Opinie

“Iedereen wordt graag voor vol aangezien, niet als een verzameling clichés”

“Iedereen wordt graag voor vol aangezien, niet als een verzameling clichés”

Alberto, een van de Studio 100 personages, kwam onlangs uit voor zijn homoseksuele geaardheid. Studio Brussel greep dit aan als gelegenheid om een reeks beelden van Studio 100 kinder-idolen, zoals Kabouter Plop, te bewerken en er flauwe homo-grappen mee te maken. Vier van de vijf remakes focussen daarbij enkel op seks, zinspelend op anale seks.

  

In het kader van de lancering van My3, de Poolse variant van K3, namen ze een persfoto van K3 onder handen. In een Mexicaanse make-over kregen de dames een snor, sombrero en gitaar. De Franse variant werd voorzien van baguettes, wijn en Boursin. Voor de Aziatische versie werd de huid van de vrouwen geel gemaakt, kregen ze een dunne lange snor en heten ze – heeeeeel grappig – ‘K Dlie’. Niet iedereen was hiervan gediend. De posts zijn inmiddels verwijderd.

“Kom op zeg, mogen we dan nergens meer mee lachen?” “Je moet maar tegen een stootje kunnen.” “Bleiters!” Dat is de tendens van de commentaren onder dit soort grappen. Toevallig (voor zover ik kan zien) enkel van mensen die niet in de beschimpte groepen vallen. De paar mensen van Aziatische en Mexicaanse origine die onder de K3-post van zich laten horen en laten weten dat ze het niet grappig tot zeer kwetsend vinden, krijgen de wind van voren.

Kijk, als je als medium grappen maakt over minderheden, benadruk je dat bepaalde mensen anders zijn dan jij – en anders dan je doelgroep. Je veralgemeent hen door clichés, die maar al te vaak achterhaald zijn, te gebruiken en deze uit te vergroten. Voor de zoveelste keer wordt iemand uit een bepaalde groep gestigmatiseerd en geminimaliseerd tot zulke clichés, en dat is meer dan vervelend of flauw. Het is vernederend. Iedereen wordt graag voor vol aangezien, als individu gezien, niet als een verzameling clichés.

“Met deze content zegt StuBru tegen de pestkoppen op scholen (en daarbuiten) dat het oké is om grappen te maken over ‘anderen’”

Dat zulke grappen en stereotyperingen kunnen kwetsen, is op zich al erg genoeg. Maar het gaat dieper dan dat. Want je zegt ermee ook dat je het oké vindt om met anderen te lachen. Dat je het oké vindt om mensen uit te sluiten en te kwetsen. Het geeft een vrijbrief voor intolerant gedrag. Het probleem van dit soort grappen is dus eigenlijk niet de grap zelf, maar het zaadje dat ermee geplant wordt.

Studio Brussel heeft een zekere autoriteit, beïnvloedt het denken van duizenden luisteraars en Facebook-klikkers. En met deze content zegt StuBru tegen de pestkoppen op scholen (en daarbuiten) dat het oké is om grappen te maken over ‘anderen’ en om stereotypes te gebruiken. En dat je je er als doelwit maar bij neer moet leggen. Want dit is grappig, wij kunnen het weten, want wij hebben het mandaat om elke dag onze waarheid en humor te verkondigen via onze kanalen. Daarbij onderschatten ze misschien hoe dit jonge en minder jonge mensen beïnvloedt.

Studio Brussel is een publieke omroep, die geld krijgt van de staat en van ons, via belastinggeld. Het lijkt me hun taak (nog meer dan een commerciële omroep, al mogen zij ook hun steentje bijdragen) om respectvol te zijn naar hun publiek en verantwoordelijk om te gaan met hun invloed op de beeldvorming.

“Natuurlijk mag er gelachen worden, maar dat kan ook zonder mensen te kwetsen.”

In de comments bij de afbeeldingen van StuBru vertellen moeders over hun kinderen die huilend thuiskomen van school omdat ze gepest worden vanwege hun huidskleur. Anderen maken zich zorgen over jongeren die worstelen met hun geaardheid of gender. Maar wie er iets over durft te zeggen in de comments, wordt al snel weggezet als een bleiter, een zuurpruim.

Mensen lijken niet verder te kijken dan dat ene grapje. De tien seconden die zij gniffelen om de mop, lijken belangrijker dan het gevoel van de mensen die als minderwaardig worden behandeld. Belangrijker dan het feit dat er vandaag weer een kind huilend uit school komt. Belangrijker dat er weer iemand niet uit de kast durft te komen uit angst om gepest te worden. Dit soort grappen (en zeker als ze komen van autoritaire bronnen) houden pestgedrag in stand. Door te blijven denken in stereotypes, houden we in stand dat we blijven denken in wij/zij. Dat we mensen blijven uitsluiten en kwetsen. Natuurlijk mag er gelachen worden, maar dat kan ook zonder mensen te kwetsen.

Jij kan niet voor een ander bepalen wat iemand wel of niet kwetsend mag vinden. Je weet niet wat iemand al heeft meegemaakt. Je weet niets over de trauma’s die iemand met zich meedraagt. Je kent het verhaal van de ander niet.

“Een divers team is de gemakkelijkste hack voor respectvolle, inclusieve communicatie, producten en grappen.”

Onze samenleving is superdivers. Dat is niet nieuw, er is hooguit meer aandacht voor gekomen in de laatste jaren. Kan StuBru die superdiversiteit niet als een kans zien, als een verrijking? Je kan namelijk mensen met een andere huidskleur, andere geaardheid, ander gender, met een fysieke of mentale beperking, etc. ook op fantastisch toffe, eerlijke, oprecht grappige en inclusieve manieren in beeld brengen.

Hoe je dat doet? Betrek die mensen in je verhaal. Respecteer ze. Ga met ze in dialoog, vraag wat je voor hen kan doen, hoe zij de wereld zien. Nog beter: rekruteer ze in jouw team. Hoe meer jouw team de diversiteit van de samenleving weerspiegelt, hoe beter. Je medewerkers leren je te kijken door hun ogen. Wat er wel en niet kan. Een divers team is de gemakkelijkste hack voor respectvolle, inclusieve communicatie, producten en grappen. Wie in je team zit, is niet langer ‘de ander’, maar een van ons.

Foto: Istock

Schrijf je reactie

Saskia Videler is contentstrategie-consultant en podcast-maker. Ze helpt haar klanten onder andere de impact van beeldvorming en inclusie in content te zien. In haar vrije tijd verslindt ze podcasts en maakt ze wilde plannen voor nieuwe avonturen, ondernemingen en podcasts, maar gelukkig leert ze (langzaamaan) inzien dat je niet alles kan uitvoeren wat je bedenkt (bummer).

Colofon

Adres Redactie

Toko Space t.a.v. Charlie Magazine
Statiestraat 139
2600 Antwerpen