Gedacht

De tol van de macho vergadercultuur

Mannen willen ook minder werken

De tol van de macho vergadercultuur

“Waarom lezen we nooit een stuk over een man die met de combinatie werk en gezin worstelt?” wilden jullie na het stuk van Ilse weten. Gelukkig heeft Charlie ook een man in huis. Dat treft. Komt die excuus-Guus toch nog eens van pas.

Ilse schreef over de noodzaak om een plan te hebben, een lange termijn idee over ons leven en onze loopbaan, dat ingaat tegen de heersende stereotypen. En waar zijn mannen goed in – althans volgens de boekskes? Juist, plannen maken en oplossingsgericht denken!

En weet je wat? Ik héb een plan. Of beter wij, mijn vrouw en ik, hebben een plan.

Nu ja, hadden een plan.

Onze situatie: wij zijn een nieuw samengesteld gezin met twee kwajongens. Eentje van zeven, mijn stiefzoon, en samen nog eentje van bijna vier. We hebben allebei een goeie job die we graag doen. In het begin gaan onze jongens voltijds naar de kinderopvang. Tot daar geen probleem, al steekt het elke keer als het mijn beurt is om een hummeltje van anderhalf om 7u ’s ochtends ergens af te leveren in de wetenschap dat hij pas zo’n elf uur later zal worden opgehaald.

Dan gaan ze naar school. Fuck, woensdagen… Hoe doen mensen dat eigenlijk? Onze bengels hebben de liefste grootouders van de wereld, maar helaas wonen die veel te ver weg om op terug te vallen voor opvang op woensdag. Verhuizen? Als we dat al zouden willen, dan nog zou dat zeer moeilijk zijn. Onze oudste, die in een co-ouderschap regeling zit, kunnen we immers niet zomaar even 100 km van zijn ander gezin wegvoeren.

Die leuke job opgeven dan maar en een vier vijfde job zoeken? Maar wie dan? Ik, omdat ik verder van huis werk of mijn vrouw omdat zij minder verdient dan ik? Het aanbod aan vier vijfde jobs is kleiner, dus je hebt minder kans dat je iets vindt dat je echt interesseert. En qua impact op je pensioen én op eventuele carrièrekansen is het ook niet niks om zo’n stap te zetten.

Heel eerlijk: mijn eerste reactie op een beurtrol was er één van ‘Dat gaat niet gaan met mijn job.’

Eureka! Er bestaat zoiets als tijdskrediet. Je job houden en tijdelijk vier vijfde gaan werken, ideaal. Om ons lange termijnplan te doen werken, zullen we een soort beurtrol moeten uitwerken. Eerst zij een paar jaar, dan ik, dan zij weer, enzovoort. Na wat opzoekwerk wordt de puzzel nog complexer: veel formules, met telkens andere regels. Na heel lang puzzelen komen we tot iets dat werkt om het grootste deel van de schoolcarrière te overbruggen.

Als ik het zo neerschrijf, klinkt dat allemaal zeer logisch en evenwichtig en vanzelfsprekend, zo’n beurtrol. Toch is het dat niet. Heel eerlijk: mijn eerste reactie op die optie was er één van “Dat gaat niet gaan met mijn job.” Zoals veel mannen waan ik me op dat moment onmisbaar op mijn werk, dat ook nog eens oh zo belangrijk is.

Maar dat is niet alles, ik merk ook dat het niet alleen aan de job ligt, maar ook gewoon aan het feit dat ik een man ben. Ik ken bitter weinig mannen die met tijdskrediet gaan. Blijkbaar zit dat wel in de lift, maar in mijn werkomgeving en onder mijn vrienden zijn ze voorlopig nog dun gezaaid. Het is de machocultuur die daar nog heerst. Te druk? Dan plannen we de vergadering wel zo vroeg dat we als heel het huis nog slaapt al naar ons werk vertrekken. Of ’s avonds laat, eventueel met diner, want de middagpauzes die hebben we toch al volgepland. En als het moet, dan vergaderen we door tot de finish, uren aan een stuk. Trouwens, jij leest toch je mails op zondagnamiddag hé?

Wanneer het mijn beurt is om vier vijfde te gaan werken, begin ik er dan ook aan met een wat bang hart. Heel wat problemen in verband met deeltijds werken zijn natuurlijk voor mannen en vrouwen hetzelfde, zoals het gezinsbudget dat moet worden aangepast, nog wat meer stress op het werk en praktische beslommeringen. Als je eerlijk bent is er ook een tikkeltje schuldgevoel, want ook al heb je een werkgever die er geen probleem van maakt, toch moeten er vergaderingen worden verzet, planningen aangepast en zullen er af en toe wat dringende zaken moeten wachten. Ja, door jou daar!

Ergens is het toch nog altijd wat not done om als man met een ietwat verantwoordelijke job dit soort dingen te doen.

En net dat laatste lijkt me ergens nog meer op te gaan voor mannen. Of, misschien is dat meer correct, in een omgeving waar vooral mannen werken. Ik krijg her en der best wat vreemde reacties als ik zeg dat ik vier vijfde werk. Ergens is het toch nog altijd wat not done om als man met een ietwat verantwoordelijke job dit soort dingen te doen. Hetzelfde geldt overigens wanneer je zegt dat je liever niet ontiegelijk vroeg of laat vergadert. Ondertussen heb ik me daar wel over kunnen zetten. Niet alleen omdat mijn gezin belangrijker is, maar ook omdat die hele macho vergadercultuur zo ontzettend inefficiënt is. Zij die het eerste voorstellen om méér en later te vergaderen, zijn doorgaans ook diegenen die alle extra tijd opsouperen met uitvoerige monologen die nergens toe leiden. Weet je wat verbazingwekkend goed helpt daartegen? Gewoon af en toe iets zeggen dat neerkomt op “Cut the crap en zeg nu maar wat je wil, want over tien minuten moet ik weg om de kinderen op te halen”. Echt, dat spaart ongelooflijk veel tijd uit. En de blik in hun ogen dan, die valt ook best te pruimen.

 

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

 

Mijn eerste jaar tijdskrediet zit er nu ongeveer op. Ik heb nu nog twee jaar te gaan voor ik de fakkel weer doorgeef. Ondertussen staan de kranten vol “wereldreizigers met tijdskrediet”… Dat dat toch niet kan. Dat daar maar eens paal en perk moet aan worden gesteld. Dus wordt het systeem ingeperkt. Ook zal deeltijds werken meer worden ontmoedigd, wordt kinderopvang duurder en gaat de schoolfactuur omhoog.

Valt ons uitgekiende plan nu in duigen? Nee. Wij redden het wel. Het wordt ons gewoon allemaal wat moeilijker gemaakt. Maar waar ik pas echt moedeloos van word, is van het besef hoeveel geluk wij eigenlijk hebben. Geluk dat we aan alle voorwaarden voldoen. Geluk dat we het financieel aankunnen. Geluk dat we aan de regels uit geraken. Geluk dat onze werkgevers niet te moeilijk doen. Geluk dat ik een aantal rolpatronen in mijn werksfeer een beetje heb weten te doorbreken. Voor hoeveel mensen geldt dat?

Zijn wij dan te verwend? Ik weet het niet, maar mijn buik zegt van niet. Ja, er zijn er veel die het moeilijker hebben. Alleenstaande ouders en heel wat zelfstandigen bijvoorbeeld. In essentie gaat het bij ons over een keuze maken waarin we relatief weinig verliezen. Voor velen gaat het over de keuze hoeveel ze verliezen.

Een goeie combinatie tussen werk en gezin is op dit moment gewoon niet het uitgangspunt van hoe we de dingen organiseren. En dat is niet alleen de schuld van de politiek.

En zelfs wij krijgen het gevoel dat wij tegengewerkt worden. Niet alleen door zij die het beleid bepalen, maar ook door andere mensen. Langs de ene kant door zij die vinden dat het voor ons wel wat minder mag, omdat het voor hen nog erger is. Ik begrijp dat, maar zo kan je doorgaan tot iedereen verliest of als verwend wordt beschouwd. Langs de andere kant door de manier waarop wij allemaal samen naar werken kijken, en vooral de mannen dan. Een goeie combinatie tussen werk en gezin is op dit moment gewoon niet het uitgangspunt van hoe we de dingen organiseren. En dat is niet alleen de schuld van de politiek.

Dus is het een goed idee om een plan te hebben? Jazeker. Liefst een plan waarin zowel mannen als vrouwen hun rol kunnen opnemen. Een gezin is immers een team effort, niet alleen in termen van je deel doen in het huishouden, maar ook op het vlak van keuzes maken in het belang van de kinderen. En liefst ook een groot gemeenschappelijk plan voor ons allemaal samen. Voldoende tijd krijgen om ons leven te organiseren is geen kost voor de economie maar een noodzakelijke voorwaarde voor een goed werkende samenleving (zonder dewelke er ook geen economie is).

En er is wel degelijk een sprankeltje hoop. Zowat alle enquêtes bij jongeren wijzen erop dat Generatie Y ontzettend veel belang hecht aan het evenwicht tussen werk en gezin. Dus misschien komt de redding wel van die bengels waarvoor wij nu aan het ploeteren zijn.

Schrijf je reactie

18 reacties
  • Marleen Swinnen says:

    Heel moedig die getuigenis en heel herkenbaar.

    Zelf heb ik 5 jaar halftijds gewerkt in het vorige systeem van ‘loopbaanonderbreking ‘ om mijn kleine kinderen op te vángen.
    Als (klein) kaderlid in een grootbank, krijg je ook als vrouw verschillende reacties. En wat me vooral opviel : collega’s lijken te vinden dat je hersenen ook op halftime werken

  • Patrick says:

    Op de pagina van Ilse had ik al een reactie geplaatst. Ik zal deze reactie nog wat aanvullen.
    In de eerste jaren na geboorte van onze kinderen zaten wij met onze handen in de haren. Onze kinderen huilden heel veel, waardoor we een slechte nachtrust hadden en hierdoor ons werk nog nauwelijks geconcentreerd konden uitvoeren. In die periode ben ik 4 dagen gaan werken. Maar in die 4 dagen werkte ik evenveel als iemand die fulltime werkte. Ik kreeg steeds minder begrip van mijn collega’s en mijn baas. De werkdruk werd steeds maar groter en er werd ook meer en meer van ons verwacht. Voor de geboorte was ik ontzettend gedreven in mijn werk, daar was nog maar weinig van over. De emotionele spanningen waren de druppel die de emmer deden overlopen. Tot ik op een gegeven moment op de rand van een burn – out terecht kwam. In die tijd kon ik er nauwelijks zijn voor het gezin. En de kinderen schreeuwden letterlijk om verandering. Zekerheden loslaten is voor iedereen niet zo makkelijk, maar dit werd voor mij een noodzaak. En dat heb ik dan op een gegeven moment moeten doen. Gevold was dat er heel veel onbegrip kwam van familie en buren. Ik heb dan tijd genomen om er opnieuw bovenop te krabbelen. Ik kreeg dan ook meer tijd om echt vader te zijn. Langzaam groeide dat gevoel van samenhorigheid.
    Vele vaders beseffen te weinig wat hun taak is binnen een gezin. Zelf ben ik daar ook naar opzoek moeten gaan en dat evolueert naar mate de kinderen ouder worden. Zolang ze nog klein zijn is het vooral een taak om te spelen met de kinderen. Verhaaltjes vertellen, boeken lezen en mama ondersteunen. Naarmate ze ouder worden verschuiven deze taken naar bijvoorbeeld samen iets knutselen, een poppenhuis maken, stoeien, ondersteunen met huiswerk, samen voetballen, hun fiets repareren, dingen aanleren,samen eten, masseren enz… Dit zijn heel belangrijk waardevolle taken voor een vader binnen een gezin. En natuurlijk zullen deze taken van gezin tot gezin afwijken. Het blijft uiteindelijk een zoektocht naar wat bij je past en waar je goed in bent. En vooral wat de kinderen leuk vinden. Voor mij is het in ieder geval een zeer boeiende ervaring, die uiteindelijk maar eens in mijn leven voor komt. Eenmaal de kinderen hun eigen weg gaan, krijg het gezinsleven een totaal andere wending. Later zal later ik kunnen vertellen dat ik zoveel mogelijk heb geprobeerd om er te zijn voor onze kinderen en dat ik mijn kinderen ook werkelijk ken.

  • Philippe Diepvents says:

    Geen brave man, gewoon een goed team lijkt me dat 🙂 Bedankt voor je verhaal.

  • Lies says:

    Fijn om dit te lezen. Wij hebben 2 jonge kinderen. Ikzelf werk 90% en mijn man 80%. Het was de meest logische beslissing om het op deze manier te regelen, als we vanuit de aard van onze job en onze eigen behoeften naar de job en gezin overwogen.
    En nog steeds kijkt onze omgeving verbaasd naar hoe wij de dingen regelen. Hun verklaring blijft: jij hebt wel een brave en een gemakkelijke vent.
    Ik denk dat de weerstand inderdaad evenzeer bij onszelf als bij de omgeving zit. Het lijkt als man al fout om maar te denken dat je minder dan full time zou werken… “het is precies of hij niet wil werken of hij zijn job niet graag doet en dat hij dit moet doen van zijn vrouw. En als vrouw krijg je al helemaal een schuldgevoel als je geen kleertjes naait voor je kinderen, als je man de verjaardagscakejes bakt en naar het oudercontact gaat. Je voelt voortdurend de vragende ogen van je vriendinnen en buurvrouwen op je gericht. Want zij ‘doen het anders’. En met die ene blik, stoppen ze de koffer van je bedrijfswagen (? een vrouw met een bedrijfswagen?) vul schuldgevoel… 😉

  • Philippe Diepvents says:

    En onthouden: “No man or woman is een Eiland” – Bucky Laplasse 😉

  • Dank dat je in ‘mijn’ team zit Philippe! 😉

  • Philippe Diepvents says:

    Mooi verhaal, Martijn. De blik van de zelfstandige in dit debat is inderdaad wat onderbelicht gebleven. Je verhaal is ook zeer herkenbaar. De extra flexibiliteit die je zo hebt is enerzijds een zegen, anderzijds ook zeer relatief want je bent des te afhankelijker van de hoeveelheid uren die je werkt. En de ondersteuning waarop je een beroep kan doen verschilt nog veel te veel tussen werknemers en zelfstandigen.
    Maar het goeie is: hoe meer mensen als jij die ondernemen vanuit de premisse dat het ook combineerbaar moet zijn met het gezin en dat kiezen voor dat gezin niet noodzakelijk tegengesteld is aan kiezen voor ondernemerschap, hoe meer de mentaliteit ook op macroniveau zal wijzigen. De tanker is te keren, als iedereen zijn rubberbootje in de juiste richting stuurt.

  • Martijn says:

    Na 5 jaar in een hels mannenbastion te hebben gewerkt, ben ik, samen met een paar collega’s, een eigen zaak gestart. Naast verschillende goeie professionele redenen, was de eigen tijdsindeling een belangrijk punt. Tijd kunnen vrijmaken wanneer het hard nodig is, leek me een droom. Kortom, een flexibel gezinsleven creëren zodat mijn 2 kids hun papa wat meer te zien krijgen.

    Ons bedrijf bestaat nu 4 jaar en ik kan regelmatig tijd vrij maken als het écht moet. Maar nog lang niet zoveel als ik zou willen. Niet altijd omdat mijn agenda het niet toelaat maar vaak gewoon omdat mijn hele “ik” zich ertegen verzet. Alle alarmbellen gaan dan af. Het gevoel dat het niet mag en niet kan is enorm, het gevoel dat ik niet goed bezig ben verpletterend.

    Ik heb geen baas die mij zegt wat kan en wat niet kan. Geen baas die mij scheef bekijkt wanneer ik vraag om een dag thuis te blijven omdat er een kid ziek is. Maar op één of andere manier draag ik dat rugzakje van mijn eerste job nog steeds met me mee. Afkeuring. Hard werken. Uren kloppen. Blijven gaan. You work hard, you play hard … or you don’t play at all.

    Mijn vrouw maakt zich nog steeds veel meer vrij voor de kids dan ik maar er is al veel veranderd. Nog niet genoeg naar mijn zin maar ik kom er wel. Het is vooral een kwestie van mezelf te overwinnen. Ik heb een schuldgevoel wanneer ik werk en ik heb een schuldgevoel wanneer ik een dag thuisblijf omdat het educatief verlof is.

    Veel ligt dus bij onszelf. Sterk in je schoenen staan en weten wat je écht wil. Keuzes maken. Dat is niet makkelijk. Ze zeggen: “Kiezen is verliezen.” Maar misschien is dat helemaal niet waar. Misschien nu net helemaal niet … maar is dat toch de reden waarom we geen keuzes durven maken. Wie wil er nu een loser zijn.
    Het roer omgooien is de enige manier om dat te ontdekken. Ik voel me eerder een vrachtschip dan een optimistje maar het belangrijkste is dat ik van koers verander.

  • Philippe Diepvents says:

    Dank is niet nodig 🙂 Team effort, en hoe meer mensen het team vervoegen, hoe beter!

  • K.To says:

    Bedankt!
    Bedankt om die gedeelde verantwoordelijkheid op te nemen.
    Bedankt om de cultuur op je job te trotseren voor de waarden waar je in gelooft
    Bedankt om een voorbeeld te zijn voor zovele mannen die misschien wel denken zoals jij, maar te benauwd zijn om de stap te zetten
    Bedankt om dit onder de aandacht te brengen van zij die bedrijven en landen leiden

    Hopelijk volgen er nog veel mannen jouw voorbeeld, zodat wanneer mijn ukkiepukkie dochter zelf kinderen heeft, het de normaalste zaak van de wereld is dat mannen en vrouwen even vaak gas terug nemen in hun carrière om voor het geluk van hun gezin te zorgen.

  • Maaike De Ridder says:

    Heerlijke visie! Een perfect gebalanceerde verdeling van alle taken van mama’s en papa’s is altijd moeilijk maar bij ons thuis loopt ook zo’n fijne papa rond die de kinderen ’s nachts roepen als ze een ‘vieze droom’ hadden. En het badmoment is zoveel makkelijker met papa dan met mama. Super vind ik dat als mama. Alleen dat deeltijdse werken, daar heeft ie knal dezelfde vrees als jij. Ik weet welke link ik hem zo meteen doorstuur. Vrijblijvend maar toch essentieel als voer voor ons ‘plan’. Waarvoor dank ;-)!

  • Sofie says:

    Bedankt! Zo’n artikels maken onze maatschappij menselijker, bewuster, eerlijker en gezonder!

  • Joep says:

    Ik werk in Nederland en daar kijkt niemand op van een opmerking als “Woensdag zal niet lukken, dat is mijn papadag.”

    • Philippe Diepvents says:

      Kijk, we kunnen nog iets leren van de Noorderburen. Journalist Tim Pauwels opperde hetzelfde gisteren op televisie en het leek hier wel een revolutionair idee te zijn…

  • Kris says:

    Bij ons is vrijdag vader – dochterdag en dat al vanaf het einde van mijn zwangerschapsverlof. Die twee samen, dat is soms gewoon om jaloers op te zijn! Papa is the best! En mama is the best als papa niet thuis is :-). Ach ja, mijn beurt komt nog zeker?

    • Philippe Diepvents says:

      Herkenbaar, onze jongste hangt ook nogal aan mij. Hij wou vroeger al altijd dat ik zijn pampers ververste… Ik verdenk mijn vrouw er wel van dat ze hem zo getraind heeft 🙂

Colofon

Adres Redactie

Toko Space t.a.v. Charlie Magazine
Statiestraat 139
2600 Antwerpen