De toekomst is van ons

Shit happens en niemand ontkomt eraan, ook ik niet. Telkens als ik ellende op persoonlijk vlak meemaakte, of dat nu een misdrijf of ziekte was, kon ik mij optrekken aan dingen groter dan mezelf. Dingen waar ik in kan geloven en waar ik de rest van mijn leven voor wil werken.

Zoals het geloof dat liefde sterker is dan haat en dat de meeste mensen dat ook vinden. Het geloof dat we allemaal een wereld willen nastreven waarin iedereen gelijke kansen heeft. Het geloof dat we het erover eens zijn dat wie bijna verdrinkt, niet terug in de zee moet worden geduwd, maar aan wal getrokken moet worden. Het geloof dat de wereld beter kan en dat ik daar door hard te werken voor mijn idealen een bijdrage aan kan leveren, hoe klein ook.

Op de dag dat zoveel mensen ervoor kozen om haat te laten regeren, zakte opeens dat fundament onder mijn leven vandaan.

Ik wist niet meer of er nog iets bestond waar ik me aan vast zou kunnen klampen, of er nog een reden was om de volgende dag op te staan en koffie te zetten, om nog een woord op papier te zetten, of om op de tram te stappen en het gebouw van de ngo waar ik voor werk binnen te wandelen. Totdat ik dit plaatje op CNN zag.

Als alleen millennials gestemd hadden, was Trump niet aan de macht gekomen. Meer jongeren stemden voor Clinton, en ook third party candidates scoorden beter bij deze groep dan bij oudere kiezers. Nog veel meer jongeren gaven aan op Bernie Sanders gestemd te hebben als die mogelijkheid bestond. En dan waren er nog de jongeren die niet stemden, terwijl hun stemmen het verschil hadden kunnen maken. Belangrijke reden: er was geen enkele kandidaat die hun stem vertolkte.

Jonge mensen weten: we’re all in this together

Jonge mensen wereldwijd geloven namelijk niet in politici die business as usual proberen te verkopen. Ze weten dat het onverwachte kan gebeuren en dat niets uitgesloten is, zelfs geen wereldoorlog. Dit is de generatie die al jong leerde dat je leven er van de ene op de andere dag anders uit kan zien. Ze maakten als eerste in grote getale mee dat ouders gingen scheiden en veilige nesten uit elkaar vielen. Ze zagen op televisie de beelden van een vliegtuig dat een wolkenkrabber in vloog, en wisten dat de gevolgen niet te overzien zouden zijn. Ze leerden dat je jaren in een studie kunt investeren om daarna te ontdekken dat er alleen onbetaalde stages zijn. Dat er aanslagen kunnen gebeuren in je eigen land. Dat Groot-Brittannië uit de EU kan stappen. Dat er mogelijk geen pensioen meer voor je is als je oud bent. Dat banken worden gered, maar mensen bij wie het water aan de lippen staat het zelf moeten uitzoeken. Dat er landen zijn waar regeringen rechten die met hand en tand bevochten zijn, zoals toegang tot abortus, proberen terug te draaien. Ze weten dat de gevestigde orde keihard wankelt en zal omvallen, ook al zeggen de media dat het allemaal zo’n vaart niet loopt.

En ze wisten dus ook dat deze verkiezingen niet hoopgevend waren. Al voordat de uitslag bekend was, gaven jonge Amerikanen aan teleurgesteld (48%) en bang (46%) te zijn.

St. Paul, 9 november, protest tegen de verkiezing van Trump.

Clinton stond niet voor de verandering die jonge mensen willen zien, maar Trump wist met zijn boodschap van verdeeldheid en haat niet hun meerderheid te winnen. Want deze jonge mensen waren erbij toen hun klasgenootjes uit de kast kwamen op school, en wisten dat ze nog steeds vrienden konden zijn. Toen hun ouders gingen scheiden, leerden ze om veerkrachtig te zijn. Toen ze een plusgezin werden, leerden ze dat er nog meer mensen zijn waar je van kunt houden. Ze leerden dat banen schaars zijn, maar dat je ze met inventiviteit soms zelf kunt creëren. Ze leerden dat je met crowdfunding samen mooie plannen kunt realiseren die geen enkele bank de moeite vindt om te financieren. Ze leerden dat je een auto en een huis kunt delen in plaats van bezitten. Ze weten ook dat tradities veranderd moeten worden als ze een hele bevolkingsgroep kwetsen. Dat klimaatverandering echt is en we geen tijd te verliezen hebben. Ze groeiden op met het internet en weten dat je een land niet kunt isoleren met muren en gesloten grenzen. Ze weten dat je door een bom op de andere kant van de wereld te gooien, ook een bom op jezelf gooit. Ze weten: we’re all in this together.

Jongeren die haat afwijzen geven me hoop. Het is voor jullie dat ik ’s ochtends opsta.

Je ziet het bij het stemgedrag van jongeren tijdens de Amerikaanse verkiezingen, de Britse jongeren bij Brexit en ook in onderzoeken naar de waarden en het gedrag van mensen geboren tussen 1980 en 2000. Volgens The Millennial Generation Research Review zijn Amerikaanse jongeren meer tolerant ten opzichte van andere rassen en groepen dan oudere generaties (47% vs. 19%), waarbij 45% vindt dat minderheden een voorkeursbehandeling mogen krijgen om hun positie te verbeteren. The Millennial Dialogue stelt dat millennials niet geïnteresseerd zijn in partijpolitiek, maar ze zijn wel meer sociaal en maatschappelijk betrokken dan vorige generaties. Ze voelen zich niet gehoord door de politiek, maar tegelijkertijd blijven ze optimistisch. Dat optimisme zullen ze nodig hebben: jonge mensen zullen het langst moeten dealen met wat Trump en consorten nu gaan aanrichten. En ze kunnen daarbij alle steun, geld en energie gebruiken van iedereen die vindt dat haat niet mag blijven winnen.

St. Paul, 9 november, protest tegen de verkiezing van Trump.

Ja, er zijn Amerikaanse jongeren die hakenkruizen op de wc-deuren van hun universiteit zetten. Maar de jonge mensen van de wereld die haat afwijzen, en iedereen die zich bij hen aansluit, geven me hoop. Het is voor jullie dat ik deze ochtend ben opgestaan.

Er staat ons veel werk te wachten als we de politieke haters eindelijk kunnen vervangen door opbouwers

We zullen allemaal elke dag weer moeten opstaan en zelfs een tandje bij moeten steken. Er zullen nog meer tegenslagen komen en niet in de laatste plaats in de vorm van verkiezingen die op stapel staan in Europa. Er staat ons veel werk te wachten op het moment dat we de politieke haters eindelijk kunnen vervangen door opbouwers, en kunnen beginnen de schade ongedaan te maken.

Onze tijd gaat nog komen. Ooit zullen we niet meer hoeven wachten totdat er een politicus opstaat om onze stem te vertolken. We zullen moeten blijven hopen en vechten totdat de dag komt dat we onze eigen politici kunnen zijn. Houd moed. Vergeet niet: de toekomst is van ons.

Foto’s: Fibonacci Blue via Flickr Commons