Sociale media kleuren blauw voor Sudan. Mensen betuigen hiermee hun steun aan de slachtoffers van het bloedbad dat de Sudanese interimregering heeft veroorzaakt op 3 juni in de hoofdstad Khartoem. Redactrice Charlotte vraagt zich af wat de Sudanese bevolking nu eigenlijk heeft aan een blauwe profielfoto of enkele hashtags. Toch wel wat, zo vertellen Sudanese activistes haar.
Maandenlang burgerprotest dwong Omar al-Bashir – al dertig jaar aan de macht – finaal op de knieën. Het leger schaarde zich aanvankelijk aan de kant van de demonstranten en nam de macht over. Maar sindsdien weigeren de militairen de macht over te dragen aan een burgerregering en hebben ze op 3 juni een vreedzame protestactie hardhandig uit elkaar geslagen met meer dan honderd doden tot gevolg.
Sinds 3 juni kleuren sociale media blauw voor Sudan. Blauw was de lievelingskleur van Mohamed Mattar die die dag stierf naast vele andere protesteerders. Hij zou voor twee vrouwen gesprongen zijn in een ultieme poging hen te redden. Zijn rouwende vrienden en familieleden namen zijn blauwe profielfoto over en al snel volgde de rest van de wereld. Vaak werd de foto vergezeld door de hashtag #BlueForSudan.
De pessimist in mij vroeg zich aanvankelijk af hoe nuttig het is om je profielfoto te veranderen op Facebook en/of Instagram en/of WhatsApp om daarna verder te gaan met je leven. De optimist in mij dacht dat het wel voor awareness zou zorgen, en dat dat de Sudanese bevolking alleen maar te goede kon komen. Toch? De journalist in mij besloot het te proberen uit te zoeken.
Via via kwam ik in contact met twee Sudanese activistes die de revolutie van dichtbij meemaken. Beiden gaven de pessimist in mij ongelijk. “Die steun betekent zoveel. Het ontroert me. Ook de ‘Africans for Sudan‘-protesten die plaatsvinden in solidariteit met Sudan, doen iets met mij. Weten dat mensen echt wel begaan zijn met je lot, geeft moed”, vertelde Asma Ismail me. Ze is een Sudanese activiste en politiek consulente die ik contacteerde voor een getuigenis van de revolutie. (Lees haar getuigenis hier.)
“Op dit moment hebben we zoiets nodig. Het zet druk op de politiek en het heeft geen invloed op de veiligheid van de Sudanezen.”
Wat Asma zegt, beaamt ook Dalia El Roubi, een andere activiste die ik sprak (ook haar getuigenis lees je hier): “Op dit moment hebben we zoiets nodig. Het zet druk op de politiek en het heeft geen invloed op de veiligheid van de Sudanezen. Het is moeilijk om op internet te gaan in Sudan nu. Er staat een ban op. Het lukt nog wel via een VPN, maar daar heeft lang niet iedereen toegang toe.”
Bovendien is het voor Sudanezen ook moeilijk om nieuwe dingen vast te leggen. Ola Osman, een Sudanese fotografe, legde tot begin juni de protesten fotografisch vast. “Het is voorlopig te gevaarlijk om zomaar foto’s te nemen. Na 3 juni ben ik een week niet buiten geweest. Ze zouden me misschien gearresteerd hebben als ze me zagen fotograferen.”
Dalia heeft wel enkele kleine bedenkingen bij de online campagnes voor Sudan. Het is geweldig dat Rihanna en andere beroemdheden meedoen met deze campagne. Dat is een enorm platform, klinkt het. “Maar als het niet duidelijk is wat de Sudanezen juist willen, is dat een gemiste kans. We moeten er op een of andere manier voor zorgen dat de hashtags en de profielfoto’s ons niet weergeven als slachtoffers.
“We moeten ervoor zorgen dat de hashtags en de profielfoto’s ons niet weergeven als slachtoffers. Wij zijn eisers.”
Op dit moment zijn we in de eerste plaats eisers. We eisen dat de ban op het internet wordt opgeheven. We eisen een overdracht van de macht aan een burgerlijke overgangsregering waarbij de FFC (Forces for Freedom and Change, de partij die de protesten heeft georganiseerd, red.) wordt betrokken. We eisen dat het bloedbad van 3 juni, en andere bloedbaden, onderzocht worden. Dat moet duidelijk zijn.”
Met andere woorden: de Sudanese bevolking wil uiteraard stabiliteit, maar niet ten koste van hun eisen. “Als de VS of de EU er straks bij betrokken worden, moeten onze eisen gekend zijn.” Als dat lukt via de blauwe profielfoto’s en de hashtags, is dat fantastisch.
Sinds kort heb ik dus ook mijn Instagram- en WhatsApp-foto veranderd naar dat mooie blauw. Sindsdien hebben al enkele vrienden me gevraagd vanwaar dat blauw ineens komt. Dan leg ik het uit en wordt die awareness nog een beetje verhoogd. Zodat Sudan misschien toch niet in de voetstappen van Libië of Syrië treedt. En zodat Asma’s buitenlandse vrienden die ze na de val van dictator al-Bashir in al haar vreugde had uitgenodigd naar Sudan, toch nog op bezoek kunnen komen.
Schrijf je reactie