Next Gen

“Onze generatie is trots op hun cultuur en zwijgt niet langer. We are here to stay”

Tracy Bibo Tansia en Reine Elisabeth Nkiambote over hun podcast Yaya Talks en 'owning your shit'

“Onze generatie is trots op hun cultuur en zwijgt niet langer. We are here to stay”

In onze reeks Next Gen praten we met twee jonge vrouwen die aardig op weg zijn de wereld te veroveren. Vandaag: Reine Elisabeth Nkiambote (28) en Tracy Bibo Tansia (29) van de podcast Yaya Talks. Foto’s: Njaheut Gilles Valler

Van jongs af aan zijn Reine en Tracy geïntrigeerd door de journalistiek. Enkel Reine zal de opleiding aanvatten en er haar beroep van maken. Vandaag werkt ze als reporter voor BRUZZ. Tracy koos voor de richting internationale politiek en belandde zo al snel in het Brusselse parlement waar ze parlementair medewerker was van Brigitte Grouwels (CD&V). Het is in dat Brusselse parlement dat de twee elkaar voor het eerst ontmoeten, inclusief de ‘black nod’ van nagenoeg de enige zwarte vrouwen in een parlement.

En twee jaar later maken jullie samen de podcast Yaya Talks. Vertel.
Reine: “Yaya is Lingala en betekent ‘grote broer’ of ‘grote zus’. We zijn beiden grote zussen in ons gezin en willen voor de luisteraar ook een soort grote zus zijn. Wij zijn twee trotse zwarte vrouwen en we willen dat anderen ook gewoon fier kunnen zijn op zichzelf, zonder enige filters. Maar ook grote broers of zussen kunnen fouten maken, we zijn niet perfect en hebben al zeker niet de waarheid in pacht en zo willen we ook niet overkomen. We vertellen gewoon honderduit over de dingen die ons interesseren en geven mee hoe we naar de wereld kijken.”

“We  zijn twee gewone vrouwen die ook struggelen met het leven, met toxische vriendschappen en relaties.”

Tracy: “In het begin van het jaar ging ik door een moeilijke periode. Ik was depressief. Naar podcasts luisteren heeft me toen geholpen en gemotiveerd om de moed niet te laten zakken. Na die moeilijke periode had ik nood aan een nieuwe uitdaging. Dus ik dacht: waarom zelf geen podcast starten?

Nu kan ik op mijn beurt tonen aan de luisteraars dat, ondanks al onze bezigheden en carrières, en ondanks sociale media, we ook twee gewone vrouwen zijn die ook struggelen met het leven, met toxische vriendschappen en relaties, bijvoorbeeld. Iedereen kent ons misschien als twee sterke vrouwen, maar dat zijn we zeker niet altijd. We willen zeker ook onze kwetsbaarheid tonen. We zijn niet van staal.”

Tracy Bibo Tansia (links) en Reine Elisabeth Nkiambote.

Het valt op dat jullie heel persoonlijk zijn in de podcast.
Reine: “Het is nog maar het eerste seizoen. Het is nog wat uitproberen. Maar dat persoonlijke slaat wel aan. De reacties tot nog toe zijn positief. De luisteraars krijgen het gevoel alsof ze bij ons aan tafel zitten. Da’s fijn. Die intieme sfeer.”

Tracy: “Velen kunnen zich identificeren met hetgeen we zeggen. Dat vind ik belangrijk. Uiteindelijk zijn we gewoon onszelf. We doen alles vanuit het buikgevoel. Er zit geen groot concept achter. Ik hoop alleszins dat we kunnen blijven groeien en een vaste waarde kunnen worden in het podcastlandschap. En hopelijk kunnen we de mensen blijven inspireren.”

Reine: “En zich laten amuseren. Just having a good time.”

“Yaya Talks hoeft niet per se ‘woke’ te zijn. We zijn gewoon onszelf en we doen ons ding.”

Ondanks het persoonlijke in Yaya Talks, kruipt het politieke er ook al snel in, ook als het over vriendschap en liefde gaat. Is het mogelijk als zwarte vrouw om niét politiek te zijn?
Tracy: “Goh, ik ben uiteindelijk politieke wetenschapper en ik denk eerder dat ik daardoor alles door een politieke bril bekijk en zo ervaar. Maar voor mij hoeft niet elke podcast per se politiek getint te zijn.”

Reine: “Politiek, hoe groot of klein ook, is onvermijdelijk. In de aflevering over daten ging het bijvoorbeeld over wie de rekening betaalt op een eerste date. Dan staan we ook stil bij sociale ongelijkheid in de maatschappij.”

Tracy: “Of dan gaat het al snel over fetisjisme, over seksualisering van zwarte lichamen. Dat is dan ook weer politiek. Bewust of onbewust: alles is politiek.”

Reine: “Yaya Talks hoeft niet per se ‘woke’ te zijn. We zijn gewoon onszelf en we doen ons ding. We voelen niet per se de noodzaak om ineens vanalles aan te kaarten omdat we nu een platform hebben. Daarvoor doen we het niet.”

Een platform, gerund door twee zwarte vrouwen is anders niet niks.
Reine: “Dat is waar. Maar dat is ook net het ding: Yaya Talks is van ons, dus wij zijn het niemand verschuldigd om bepaalde onderwerpen op tafel te gooien. Het is net belangrijk dat we de podcast in alle vrijheid kunnen doen, zonder rekening te houden met luistercijfers of adverteerders die ons in een bepaalde richting willen sturen. Als wij ergens goesting in hebben, dan doen we dat gewoon.”

“Ik geloof dat we op termijn allemaal aan dezelfde tafel kunnen zitten, zonder dat het awkward wordt.”

Tracy: “Binnen de mainstream heb je precies altijd een vast aantal thema’s dat aan bod kan komen. Je moet ook voldoen aan bepaalde normen, op een bepaalde manier praten en zo. Hoe wij praten in Yaya Talks, zo praten we ook in het echte leven. Bij grote mediabedrijven moet je toch altijd een deel van jezelf wegcijferen om bij een bepaald merk te passen. Op den duur ga je een rolletje spelen. Dat willen we niet.”

Voor zwarte mensen, maar eigenlijk voor iedereen, is het heel belangrijk dat zij hun eigen ding geheel autonoom kunnen doen, in alle vrijheid. To own your shit.”

Reine: “We gotta own our shit! Als je geen seat at the table hebt, moet je je eigen tafel creëren en die maak je zo groot als je zelf wil.”

Is het op termijn een goed idee dat ieder zijn eigen tafel heeft?
Tracy: “Ik geloof wel dat je dat nodig hebt. Zeker nu nog. In een ideale wereld had je geen magazines nodig die zich specifiek richten op vrouwen van kleur, had je geen BET (Black Entertainment Television, red.) nodig. Die zijn ontstaan uit een noodzaak om mensen van kleur te representeren en hun eigen ding te kunnen laten doen. Ik geloof wel dat het een noodzakelijke tussenfase is. Dat op termijn, hoe lang die ook is, we allemaal aan dezelfde tafel kunnen zitten zonder dat het awkward wordt.”

Reine, je bent journalist. Kan je vrijuit praten in de podcast?
Reine: “Als het over grote maatschappelijke thema’s gaat en over politiek moet ik natuurlijk wel een zekere neutraliteit bewaren. Ook al ben ik geen journalist op dat moment, maar het is iets te tricky. Dus er zit wel een bepaalde filter in, al heb ik niet het gevoel dat het mij remt.”

Tracy: “Terwijl ik kan zeggen wat ik wil.” (lacht)

“Mensen met een migratie-achtergrond zijn niet ge-ïnteresseerd in media omdat media niet in hen geïnteresseerd zijn.”

Tracy, jij bent politiek geëngageerd en neemt ook vaak standpunt in via opiniestukken of in debatprogramma’s. Reine, vind je dat je als ‘neutrale en objectieve’ journalist ook geëngageerd kan zijn?
Reine: “Ik doe dat op mijn manier. Dat uit zich dan meestal in representatie. Ideeën op de redactietafel gooien die er niet zouden zijn als ik er niet was. Ook als ik op reportage ga, denk ik goed na wie ik in beeld breng en hoe ik dat doe. Diversiteit zit in alle hoeken, hoe klein die ook lijken. Maar elk klein beetje heeft wel zijn impact. Daar wil ik echt in geloven.”

Je hebt ook al op verschillende redacties gewerkt. Heb je als iemand die ‘achter de schermen’ werkt meer begrip voor het ‘we vinden ze niet’-argument dat veel journalisten of redactiemedewerkers aanhalen.
Reine: “Het is een mes dat langs twee kanten snijdt. In de journalistieke opleidingen zit ook weinig diversiteit. Mensen met een migratieachtergrond zijn niet geïnteresseerd in media omdat media niet in hen geïnteresseerd zijn. Als je je gerepresenteerd voelt in de media, voel je je ‘part of the community’, voel je je aangesproken door media en journalistiek en zal je sneller die richting uitgaan en sneller solliciteren.

“Ik moest me aan bepaalde normen aanpassen. Daardoor werd ik wel eens een bounty genoemd.”

Ik wilde altijd journalistiek doen, dus ik wou per se op die redacties zijn, maar ik besefte dat ik me altijd als een soort kameleon moest gedragen. Ik moest me aan bepaalde normen aanpassen. Daardoor werd ik wel eens een bounty genoemd door mijn zwarte omgeving.”

Tracy:Same. Omdat ik in politiek was geïnteresseerd was ik niet ‘zwart’ genoeg voor de zwarte mensen, maar tegelijk ook niet ‘wit’ genoeg voor de witte mensen. Ik moet wel toegeven dat ik vroeger misschien minder in touch was met hetgeen waar een zwarte jongerengemeenschap zich mee bezighoudt. Ik was niet zozeer bezig met popcultuur. Ik was bezig met sociale theorieën, met Durkheim en consorten. (lacht) Terwijl zij dan bezig waren met Kanye West en de Kardashians. Maar dat is evengoed hokjesdenken, hé. Want je gaat ervan uit dat je je op een bepaalde manier moet gedragen of bepaalde dingen moet zeggen, just because you’re black.”

Reine: “Ik ben wel heel fier op onze generatie. We dragen nu met trots onze cultuur uit, terwijl we nog perfect Belgen of Vlamingen zijn. We laten ons niet meer in die benauwde hokjes plaatsen en we zwijgen niet langer. We are here to stay.”

Tracy: “We hebben al een lange weg afgelegd, maar nog een lange weg te gaan. Vijftien jaar geleden was het ondenkbaar dat een Sandrine Ekofo, Don Pandzou of ik zouden worden uitgenodigd in debatprogramma’s. Maar zoals gezegd: we hebben nog steeds geen ownership, geen volwaardig zitje aan de tafel. Toch zetten we stappen vooruit, hoe klein ze ook zijn en hoe vermoeiend die ook kunnen zijn.

Ik merk wel dat de black community in België versplinterd is. Er zijn veel verschillende organisaties. Diversiteit binnen diversiteit is oké, hoor, maar soms zouden we beter kunnen samenwerken en moeten sommige zaken beter uitgedacht en gecoördineerd worden. Maar uiteindelijk is de community ook divers. We spreken verschillende talen, hebben verschillende culturen, religies, … Maar voor de buitenwereld worden we allemaal als één pot nat beschouwd.”

“We zetten stappen vooruit, hoe klein ze ook zijn en hoe vermoeiend die ook kunnen zijn.”

Wat brengt de nabije toekomst nog voor jullie?
Tracy: “Ik ben momenteel in between things, dus voor mij ligt het nog wat open. We zien wel. Ik kijk positief naar de toekomst. Ik heb ook geen haast. Da’s ook typisch voor onze maatschappij: we moeten altijd meteen succesvol zijn en gesetteld zijn. Dan gaan mensen elkaar vergelijken met leeftijdsgenoten: “Kijk, waar hij of zij al staat.” Ieder heeft zijn eigen tempo. That’s fine. Ook als je niet zeker bent over je job en je iets anders wil gaan doen. Het is nooit te laat om te switchen.”

Reine: “Ik heb nog een voorzichtige primeur voor jullie. Als alles goed gaat, word ik binnenkort nieuwsanker bij Bruzz! Ik zal dan één van de eerste dark skin journalisten zijn die het nieuws presenteert. Vooral in Brussel schrok ik ervan hoe weinig nieuwsankers met migratieroots er zijn. Maar ik ben blij dat ik daar binnenkort verandering in kan brengen. (lacht) En in een verdere toekomst hoop ik ooit mijn eigen tv-zender of online platform te kunnen stichten waar ik volledig mijn eigen ding kan doen en iedereen een stem kan geven die nu nog te weinig aan bod komt. Owning my shit.

De voorlopig laatste aflevering van Yaya Talks gaat over mode en zal maandagavond online komen. Je kan de podcast beluisteren via SoundCloud, iTunes en Spotify.
Foto’s: Njaheut Gilles Valler

Schrijf je reactie

Anouk Torbeyns is geboren in India en getogen in België. Haar huid is donker, maar haar privilege wit. Ze groeide op in een echt Vlaams boerengat en woont nu in de diverse stad. Ondertussen zoekt ze nieuwsgierig haar weg tussen al die schijnbare tegenstellingen. Als eindredacteur is ze verzot op de Nederlandse taal en als jonge journaliste zal ze waarschijnlijk meer vragen stellen dan antwoorden bieden.

Colofon

Adres Redactie

Toko Space t.a.v. Charlie Magazine
Statiestraat 139
2600 Antwerpen