Vannacht lag ik wakker van loeiende koeien. Kan gebeuren, als je tussen de velden woont. Maar het geloei was aanhoudend en ging door merg en been. In mijn slapeloosheid vroeg ik het aan Google en die zei: wanneer de kalfjes bij de kudde worden weggehaald, loeien de moeders soms dagenlang. Van verdriet of om het kind wanhopig naar huis te roepen, of beide, dat weet ik niet. Ik ga er alleszins van uit dat het kalf niet binnen bij de boer zat, knus aan het haardvuur, maar dat het rijp was voor de slacht.
Dat zette me aan het (over)denken.
Waarom betalen wij 26,50 euro om exotische dieren in de zoo te bewonderen en maar 0,83 cent voor een bus industrieel afgetapte koemelk? Ik zou denken dat het dagelijks leed van koeien meer mag kosten dan ons gegaap naar gezapige en vaak depressieve beesten in dierentuinen? De ene gevangenis is natuurlijk duurder in onderhoud dan de andere, maar toch.
“Waarom is het ene dier meer waard dan het andere?”
Waarom nemen wij onze kinderen mee naar een kinderboerderij om kippen en varkens te aaien, en lezen we verhaaltjes met dieren in de hoofdrol voor het slapengaan, om hen de dag nadien doodleuk een boterham met kip curry of hesp mee te geven naar school?
Waarom hemelen wij honden en katten op alsof het onze harige kinderen zijn, en zetten we gedachteloos elke dag onze tanden in miljarden kippen, koeien, varkens en vissen?
Waarom is het ene dier meer waard dan het andere?
Maar vooral: waarom stellen we deze vragen zo weinig? Want quasi alle mensen die ik ken, houden van dieren. Of zouden ze op z’n minst nooit zelf opzettelijk pijn doen. Toch koppelen we dat gegeven elke dag vlot los van het stuk vlees op ons bord.
Ik moet zeggen dat het mij niet vreemd is, aan struisvogelpolitiek doen. Ik ben zelf gevoelig voor dierenleed – beelden van orang-oetangs in ontboste gebieden, uitgemergelde ijsberen en mishandelde dieren in slachthuizen kunnen me dagenlang zwartgallig maken over de planeet én de mensheid. Tot ik het weer vergeet en het dagelijks leven mijn aandacht weer opeist.
Ik at tot voor kort dan ook elke dag vlees, zonder consequenties te verbinden aan mijn vragen over dierenleed. Ik hou van de geur, de smaak en de textuur, ik ben ermee grootgebracht. Lange tijd was ik een vleeseter met een knagend schuldgevoel.
“Ik stel niet voor dat iedereen huilend boven zijn steak hangt.”
Ik ben een paar jaar geleden gestopt met roken dankzij het boek van Alan Carr (schreeuwen tegen je lezers werkt klaarblijkelijk). Een jaar geleden besefte ik dat als ik met sigaretten kon stoppen, het met vlees eten ook zou moeten lukken. Ik kon bovendien niet langer om de moeilijke vragen heenkijken door dit artikel van Rutger Bregman in De Correspondent. Als mede-weifelende vleeseter raakte hij een erg gevoelige snaar. Ik zocht mijn weg tussen vlezige alternatieven in tal van supermarkten en ondertussen weet ik welke nepsalami en –worsten ik lekker vind. À chacun son goût, maar mijn plantaardige placebo moet zoveel mogelijk op the real deal lijken. Af en toe heb ik nog een zwak moment in de frituur, want hervallen in een verslaving hoort erbij, weet ik van Alan Carr. Verder laat ik vlees nu links liggen.
Gelukkig ben ik lang niet de enige: vegetarisme en veganisme zijn meer en meer aan een opmars bezig. Traag maar gestaag groeit de bewustwording. Het geeft me hoop, dat meer mensen zichzelf moeilijke vragen durven stellen en daarbij ook naar hun eigen keuzes kijken – dat ze beelden van dierenleed verbinden aan het stuk vlees op hun bord.
Ik stel niet voor dat iedereen huilend boven zijn steak hangt. Ik stel voor dat iedereen stopt met steak eten. Of op z’n minst drastisch mindert. De feiten over massale vleesconsumptie heb ik echt niet verzonnen; het is ongezond voor je lijf (verrassend genoeg de belangrijkste reden voor veel mensen om met vlees te stoppen), de planeet lijdt er enorm onder (nochtans een echte must-have) en het dierenleed is ontegensprekelijk.
“This is a call for planetary duty! En je hoeft de straat niet eens op om aan die oproep gehoor te geven.”
Zoals de protesterende scholieren wereldwijd laten zien: er is geen betere tijd om jezelf moeilijke vragen te stellen dan nu. Wanneer alle grondstoffen op zijn, het water ons aan de lippen staat en de lucht volledig vervuild is kunnen we als mensheid in de toekomst misschien wel verkassen naar een andere planeet, maar als we ons gedrag niet veranderen, dan doen we daar gewoon precies hetzelfde. Logischer is dat we nu onze verantwoordelijkheid opnemen met de enige planeet die we vooralsnog hebben. Zoals Sea Shepherd het mooi zegt bij hun werving van vrijwilligers; this is a call for planetary duty!
En mocht je het te koud vinden, dan heb ik goed nieuws: je hoeft de straat niet eens op om aan die oproep gehoor te geven. Je kunt beginnen in de warmte van je eigen keuken. Minder vlees eten is het goedkoopste, snelste en makkelijkste wat je vandaag nog kun ondernemen voor onze planeet, de dieren en jezelf.
Voor wie ook buiten de stad woont: luister eens een nacht naar de loeiende koeien. Zij kunnen dit veel beter vertellen dan ik.
5 reacties
Vanaf het jong zijn krijg je een ‘vleesje’ bij de beenhouwer, geen mens dat er aan denkt om dan het dier te laten zien dat hiervoor geslacht is, want de kindjes zouden al huilend de winkel uitlopen…
Een proper verpakt stukje vlees met 30% korting want het nadert de uiterste houdbaarheidsdatum… een dier dood voor niets.
En toch word je scheef bekeken als je vegetariër of veganist wordt, want wat gaat die ééne actie nu bereiken?
Voor mij hoeft niet iedereen het vlees te laten, ik zou het al super vinden wanneer ze stilstaan bij de herkomst en de realiteit onder ogen durven te zien.
Laten we daar bij beginnen, de rauwe realiteit laten zien, want veel mensen zijn zich hiervan niet bewust… ook ik niet de afgelopen 46 jaar…
Die janken omdat de kalfjes worden weggehaald omdat die anders de melk opdrinken. En die melk is voor de verkoop. En als je denkt dat het gebleir van die moeders al erg is, wil je niet weten hoe die baby’s te keer kunnen gaan. Op zo een moment besef je dat melk drinken echt minstens even ‘verkeerd’ is als een biefstuk eten.
Echt he. Triestig. Merci voor de info!
Telkens ik kijk naar één of andere reportage over het leven van dieren in de wildernis moet ik wegkijken bij het zien van de vele wreedheden die deze dieren op elkaar plegen in hun strijd om te overleven. Hoe aaibaarder – de schattige leeuwenwelpjes bijvoorbeeld van een leeuwin die door de nieuwe toekomstige partner leeuw worden verscheurd tijdens de paringsdrift – hoe harder het aankomt. Hoe onpersoonlijker – met zijn honderden zalmen bijvoorbeeld die tijdens hun paaidrift worden opgewacht en verscheurt door de bruine beren bij de monding van de zoete wateren – hoe minder het me raakt. Heb ik dan enerzijds een teveel aan empathie en de andere keer een te weinig aan empathie? Slaan we zo langzaamaan niet te ver door in onze dierenliefde? Is het niet bonton – hysterie(?) – om dieren meer en meer te humaniseren en dusdanig te zien als onze medemens? Of zijn we met zijn allen mede-dieren en moeten we weldra ook nog onze cultiveringsdrang met mededogen voor elkaar als uitgangspunt gaan opleggen bij de wilde dieren?
Dat heb ik ook al vaak gedacht Paul, nog even en ze gaan, na de mens, proberen om dieren die zowel dierlijk als plantaardig eten, een schuldgevoel aan te praten. Ik vind dat ik als mens het recht heb om vlees te eten, zoals de mens dat al tienduizenden (honderdduizenden?) jaren doet. Over hoe vaak en hoe veel wil ik eventueel nog eens nadenken.