“Ik moet iets bekennen. Ik, een berucht linkse, feministische vrouw, ben samen met een Brexitstemmer. Sinds september studeer ik voor een master Engelse Literatuur aan de University of Edinburgh, en sinds het einde van die maand ben ik samen met één van de ongeveer dertig procent Britten tussen de 18 en 24 die in juni 2016 vóór Leave hebben gestemd. Ik had dus ook gewoon voor één van die andere zeventig procent kunnen gaan.
We liggen samen op bed, hij scrollt door zijn gsm. “Ik wil je racistische memes niet zien”, klaag ik. “Ze zijn niet racistisch”, zegt hij, en toont mij Pepe The Frog in verschillende houdingen, verschillende vormen. “Stop”, zeg ik, maar hij hoort mij niet. Ik verberg mijn gezicht in het kussen. Wanneer ik opnieuw opkijk, zit hij nog steeds naar Pepe te kijken. Zijn gelaat vervormt, wordt groen, krijgt een afgrijselijke grimas. Ik verberg mijn gezicht opnieuw in het kussen. Ik lig in bed te huilen omdat mijn vriend mij ironische Pepe-memes laat zien – deze hele situatie is een grap.
“Maakt het je ongemakkelijk?”, vraagt hij. Ik zeg ja, en hij verontschuldigt zich. Hij lijkt oprecht, zegt dat het nooit zijn bedoeling was mij ongemakkelijk te maken. Hij zegt dat zijn huidige ironische omgang met dit soort memes eerder begrepen moet worden als een afgekickte alcoholieker die zijn vrienden op stang jaagt door te doen alsof hij een fles wijn aan zijn lippen gaat zetten. Hij zegt dat hij zich gewoon altijd verbonden voelde met Pepe omdat hij “niet juist in elkaar zit.” Mijn vriend heeft autisme, en lijkt lang geloofd te hebben dat hij daardoor tot de verschoppelingen van de aarde behoort. Ik ben dus niet de enige met een verwrongen zelfbeeld in deze relatie.
“Het is te gemakkelijk om hem te zien als de slechterik, en mezelf als het onschuldige slachtoffer.”
Het is te gemakkelijk om hem hier te zien als de slechterik, en mezelf als het onschuldige linkse slachtoffer. Ik doe het zelf ook: diep vanbinnen geloof ik oprecht niet dat je ook maar in de buurt van de rechterkant van het politieke spectrum kan komen en toch een goed mens zijn. Dus uiteraard ben ik hier goed, hij slecht. Er zijn momenten waar ik hem daar rechtuit van beschuldig, waarin ik voor de zoveelste keer te diep in de afgrond staar en hem vraag of het één of andere verwezenlijking is onder de alt-right-crowd om een naïeve linkse feministe aan de haak te slaan. Aan de telefoon klinkt er een lichte wanhoop in zijn stem. Dat hij niet het gordijn van voor mijn ogen wil weghalen, dat hij mij er niet in aan het luizen is, dat hij mij gewoon leuk vindt en tijd met mij wil doorbrengen. Hij klinkt oprecht. Ik geloof hem niet.
Ik consulteer een vriend van mij, toon hem het Twitteraccount van mijn lief. “Ik zie enkel een geweldig gevoel voor humor en lichte incel-vibes”, zegt hij. Ik weet ook wel dat de incel-vibes ironisch zijn, dat hij spot met de tijd dat hij single was en te veel gamede. Hij heeft overigens meer ervaring met relaties dan ik. En toch. “Zolang je maar niet denkt dat zijn hele persona rond jou een constructie is om met jou te slapen”, zegt die vriend. Dat is exact wat ik denk.
Ik maak mij obsessief zorgen over mijn relatie. Ik spendeer uren op Google. ‘Can I date someone with different political views’; ‘different political views relationship’; ‘partner politics’; ‘is my boyfriend an altright demon’. Ik ken ondertussen elk artikel over koppels van politieke tegenpolen vanbuiten. Soms klaart het ineens op in mijn hoofd, en denk ik, wat maakt het uit. Uiteindelijk had hij al voor hij mij leerde kennen een serieuze ommekeer in zijn denken gemaakt, over veel zaken zijn we het ondertussen zelfs eens. Mogen mensen veranderen? Akkoord, op het spectrum van pakweg Raoul Hedebouw tot Theo Francken zit hij allicht nog steeds iets dichter bij Francken. Maar politiek is voor hem niet zo belangrijk – elke keer dat het onderwerp naar boven kwam, ben ik begonnen. Ik daag hem uit. Ik stel hem in vraag.
“Was dit mogelijk geweest als ik geen Belgische studente, maar pakweg een Pakistaanse migrant was?”
Ik stel ook mezelf in vraag. Zou ik niet gelachen hebben als iemand mij een jaar geleden zou hebben gezegd dat ik vrijwillig in een relatie zou stappen met een rechtse man? In discussies met mijn Britse vrienden kies ik de kant van een vriendin die volhoudt dat ze nooit samen zou kunnen zijn met haar politieke tegenpool. Mijn theorie en praktijk zijn volledig gescheiden. Kan je liefde en politiek eigenlijk wel scheiden? Was dit mogelijk geweest als ik geen Belgische studente, maar pakweg een Pakistaanse migrant was? Is het moreel verkiesbaar om enkel binnen links te daten, of is het in deze politiek verdeelde tijden juist mooi dat dit nog kan? En is het wel gezond om mij zoveel vragen over mijn relatie te moeten stellen?
Ik word diepbedroefd wakker. Hij ligt naast mij, en ik kan mijzelf niet genoeg uitzetten om ervan te genieten. Het voelt juist, ook al vrees ik dat mijn geest weet dat het verkeerd is. Ik verzwelg in zelfmedelijden. Ik ben het mijzelf allemaal weer te moeilijk aan het maken. Ik staar naar mijn eigen armen, ben verloren voor de wereld. Hij streelt zacht door mijn haar. “Kijk naar mij”, zegt hij. Adem diep in en uit. Zonder mij te vragen waar ik mij nu weer in godsnaam slecht over voel, begeleidt hij mij met ongelooflijke tederheid weer naar de oppervlakte.
Verschillende van mijn geliefde online-self-help-artikels lijsten ‘red flags’ op. Mijn lief beantwoordt aan geen ervan – ik aan zo wat alle. Ik ben niet in staat het beste in hem te zien, en blijf hem reduceren tot de fouten uit zijn verleden. Ik focus op zijn meningen die afwijken van de mijne, tot ik hem bijna begin te haten, terwijl hij mij GIF’s en memes stuurt en mij eraan herinnert niet te laat naar bed te gaan. Ik kan niet genoeg van hem houden, omdat ik niet in staat ben te aanvaarden dat iemand mij wederzijds graag ziet, en de nood voel om mijn eigen gevoelens kapot te denken. Ik zou willen dat hij verandert en zijn memes laat voor wat ze zijn, hoe ironisch en vol zelfspot ook. Door al mijn twijfels, voel ik me soms bijna de slechterik.”
1 reactie
Dag vertwijfeld meisje,
ik las je artikel met veel aandacht. Ik herken mezelf twee jaar geleden. Hoewel ik toen het probleem zelf niet inzag. Achteraf bekeken helaas wel. Hoewel we zelf nooit een discussie hadden over onze onderlinge verschillen qua politieke oriëntatie, merkte ik ook hoe deze visie ons steeds verder uit elkaar dreef. Ik schoof mijn eigen identiteit aan de kant om aan de zijne tegemoet te komen. Ik begreep het allemaal nochtans niet, hoe hij zo kon zijn en denken, en hij zag niet in dat ik niet zoals hem dacht. Onder de sluier van liefde zie je de persoon naast zijn ideologie. Maar in realiteit ben je gelinkt aan het doen en laten van iemand.
Je ziet jezelf als vertwijfeld en fout, de slechterik. Dat kan niet de bedoeling zijn. Je zoekt antwoorden overal, buiten jezelf, op internet. Maar nergens ga je het antwoord vinden.
Ik wil je niet impulsief adviseren je relatie op te geven door een onenigheid in politieke voorkeur. Want mijn ideologie is om iedereen zijn eigen vrije mening te laten hebben, en zoals je zegt de schoonheid in te zien van hoe links en rechts niet per se tegenpolen hoeven te zijn. Wat me meer zorgen baart is dat je er zo onder lijdt. Of je nu beslist om verder te gaan met hem of niet, hak de knoop van twijfel door. Je kan niet blijven leven in twijfel en jezelf steeds weer verdrietig maken. Je mag niet verwachten dat iemand verandert, of proberen die persoon te veranderen, behalve als hij dat uit zichzelf doet.
Hoe mijn verhaal is geëindigd is eerder tragisch. Als tegenkanting ben ik nog verder gegaan in mijn eigen ideologie. Ik durf aan niemand vertellen hoe vreselijk het was, hoe erg het me getekend heeft. Ik merk die pijn ook bij jou. Verlies jezelf niet in je verhaal. Praat met elkaar, zoek punten van overeenkomst in visie en overtuiging, ontmoet elkaar in het midden, maar haal die last van je schouders, zodat je hem oprecht graag kan zien, in al zijn aspecten.
Liefs x