Zygoten, spermatozoïden en menstruele cycli. Dat kregen we allemaal mee in onze lessen seksuele opvoeding in de lagere en middelbare school. En de kans is groot dat u niet veel verder bent geraakt. Want wat liefde en seks doen met onze lijven, leden en breinen: dat staat niet in het leerplan.
We maken ons zorgen, maar praten er niet over met hen. En dat is het probleem.
Misschien hoeven we niet zo hoog van de toren te blazen. Want de millennials horen het wel van hun ouders, niet? Ook daar scoren we niet te best, vrees ik. Veel van hen mogen dan wel een seksuele revolutie meegemaakt hebben, weinigen staan op de barricaden voor een gesprek over seks met hun kroost. Dat blijkt uit het cijferwerk van Sexpert, het grootste onderzoek ooit naar seksuele gezondheid in Vlaanderen. Daaruit blijkt dat 40% van de 25-plussers tijdens hun puberteit (12-14 jaar) nergens terecht kon met vragen over seks. Zijn er dan geen goede bedoelingen? Toch wel. Uit een recent Nederlands onderzoek leren we dat 99 procent van de ouders het zijn/haar taak vindt om met hun kind te praten over porno op het net. Maar de daadkracht blijft uit: 79% van de kinderen onder de 10 jaar heeft ooit al porno gezien, twee derde van die ouders repte met zijn kind nog nooit een woord over porno. De ‘jeugd van tegenwoordig’ krijgt dus een lawine aan beeldmateriaal over zich heen. We maken ons zorgen, maar praten er niet over met hen. En dat is het probleem. En waar problemen zijn, zijn oplossingen – als je tenminste goed zoekt.
Stills uit het Noorse tv-programma Pubertet
Stills uit het Noorse tv-programma Pubertet
Niet alleen geeft Pubertet een karrenvracht aan informatie op laagdrempelige wijze, het is ook een ideale ijsbreker voor moeder en vader om het over seks te hebben met de kinderen. Dat kan dus gewoon gezellig in de zetel. Het is eens iets anders dan Jeroen Meus’ ‘Dagelijkse Kost’ of de tigste herhaling van die ene ‘FC De Kampioenen‘-aflevering (je weet wel, die met dat misverstand). En de reacties zijn lovend, zowel bij pubers als ouders. Klap op de vuurpijl? De kans is groot dat u zelf nog wat bijleert.
Een kind dat weet wat seks is, zal beter een onderscheid kunnen maken tussen normaal en grensoverschrijdend gedrag.
Alleszins: laat ons het wat beter doen, laat ons onze kinderen vertellen waar het op staat. Mensen zijn huidhongerige wezens, ze houden van intimiteit en seks is daar een deel van. Dat is voor adolescenten niet anders. En er zijn trouwens meerdere voordelen aan een seksueel goed geïnformeerde jongere. Een kind dat weet wat seks is, zal beter een onderscheid kunnen maken tussen normaal en grensoverschrijdend gedrag. Een belangrijke zaak, want 22,3% van de vrouwen en 10,7% van de mannen maakte als minderjarige minstens 1 keer seksueel grensoverschrijdend gedrag mee. Dat blijkt ook uit deze getuigenis op ons online-platform Happy Endings:
“Ik was een jaar of negen toen ik op de slaapkamer van mijn broer, die elf jaar ouder is, een ‘seksboekje’ vond. De nogal pikante verhalen waarvan ik niet alles begreep, wonden mij enorm op. (…) Het heeft mij ooit gered. Toen ik elf was, werd ik lastiggevallen door een vriend van mijn ouders. Gelukkig wist ik uit die boekjes wat er gebeurde en kon ik daardoor het ergste vermijden.”
5 reacties
Ik begrijp niet waarom je zo’n fan bent van Pubertet. Pubertet gaat niet over intimiteit, hoe je moet omgaan met liefdesverdriet, hoe je kust of knuffelt, over hoe je kan liefhebben… De insteek van Pubertet is nog steeds heel erg biologisch. Het gaat over hormonen, zweetklieren, borstgroei, penissen, e.d. (al die dingen heb ik grotendeels al meegekregen in het huidige onderwijs.)
Desalniettemin begrijp ik wel wat je wil aankaarten. Alleen zou ik het breder willen open trekken dan dat; een vak welzijn waarin mentale gezondheid, relationele aspecten, hoe zorg ik voor mezelf? enz. aan bod komen.
Gelukkig zijn er al initiatieven in die richting. De aanpak van http://www.leefsleutels.be is daar een voorbeeld van. (Al is dat naar mijn mening nog niet helemaal wat het zou kunnen/moeten(?) zijn…)
Tegelijkertijd zou ik erop willen wijzen dat er – volgens mij – andere dingen nog meer prioriteit hebben. Het zo terugdringen van pesten bijvoorbeeld (iets waar die leefsleutels helaas compleet, compleet de mist in gaan). Dit is en blijft nog steeds het grootste probleem van het onderwijs. Ook al erkennen we dat niet graag. Het nieuwe M-decreet gaat hier overigens geen goed aan doen. (Maar soit, ik wijk af.)
Laat ons dus eerst en vooral beginnen met het creëren van een veilige schoolomgeving voor iedereen. Dat lijkt me een noodzakelijke voorwaarde om nog maar überhaupt te kunnen praten over de onderwerpen die je vooropstelt.
Groet,
Rob
Ik heb veel van deze zaken wel degelijk op school meegekregen, en ik kan u verzekeren: lessen behoeden je niet voor teleurstellingen, gênante situaties, fouten, conflicten en spijt. Geen les kan je voorbereiden op het leven, en maar goed ook.
Goede reacties op het artikel
1. Welk vak moet er dan ruilen? Wiskunde, gezien de stelling van Pythagoras in de aanhef? Of weer eens geschiedenis?
2. In de levensbeschouwelijke vakken komt seksualiteit echt wel ter sprake. Afhankelijk van de klas. Er is echt wel een verschil tussen 25 tieners en 10 tieners. ASO, TSO, KSO en BSO. Dus: elke klas is anders. Maar precies dat vak, levensbeschouwing, willen sommigen afschaffen.
3. Weet de onderzoeker zelf hoe mensen tot een orgasme kunnen komen? Is er een norm, een gedrag die zou moeten onderwezen worden?
4. Buiten sommige uitzonderingen, willen tieners niets weten over de seks van hun ouders. Van een leerkracht nemen ze het ietwat aan. Maar dan nog. Zelf in kleine, zeer vertrouwde klassen is het een heksentoer om over seksueel genot te spreken. De tieners vallen erop stil, plat, schaamtelijk. Welk psychologisch mechanisme daar speelt is misschien een universitair onderzoek voor nodig. En reik DAN, ons leerkrachten, een zinnig antwoord aan hoe er wel of misschien beter niet over orgasmes in de klas kan gesproken worden.
In de volle verwachting dat een andere onderzoeker weet te vertellen dat we het over drugs en verslaving op school moeten hebben, over echtscheiding, over belastingbrief, over … alle dingen des levens.
Groet ik vriendelijk na 30 jaar onderwijs
Ongeveer iedereen die iets aan het onderwijs wil veranderen, eindigt met een voorstel om er een vak aan toe te voegen. Als we al die voorstellen inwilligen dan zullen we binnenkort kinderen om 6h00 aan de schoolpoort moeten afzetten om ze (ten vroegste) om 20h00 weer af te halen.
Daarom dit tegenvoorstel: wie een vak wil toevoegen moet meteen aangeven wat in ruil geschrapt zal worden. Dan kan er over het voorstel gesproken worden, anders is het wel erg gemakkelijk om alle maatschappelijke problemen bij het onderwijs te leggen.
Hiermee wil ik niet zeggen dat dit een slecht voorstel is, maar wie A zegt moet ook B durven zeggen (of aangeven dat kinderen wel degelijk veel meer uren les moeten krijgen).
Waarom denken/weten jullie dat die onderwerpen niet op school worden gezien? Zijn daar cijfers over? (Serieuze vraag) Alleen dat van dat orgasme vind ik niet direct terug in mijn godsdienstles maar wel: relaties, verlies, rouwen, liefdesverdriet, menswaardige seksualiteit, milieu,… De godsdienstlessen zijn niet meer wat ze geweest zijn (al een geluk) Ik heb het gevoel dat mijn lessen erg belangrijk zijn als geestelijke vorming naast praktische en theoretische vorming! En ik denk dat de meeste leerkrachten daar tegenwoordig zo over denken! 🙂 Mvg, godsdienstleerkracht BSO, TSO, 3e -7e jaar.