doen ze enthousiast mee. Het is ook fijn om te zien dat de jongens de movement niet meteen gaan claimen. Ze gunnen de meisjes hun spotlight”, aldus Anuna De Wever.

“Door de band genomen zijn mannen veel harder dan vrouwen. Door de concurrentiestrijd die ze vaak aangaan met elkaar wordt de sky the limit. Vrouwen zijn eerder zachter en durven gemakkelijker een stap terugzetten. Dat is exact wat we nu nodig hebben. We moeten net minder produceren, gebruiken en meer teruggeven.”

Greta Thunberg (links) en Anuna De Wever.

Privileges

Volgens sommigen zijn de klimaatmarsen niet inclusief genoeg, al is dat volgens Anuna De Wever makkelijk te verklaren. “Ik begrijp heel goed dat een boer in Ethiopië niet actief bezig is met het klimaat, hoewel hij waarschijnlijk de eerste is die er last van ondervindt. De boer is vooral bezig met overleven.

“Ik heb gelukkig een aantal privileges die ik dan ook wil gebruiken om mij nuttig te maken voor het klimaat.”

Onlangs zat ik op de bus met een juf die lesgaf aan een BSO-klas met voornamelijk jongeren met een migratieachtergrond. Ze vroeg haar leerlingen of ze wisten wie ik was. Niemand kon antwoorden. Als dat jongeren zijn die in een moeilijke thuissituatie verkeren, begrijp ik dat ze op dit moment andere dingen aan hun hoofd hebben dan te spijbelen voor het klimaat of het nieuws errond te volgen.

Ik heb gelukkig wel een aantal privileges die ik dan ook wil gebruiken om mij nuttig te maken voor het klimaat. Ik wil gerust die taak op mij nemen en hen ook vertegenwoordigen, al is iedereen uiteraard ook welkom om zijn of haar stem te laten horen.”

Het klimaatprotest in Rome klonk luid en duidelijk.

Eigen klimaatplan

Er resten ons nog zes weken tot aan de verkiezingen. Het is duidelijk dat de klimaatmarsen sowieso blijven voortbestaan, ook na 26 mei. “De movement zal niet uitsterven na de verkiezingen. Samen met Greta Thunberg ben ik al druk bezig plannen te smeden voor Youth For Climate. Daarnaast hebben we ons eigen expertenpanel opgesteld en in mei geven we ons klimaatplan af met concrete maatregelen voor de volgende legislatuur. Onze eisen zijn niet onrealistisch. Blijven doorgaan hoe we nu bezig zijn, dat is onrealistisch.

“Het is angstaanjagend als ik zie hoe onze politici wegkijken van deze wereldwijde crisis.”

Het is angstaanjagend als ik zie hoe onze politici wegkijken van deze wereldwijde crisis. Hoe kan je nu zo onverantwoordelijk zijn?”, zucht Anuna De Wever. “De politici hebben nu nog zes kansen om eens af te zakken naar zo’n klimaatmars. Dan kunnen ze eens met hun eigen ogen zien en beleven hoe groot het draagvlak voor een degelijk klimaatbeleid echt is.”

Alle foto’s: Katrien Van der Heyden