Topgriet

“Zonder ADD was ik nooit illustratrice geworden”

“Zonder ADD was ik nooit illustratrice geworden”

Marloes de Vries ken je als illustratrice van Charlie, Flow Magazine en van haar populaire tekeningen op Instagram. Wat je waarschijnlijk niet wist, is dat Marloes ADD heeft. Voor het eerst vertelt ze wat de diagnose voor haar betekende, en hoe ADD haar tot illustratrice maakte. Foto: Kubra Mayda

 

“Mijn werk is heel persoonlijk, het is meer dan leuke poppetjes tekenen. Ik haal mijn inspiratie uit mijn leven, ik stop er enorm veel van mijzelf in. En toch gaan interviews over mijn werk vaak niet veel dieper dan wat ik maak en welke technieken ik gebruik. Maar mijn werk is wie ik ben, en wie ik ben wordt voor een groot deel bepaald door mijn geestelijke gezondheid. Dat verhaal zou ik graag eens willen vertellen.

Natuurlijk ben ik bang voor de reacties, maar tegelijkertijd besef ik heel goed: ADD maakt dat ik snel overprikkeld ben, maar als ik dat niet zo was, was ik nooit gaan illustreren, nooit gaan tekenen. Als een opdrachtgever niet met me wil werken omdat ik een bepaald labeltje heb, dan moet die zich realiseren dat ik zonder dat labeltje überhaupt niet voor hem had kunnen werken. Dat ik dit beroep uitoefen, komt voort uit de ADD.

Dat ik ADD heb, weet ik pas sinds kort. Ik ben altijd al heel snel overprikkeld geweest. Mijn moeder zegt dat ik als baby meteen begon te huilen als er iemand binnenkwam, of als er ineens een raam openging waardoor er meer geluiden waren. Ik was extreem gevoelig als mijn zintuigen extra werden gestimuleerd. Maar ik kon ook heel erg had lachen. Het was meestal het een of het ander. Destijds werd daar verder geen aandacht aan besteed, in de jaren 80 was je dan gewoon een huilbaby.

“Ik hou niet zo van labels, maar deze diagnose voelde als een opluchting.”

Toen ik op mijn achttiende naar de kunstacademie ging, kreeg ik er meer last van. Soms kon ik ineens beginnen huilen, als er veel mensen om mij heen waren bijvoorbeeld. Ik begon dat als een probleem te ervaren en ging op zoek naar hulp. Mijn huisarts stuurde me door naar een psycholoog. Die liet me testen op hoogsensitiviteit. Ik kon alle hokjes afvinken. Ik ging een paar jaar in therapie om te leren met prikkels om te gaan, om me er meer voor af te sluiten.

Aanvankelijk hielp dat, maar in 2013 raakte ik een depressie. Ik bezocht een psychotherapeut, die ook weer opmerkte dat ik niet goed kon omgaan met prikkels. Ik kreeg de diagnose ADHD, maar dat vond ik vreemd omdat ik niet hyperactief ben. Ik ben niet heel erg beweeglijk of fysiek onrustig. Een half jaar geleden merkte ik weer dat ik niet meer lekker in mijn vel zat. Na onderzoek kreeg ik een nieuwe diagnose, waar ik mij wel in herken: ADD – wat ADHD is maar zonder hyperactiviteit – en dysthymie, wat chronische depressie betekent.

Ik hou niet zo van labels, maar deze diagnose voelde als een opluchting. Het is heel erg fijn dat ik zelf weet waardoor ik zo overprikkeld raak, zodat ik kan leren ermee om te gaan. En ik wil graag helderheid scheppen over wat ADD is. Weinig mensen kennen het, wat soms maakt dat ze het eng vinden, of er meteen al een oordeel over hebben. Bovendien lopen veel vrouwen, net als bij autisme spectrum stoornissen, een diagnose mis. Meer bekendheid en begrip zijn dus nodig. Als ik moet uitleggen was ADD in mijn geval betekent, dan omschrijf ik het als heel snelle overprikkeling, waardoor ik me onrustig voel en gemakkelijk afgeleid raak door wat er in mijn omgeving gebeurt.

“Ik ontdekte tekenen als uitlaatklep, waar ik al mijn gedachten in kwijt kon.”

Ondanks mijn concentratieproblemen, kan ik mij wel helemaal verliezen in iets, bijvoorbeeld in tekenen. Toen ik klein was, vond ik de wereld al gauw te veel door alle prikkels. Maar ik had een tafeltje in een hoekje in de keuken, waar ik enkel op een muur uitkeek. Daar kon ik uren onafgeleid zitten tekenen. Ik ging niet naar het toilet, ik wilde niet eten, ik zat alleen maar te tekenen. Ik kom niet uit een artistieke familie. Niemand tekent. Maar ik ontdekte tekenen als uitlaatklep, waar ik al mijn gedachten in kwijt kon. Ik heb dat nu nog steeds. Ik moet wekkertjes zetten, anders ga ik niet eten, niet naar het toilet. Als ik eenmaal in mijn tekenbubbel zit, dan ben ik vertrokken.

Om als freelance illustratrice met ADD te kunnen werken, heb ik wel wat aanpassingen moeten doen. Anders halen administratie, email en telefoontjes me telkens uit mijn tekenbubbel, en kom ik niet vooruit. Bovendien maakt dat me ongelukkig. Ik probeer mails nu bijvoorbeeld altijd na de middag te doen. ’s Morgens ben ik het meest productief, dus die tijd reserveer ik voor creatief denkwerk en om te tekenen. Ik heb een ritme gevonden dat bij me past, en ik zie mezelf dan ook niet snel op kantoor voor een baas werken.

Een illustratie uit het beeldverhaal ‘Eerste hulp bij kritiek’, dat Marloes voor Charlie Magazine maakte.

Dat ik volgens mijn eigen ritme kan werken, komt doordat ik heb geleerd mijn grenzen te bewaken. Maar tegelijkertijd houd ik ook van openheid en kwetsbaarheid. Ik deel openhartig met mijn volgers op Instagram. Toen het bijvoorbeeld zes jaar geleden uit ging met mijn toenmalige vriend na een relatie van 11 jaar, en ik depressief was, besloot ik daarover te tekenen. Ik gooide dat gewoon online. Dat was spannend, maar als je besluit om onder een glazen stolp te gaan zitten en jezelf af te schermen voor kritiek, dan mis je soms ook die digitale knuffel en positieve reacties.

“Als je onder een glazen stolp gaat zitten om je af te schermen voor kritiek, dan mis je ook die digitale knuffel.”

Het gebeurt vaak genoeg dat mensen me laten weten dat ze depressief zijn en iets hebben aan mijn tekeningen, dat mijn werk een lichtpuntje is in hun dag. Als ik met zoiets kleins impact kan hebben, waarom zou ik het dan niet doen? Tekenen helpt mij om dingen te verwerken. Ik hoef mijn tekeningen niet online te zetten, maar door dat wel te doen kan ik ook weer iemand anders helpen.

Natuurlijk zijn er ook nare reacties, zoals iemand die stuurde: ‘Ik ga je verkrachten en ik kom binnenkort bij je langs, ik heb je adres.’ Toen schrok ik en dacht: ‘Oké, dit is best wel serieus.’ Die bedreiging was naar aanleiding van een tekening die ik voor Charlie had gemaakt, over de ‘bikinibody’. Ik kreeg toen een hoop berichten over dat dik zijn niet gezond is. Terwijl ik niet eens een dik persoon getekend had! De comic ging er gewoon over dat iedereen die een lichaam en een bikini heeft, in principe een bikinibody heeft.

Illustratie voor het beeldverhaal ‘Bikiniproof in 3 stappen!’ voor Charlie Magazine.

Ik besef steeds meer dat zulke reacties vooral iets zeggen over de afzender. Als iemand mij hatelijke berichten stuurt terwijl we elkaar helemaal niet kennen, dan kan ik dat onmogelijk op mezelf betrekken. De verzender reageert vooral vanuit een bepaalde emotie, die met hem of haar zelf te maken heeft. Ik probeer me dan te verplaatsen in die ander, me af te vragen wat er in die persoon omgaat om zoiets te sturen naar iemand die hij of zij niet kent.

Ondanks zulke reacties brengt openheid op sociale media mij meer goeds dan slechts, en dus ga ik door met het laten zien van mijn leven zoals het is. Ik zie op Instagram heel vaak dat mensen alleen de leuke dingen laten zien. En dat is hun goed recht. Maar ik wil laten zien dat het best wel oké dat je je een keer klote voelt. Tijdens mijn depressie moest ik op een dag wel naar buiten gaan, want ik had geen eten meer in huis. In die supermarkt raakte ik overweldigd. Ik pakte het eerste dat ik zag, een pot pindakaas, en ging zo snel mogelijk weer naar huis. Toen zat ik op m’n bank een pot pindakaas leeg te eten. Dat is een beetje tragisch, maar ik kan er ook de humor van inzien. Zo’n situatie levert een komische tekening op. En dat vrolijkt mij weer op. Ja, ook het tragikomische mag er zijn.”

 

Momenteel werkt Marloes aan illustraties voor een seksgids voor ouders en opvoeders, ‘Digitaal ontmaagd’, een uitgave van Van Halewyck. Daarnaast zullen haar comics in 2019 in Nederland in boekvorm verschijnen. Intussen kan je haar volgen via Instagram.
Lees ook Marloes’s beeldverhaal over hoe je omgaat met negatieve reacties

Schrijf je reactie

3 reacties
  • Elke says:

    Heel herkenbaar allemaal. Ik kreeg vorig jaar op mijn 29ste de diagnose ADD. Dat was echt een opluchting. Eindelijk een antwoord op waarom ik zo structuurloos ben en zo snel afgeleid bij zowat alles wat ik doe. Zowat al mijn mannelijke familieleden hebben de diagnose ADHD al gekregen toen ze klein waren. Maar ik was gewoon ongestructureerd en lui. Gek dat niemand daar ooit aan gedacht heeft. Mijn leven had heel anders kunnen zijn.

  • greet.wilssens says:

    dit krijg je wanneer je naar het beedverhaal wil: “Deze pagina is kwijt Je kan best terug naar de homepage om opnieuw te proberen…”

Colofon

Adres Redactie

Toko Space t.a.v. Charlie Magazine
Statiestraat 139
2600 Antwerpen