Gedacht

De achterkant van de glamour

Een retestrak verhaal over onrealistische schoonheidsidealen

De achterkant van de glamour

Deze foto komt van beeldbank Istock. Hoewel het volgens mij volledig normale vrouwenbillen zijn met een absoluut normale hoeveelheid cellulitis, luidt het bijschrift: “Fat female hips”. Wat mij automatisch bij de gedachte brengt: als deze kont al als vet wordt beschouwd, wat dan te denken van mijn derrière? And so it begins…

De catwalk

Ik ben iemand die zich zo lang als ze zich kan herinneren, steeds TE voelde: eerst te jongensachtig en te plat, maar al gauw te dik, te wit, te bobbelig, te breed, te wat ook al. Geef me een adjectief en ik heb me er ooit al te veel van gevoeld. Nochtans heb ik een erg gemiddeld lichaam (maatje 40-42 als je het echt wilt weten). Vroeger was ik zelfs een tijdje model op de catwalk in Parijs.
Achttien was ik toen een jonge modeontwerper mij op straat spotte. Ik was bleek en mager – ik at of sliep amper maar feestte des te meer – en dat moet hem hebben aangetrokken. Daar en dan werd ik gevraagd als model voor een catwalk in Parijs! Hoe rock-’n-roll was dat?! Niet zoveel, ontdekte ik al gauw. Backstage krioelde het van ontzettend magere meisjes in Hello Kitty onderbroekjes die non-stop rookten om hun hongergevoel te onderdrukken. Later hoorde ik dat sommige modellen in sinaasappelsap gedrenkte watjes aten om hun maag te vullen en toch iets van smaak binnen te krijgen.

Lang mocht mijn modellencarrière niet duren, want bij een opmeting werd duidelijk dat ik de grootste maten had van alle modellen. Ik was te dik. Ik was toen 1m75 en woog rond de 53 kg, met een BMI van 17 dus officieel te mager.

Erg vond ik het niet, maar dat ‘te-dik-verdict’ bleef wel hangen. Zie je wel, dacht ik. Ze bevestigen wat ik altijd al wist. En stilaan begon die gedachte zich te nestelen in mijn hoofd.

catwalk2

In september was er nog ophef over de graatmagere modellen van Armani. (Foto: Chloë Hamilton via Twitter)

De boekskes

Een paar jaar later vond ik een job als vormgever bij de vrouwenbladen. Dolle pret was het! Dat ik onrechtstreeks meewerkte aan het verspreiden van een onrealistisch schoonheidsideaal, nam ik er toen voor lief bij.
Op mijn scherm zag ik dagelijks een stoet van porieloze en piepjonge modellen voorbij komen. Jong, slank en blank, waar je ook keek. Aspirationeel, heet dat dan in marketingtermen. Mensen moeten kunnen dromen, weet je wel.

“Ik wil zo’n glow, zoals Beyoncé ook heeft”, eiste het zangeresje. En dus werd de retoucheur verplicht tot weekendwerk.

Voldeed je niet aan de schoonheidseisen, dan was er altijd nog de postproductie. Bij de glossies werd Photoshop niet geschuwd. Ik zag BV’s de fotostudio binnenkomen, als normale mensen van vlees en bloed, om in de bladen te verschijnen als übermenschen, volledig ontdaan van elke onregelmatigheid.

“Ik wil zo’n glow, zoals Beyoncé ook heeft”, eiste het zangeresje. Dat ze met verschrikkelijke wallen en weinig animo de fotoshoot onderging, hoefde niemand te weten. En dus werd de retoucheur verplicht tot weekendwerk. “Dat armvet moet weg”, sprak de presentatrice op leeftijd. “Ik moet er wel sexy uitzien.” En dus knipte en plakte de fotograaf, tot heel Vlaanderen geloofde dat je op je vijftigste nog steeds een elastische huid en perfecte borsten kan hebben.
Je kan het hen amper kwalijk nemen want zodra het publiek hen op een rimpel of vetrol betrapte, kregen ze de volle laag op social media. “Jezus, die is dik/oud/lelijk… (vul maar in) geworden!” Geef toe, je hebt het zelf ook al eens een keertje gedaan. Voortdurend zelfs, nu je erover nadenkt.

De continue stroom van al die picture perfect beelden deed geen deugd aan mijn zelfbeeld. In plaats van de beelden te zien als wat ze waren, namelijk een onrealistisch schoonheidsideaal, begon ik ze te zien als norm. Wanneer ik in de spiegel keek, zag ik niet mijn spiegelbeeld, maar wel waarin het verschilde van dat ideale lijf. Mijn heupen te breed, mijn borsten te plat, mijn neus te groot en mijn benen te wit. Ik was nooit goed genoeg. Hoewel ik de hele achterkant van de glamour van dichtbij had meegemaakt – van catwalk tot fotoshoot tot postproductie – liet ik me toch begoochelen. “Als het bij mij al zo erg is, hoe zit dat dan bij andere mensen?” vroeg ik me af.

magazines

De januari covers van de glossies. Photoshop much?

De Ommekeer

Nu, vijftien jaar, twee kinderen en een vijftien kilo later, denk ik er stilaan anders over. Ik heb het gehad. Ik ben het beu om me niet meer lekker voelen in mijn gewone lijf. Ik word moe van het streven naar perfectie die niet bestaat. Ik wil me niet meer schamen over mijn cellulitis of buikrol. Het is pure tijd- en energieverspilling. Er zijn zoveel belangrijkere dingen om ’s nachts van wakker te liggen. De klimaatopwarming! Discriminatie! Het verjaardagsfeestje van mijn jongste zoon!

Ik wil me niet meer schamen over mijn cellulitis of buikrol. Het is puur tijd- en energieverlies.

En ik ben niet de enige. Steeds meer mensen hebben hun buik vol van neppe beelden en steriele lichamen. Met apps als Instagram, Vine en Tumblr maken mensen hun eigen beelden. Jongeren kijken vandaag veel liever naar échte mensen en slungelige modellen met stoppels onder hun oksels. Er lijkt een tegenbeweging op gang te komen die smeekt om een andere beeldvorming. Denk maar aan het succes van de reeks Girls.
“Perfecte mensen lijken vreemd genoeg erg saai”, zegt 25-jarige Maya in i-D. “Het is veel interessanter om te zien waar echte lichamen en gezichten van zijn gemaakt: blauwe plekken, zonnevlekken, rimpels, deuken… Het gaat niet om lelijk of mooi zijn, het gaat om uniek en jezelf zijn.” Een mooi voorbeeld daarvan is model en fotografe Arvida Byström, die op haar Instagrampagina vaak haar ongemaquilleerde en met puistjes versierde gezicht toont.

beeldbank

Een screenshot van het aanbod shiny happy people op beeldbank Istock.

De uitweg

Bij Charlie heb ik nu zelf de keuze om het anders te doen, om een beeldtaal te kiezen waar ik vrolijk van word in plaats van onzeker. Een van de weinige regels in huis is onze strenge Photoshop policy. Mensen worden op Charlie niet onnodig bijgewerkt. Er worden geen poriën dichtgemetseld, rimpels vervaagd of tailles versmald. Het hoeft hier gewoon niet.

Als art director doe ik mijn uiterste best om leuke en échte mensen uit te zoeken op de beeldbanken. Dat is geen sinecure. Uren scrollen door honderden human robots is mijn deel. Het lijkt wel alsof er een geoliede machine aan het werk is die dagelijks duizenden beelden uitspuwt van perfecte slanke, blanke mensen. Zoek maar eens een leuke foto van een vrouw met kort haar, een maatje meer of zelfs een donkere huidskleur (stel je voor!). Ze zijn de uitzondering op de regel, en dat terwijl er meer gewone mensen rondlopen op deze aardbol dan de afgetrainde Arische soort. Doe de test zelf maar eens. Kijk eens goed naar alle beelden die je op een dag door je strot geramd krijgt op internet, in reclame, op billboards, op televisie. Ze lijken allemaal gemaakt te zijn in dezelfde fabriek van shiny happy people. Wie drukt alsjeblieft op de stop-knop?

Het lijkt wel alsof er een geoliede machine aan het werk is die dagelijks duizenden beelden uitspuwt van perfecte slanke, blanke mensen.

De vraag om échtere beelden is er dus wel, maar de grote bureaus geven er voorlopig nog niet veel gehoor aan. Als we er iets aan willen veranderen, zullen we het zelf moeten doen, tegen de stroom moeten inzwemmen. Laat je complexen los. Wees milder voor die vriendin met de plakkende zwangerschapskilo’s. Volg échte mensen op Tumblr en Instagram. Gebruik je stem als consument. Spoel vervelende reclame door en spreek de merken rechtstreeks aan op social media. En laat vooral alles wat je onzeker maakt, links liggen.

Smart is echt wel the new sexy.

Schrijf je reactie

11 reacties
  • Carla says:

    Ik heb kleding maat 50 hobbels en bobbels, kuilen en rimpels.
    Lach rimpels wel te verstaan.
    Ik heb littekens en een blubberig.
    En ik ben trots en oprecht blij met mij lijf.
    Vol trots loop ik Door de sauna en op het strand, ik de Zomer er heb ik jurkjes en halters aan.
    En ik krijg bijna nooit te horen dat ik dik ben, een kleuter vertelde me deze zomer dat ik een Mamma buik heb.
    Lekker warm en zacht.
    Hopelijk denkt mij zoon er zo ook over en gaat hij niet oordelen en veroordelen puur op iemands buitenkant.
    complimenten voor de reportage.

  • Storm says:

    Als man heb ik het ook wel gehad met de stroom aan perfecte gezichten/lichamen/… Het is één pot éénheidsworst, je wordt om je oren geslagen met stockfoto’s die er uiteindelijk allemaal hetzelfde uitzien. Het is zo’n overdaad dat ik het gewoon niet meer mooi vind, geef mij maar gewone mensen. Al die niet perfecte maten hebben wel iets, vind ik.

  • Marlies Heijnen says:

    helemaal onder de indruk…geweldig goed verwoord!!!

  • K.To says:

    De beste jaren qua looks, wanneer we nog zuchtend op de schoolbanken zitten), zijn vaak de meest onzekere. De jaren dan we ons aan al die perfecte modellen spiegelen en nooit tevreden zijn met ons eigen spiegelbeeld. Ook al past alles in een maatje 34 en heeft de zwaartekracht onze rondingen nog niet opgemerkt. Hoe ouder we worden, hoe meer we leren om onszelf te accepteren. Ik verklaarde mijn mama voor zot toen ze me een decennium geleden vertelde dat ze het meeste gelukkig was in haar dertiger jaren. Maar kijk, hier ben ik dan, gesetteld in het 30-something clubje en ik kan haar alleen maar gelijk geven.

    Mijn maatje 38 maakt me nu meer tevreden dan mijn maatje 34 toen. Ik ben meer tevreden met mijn borsten nu dan toen, wetende dat ze mijn dochter bijna 8 maanden van voeding hebben voorzien, ook al laat dat zijn sporen na.

    Ik hoop dat, wanneer mijn dochtertje haar puberteit nadert, het beeld in ‘de boekskes’ is bijgesteld. Dat haar ‘normale’ onzekerheid die ze zal voelen, niet nodeloos gevoed wordt door artificieel mooie modellen. Dat ze me zal geloven wanneer ik zeg “je bent mooi”. Want ik weet dat ze dat in mijn ogen altijd zal zijn, ongeacht haar kledingmaat.

    • Jozefien says:

      Hey K.To, ik voel mij nu op mijn 35 ook veel beter in mijn vel. Wat mijn lijf allemaal al heeft gedaan, vind ik precies belangrijker dan in welke mate het op dat perfecte lijf lijkt. Ik hoop ook dat het ideaalbeeld snel bijgesteld wordt. Ik zie mijn (graatmagere) zoon van 8 nu zelfs soms naar zijn buik kijken en zeggen “Ik ben zo dik”. Waanzin is het. Hoe meer mensen een ander beeld vragen, hoe sneller de media en reclame zich gaan aanpassen, lijkt mij. Het begint allemaal bij onszelf.

  • Lola says:

    Wow. Als dat een dik gat is. Dan zou dat van mij toch bijna als bijzettafeltje moeten gaan fungeren.
    Ik heb een 38. Da’s nu toch triest.
    Een echte databank! Wat een idee! Nu doen!

  • Nicky says:

    Zo ver ik mij kan herinneren, heb ik altijd een slecht zelfbeeld gehad en ik ben nu 38 jaar. Maar toen ik 30 werd, heb ik een jaartje alleen gewoond, om kosten te besparen heb ik toen de televisie afgeschaft. Geweldig jaar gehad! Mijn zelfbeeld was nooit zo goed als toen. Geen confrontatie met de “perfecte” vrouw. Hoe goed mij dat had gedaan heeft, viel mij pas op wanneer ik een jaar later ging samenwonen en de televisie weer gewoon dagelijkse kost werd. K zou het ding toch echt moeten buitensmijten…., maar daar gaat manlief niet tevreden mee zijn.

  • Karen says:

    Ik had het niet beter kunnen verwoorden! Zelf ook een doorsnee maatje 40 maar lekker in mijn vel en gewoon bezig met gezonde voeding en beweging. In combinatie met genieten van culinaire momenten…en van mijn 5,5 maand oude zoontje! Het leven is geen dieet, het is gewoon te kort om een ideaalbeeld, dat ons overigens wordt opgedrongen door misleidende reclame, na te willen streven. Blij zijn met wat je hebt en bent! Dank je voor dit leuke artikel 🙂 Dus kom maar op met die beeldbank van échte mensen!

  • Katrijn says:

    Een dagje sauna helpt mij steeds weer mijn complexen in het juiste perspectief te plaatsen. De shiny (skinny) happy people zie je er niet, maar gelukkig o zo vele echte mensen. Mezelf incluis!

  • Lore says:

    En waarom geen beeldbank met échte shiny happy people beginnen?

Jozefien was in een vorig leven art-director bij de vrouwenbladen en is nu kapitein van het Charlie-schip. Haar stokpaardjes zijn gendergelijkheid, beeldvorming in de media en het opvoeden van twee luidruchtige jongens.

Colofon

Adres Redactie

Toko Space t.a.v. Charlie Magazine
Statiestraat 139
2600 Antwerpen