“Sekswerkers hebben niets aan de morele oordelen van anderen. Ze willen gewoon kunnen bestaan. En werken.”

“Sekswerkers hebben niets aan de morele oordelen van anderen. Ze willen gewoon kunnen bestaan. En werken.”

In het kader van Internationale Sekswerkerdag op 2 juni, had ik een gesprek met Belle (34, volledige naam bekend bij de redactie). Zij maakt elke week tijd om paard te rijden, bestempelt zichzelf als erg sociaal en vindt het leven gemaakt om te delen. Ze is graag thuis in haar Antwerpse appartement met haar kat en binnenkort ook een puppy. Ze houdt van citytrips en brengt graag tijd door met haar familie. En ze was een sekswerker.

Ik denk dat de eerste vraag die mensen zich stellen is: wat drijft iemand om voor sekswerk te kiezen?
“Ik was een ongelukkige jongvolwassene die teleurgesteld was in de maatschappij, de school en de hulpverlening. Ik voelde me afgewezen, ook door mijn familie. Ik zat met zoveel heftige emoties waar ik geen blijf mee wist, maar ik wilde beslist niet vluchten in drugs. Ik hoorde over sekswerk via een vriendin. Ik had zelf ook best reserves en vooroordelen, maar ik wou het proberen. Ik had al vanalles geprobeerd en verschillende jobs gedaan, maar er was nergens plek voor mij. En pas jaren later, begreep ik hoeveel sekswerkers in dit werk stappen vanuit afwijzing en pijn en hoe zij zich wel thuisvoelen in het werk. Ik was gedreven door nieuwsgierigheid en door rekeningen die zich opstapelden. Al was ik heel onzeker en niet per se erg goed met mannen ofzo.”

“Ik heb vooral escort gedaan, maar ook in bordelen gewerkt en in een massagesalon in Brussel.”

Hoe start je met zo’n job? Had je een uitgekiend plan?
“Ik heb alles zelf uitgezocht, the hard way. Ik begon als escort bij een bureau. Het bureau hielp om me in de markt te zetten, zo moest ik daar toch al geen tijd in stoppen. Toch heb ik doorheen de jaren maar één bureau meegemaakt waar ik me echt fair behandeld voelde. Dat kan je natuurlijk ook overkomen in de horeca, maar bij sekswerk speelt ook het geheime aspect. Dan zeg je dat je niet gebeld wil worden bij je moeder thuis en doen ze dat toch. Zoals zoveel sekswerkers heb ik veel gereisd en op verschillende plaatsen sekswerk gedaan. Ik heb heel lang gedwaald. Doorheen de jaren heb ik verschillende dingen gedaan, vooral escort, maar ik heb ook in bordelen gewerkt en in een massagesalon in Brussel. Maar raamwerk nooit, dat lijkt me zo zwaar. En ik heb één keer getippeld, ongeveer een half uur. Dat was in de Verenigde Staten. Ik vond het zo eng. Een grote transvrouw die er ook stond zei tegen mij: ‘Darling, go home’. Ik ben niet snel bang, maar daar heb ik gezegd: dit doe ik niet.”

Hoe was het om sekswerk te doen in de Verenigde Staten, waar prostitutie bijna overal illegaal is?
“Je bent er simpelweg een crimineel en dus is het werk erg onveilig. Het is een continu kat-en-muis-spel met de politie. Sommige agenten intimideren sekswerkers om gratis seks te krijgen. De solidariteit is er groot onder sex workers, ze moeten wel. Er waren enkele oudere dames die me hielpen. De eerste raad die ze me gaven was: je moet een klant meteen tongzoenen. Een politieman mag dat niet, dus zo kan je weten dat het geen undercover agent is. Ik kende er één meisje, een jonge mama, ze was klein en tenger, net als ik. Ze was in een neerwaartse spiraal beland waarbij ze tal van boetes had gekregen omdat ze sekswerk deed en op het eind eigenlijk werkte om haar boetes te betalen. Ze ging aan de drugs van ellende en belandde in een beruchte vrouwengevangenis, waar ze vreselijk mishandeld werd. Ze was zo lief, ik denk er nog vaak aan.”

“Je moet sterk in je schoenen staan om een klant te weigeren als je het geld nodig hebt om de huur te betalen.”

Hoe zou je de Amerikaanse situatie vergelijken met de omstandigheden waarin sekswerkers in België werken?
“Het is hier echt wel beter dan in de Verenigde Staten, maar je kan niets met het geld waar je voor gewerkt hebt. Ook al werk je jarenlang: je bouwt geen pensioen op, geen sociale zekerheid. Vele sekswerkers komen met huisvesting in de problemen, hebben geen loonfiches. Zo worden kwetsbare mensen die aan de job beginnen, nog kwetsbaarder. Je moet de inkomsten van sekswerkers ook niet overschatten. Ik heb me opgewerkt tot een hoger prijssegment, omdat ik verschillende talen spreek en het spel mee kan spelen als date van een topmanager op een chique receptie. Maar high class escort is niet voor iedereen bereikbaar. Sekswerk is één van de weinige sectoren waar je als beginner vaak meer verdient. Leeftijd speelt een rol, maar het maakt ook uit hoe lang je al meedraait: vooral nieuwe meisjes zijn in trek. Daarom werken sekswerkers vaak voor korte periodes in het buitenland. Vaak gaan ze in groep voor de veiligheid.

Het is steeds opletten om je grenzen niet te overschrijden voor werk. Je moet sterk in je schoenen staan om een klant te weigeren als je het geld nodig hebt om de huur te betalen. Sowieso heb je geen vast inkomen. Als je ziek of zwanger wordt, sta je er alleen voor. Voor veiligheid zoeken meisjes dan ook vaak bescherming bij louche mannen. België heeft zo’n hypocriet systeem: sekswerkers zitten in een fake comfort zone waar ze enigszins met rust gelaten worden, maar eigenlijk geen rechten hebben.”

Je vertelt natuurlijk ook niet zomaar tegen iedereen hoe je je geld verdient.
“Het is een heel eenzaam bestaan. Je moet een geheim, parallel leven leiden. Het is niet voor niets dat veel collega’s een huisdier hebben. Die dieren zijn vaak de enigen die de mens in je zien. Ik ken wel veel sekswerkers, maar we vertellen niet veel over ons leven aan elkaar.

Nu ik ouder ben, heb ik een kleine gouden vriendenkring die me nemen voor wie ik ben, maar ik heb veel moeilijke keuzes moeten maken en ben veel vrienden verloren. Ook met mijn familie is het lange tijd moeilijk geweest. Het is ook niet simpel om een relatie aan te gaan als sekswerker. Evenwichtige, goede relaties bestaan in het vak, maar ze komen zelden voor. In eender welke relatie gaat het erover dat je de ander moet aanvaarden zoals die is. Weinig mensen verdragen het goed dat hun partner betaald wordt voor seks.”

“Wat ik het moeilijkst vond, was de geur van zo’n man die je niet gekozen hebt.”

Het is evident dat sekswerkers last hebben van het stigma, maar daarnaast is het toch ook simpelweg geen makkelijke baan?
“Je benen opendoen is geen sekswerk. Je hebt veel professionele vaardigheden nodig om met klanten te kunnen omgaan. Niet alleen heb je vaak maar twee minuten de tijd om in te schatten of iemand veilig is, je moet mensen ook goed kunnen aanvoelen en begrijpen. Ik zeg vaak: je moet kunnen acteren, maar een actrice heeft meestal wel een pauze na een uur. Sekswerkers zijn vaak veel langer bezig. Wat ik het moeilijkst vond, was de geur van zo’n man die je niet gekozen hebt. Enfin, net als in de meeste jobs heb je er soms zin in ‘s ochtends en soms niet. Ik zou ook niet elke dag buiten op een werf kunnen staan.”

Net als sekswerkers zelf, zijn klanten vaak onzichtbaar en spreken ze tot de verbeelding. Valt er een lijn te trekken in kopers van betaalde seks?
“Iedereen kan klant worden, al is het maar uit nieuwsgierigheid. Ik heb impotente klanten gehad, grote ego’s, kleine hartjes, zelfs een pastoor. Vaak zijn klanten moe, gestresseerd en breng je als sekswerker licht en liefde in hun leven. Ik ben dankzij mijn werk heel anders naar mannen gaan kijken. Ik wist niet half hoe kwetsbaar ze waren: zelfs diegene die aan de top van de voedselketen staan, misschien wel vooral zij. Bij mij stonden ze allemaal in hun blote kont. Het zijn ook best verwarrende tijden voor mannen, mannelijke seksualiteit wordt vaak tot zondebok gemaakt.“

Als je terugblikt op je carrière, kan je dan uitleggen wat je eruit hebt gehaald, voor jezelf?
“Ik had secretaresse kunnen worden, maar dat had me niet zo kunnen helen, denk ik. Ik heb beroepsonderwijs gevolgd en een kunstopleiding, maar dit leven heeft mij geschoold. Ik heb mijn plaatsje in de wereld gevonden door het werk. Door sekswerk voelde ik me wel opeens mooi en wel iets waard. Ik kon het ook zo goed. Maar ik benadruk: het was een lange moeilijke weg. Ik ga sekswerk niet promoten. Voor de ene werkt het goed, mits begeleiding, anderen kunnen er aan onderdoor gaan. Sekswerk is zeker niet voor iedereen.”

“Ook vrouwen die onbetaald iemand meenemen naar bed na een avond op café krijgen met vooroordelen te maken.”

Voor veel mensen is geweld en uitbuiting inherent aan sekswerk. De sector wordt ook onlosmakelijk in verband gebracht met mensenhandel.
“Ik heb ontzettend veel medelijden met slachtoffers van trafficking en het maakt me even boos als iedereen die er over leest, maar eerlijk, die wereld ken ik niet. Het is evident dat armoede moet aangepakt worden als men sekswerk wil terugdringen. Mensenhandel en pooierschap moeten streng bestraft worden. Maar dat is een andere wereld dan die waarin ik werk. Sekswerk wordt nu ten onrechte op één hoop gegooid met criminaliteit. Mensen denken soms dat ik gered moet worden. Dan moet ik lachen. Het verhaal dat alle sekswerkers zielige slachtoffers zijn, daar loop ik met mijn Prada’s overheen. Er zijn zoveel sectoren waarin mensen worden uitgebuit, maar als het over sekswerk gaat, dàn moet meteen de hele industrie opgedoekt worden.”

Kan je aanduiden wat er precies zo steekt aan sekswerk?
“Vrouwelijke seksualiteit wordt heel vaak geproblematiseerd. Ook vrouwen die onbetaald iemand meenemen naar bed na een avond op café krijgen met die vooroordelen te maken. We moeten ons in deze ook durven afvragen: wat vertellen we zelf over seks en vrouwen aan onze dochters en zonen? Of iemand nu kiest of hoer of maagd te zijn, zich wil bedekken of niet: dat is hààr zaak. Je moet toch kunnen beschikken over je eigen lichaam?”

Het commerciële aspect stoort mensen ook. Maar ook in een huwelijk worden er dingen uitgewisseld, waaronder seks. Sekswerkers hebben niets aan de morele oordelen van anderen, ze willen gewoon kunnen bestaan. En werken. De Engelse Juno Mac zei in een TEDtalk: ‘De vraag is niet: wat als je dochter sekswerk zou doen? Maar stel je voor: je dochter is een sekswerker. Is ze dan veilig vanavond?’”

“Ik put er moed uit dat er in Vlaanderen ook vrouwenbewegingen zijn die pleitten voor sekswerkersrechten”

Wat zou er volgens jou moeten veranderen om het leven van sekswerkers beter te maken?
“Praat met ons. Never talk about us, without us is het motto van het Nieuw-Zeelandse sekswerkerscollectief. Er worden rapporten volgeschreven over sekswerk, maar de mening van de mensen die het werk doen wordt zelden gevraagd. Hoe kunnen de statistieken over sekswerk dan kloppen? Vaak voel je het oordeel er ook van afdruipen. Hetzelfde geldt voor fictie trouwens, ik zie sekswerk vaak opgevoerd worden op een manier waarvan ik denk: hier is amper research gedaan. En dat is jammer. Kom het vragen: ik heb leuke verhalen hoor! Zoals die keer dat mijn hondje een klant herkende op restaurant (lacht). Maar het gaat om meer dan representatie of gehoord worden, het gaat ook om respect krijgen voor je werk. Sekswerk is wérk. Decriminaliseer prostitutie en geef sekswerkers fundamentele arbeidsrechten, zoals bijvoorbeeld in Nieuw-Zeeland. Ik geloof niet in legalisering zonder dat er ook eerlijke arbeidsvoorwaarden komen, zoals in Nederland gebeurde, of criminalisering van klanten zoals in Frankrijk, wat het werk nog onveiliger maakt. Ik put er moed uit dat er in Vlaanderen ook vrouwenbewegingen zijn zoals Furia, die pleiten voor sekswerkersrechten. Maar er is nog zoveel werk.”

Wat zou de eerste stap moeten zijn?
“Einstein heeft zo’n mooi citaat: It is harder to break prejudice than an atom. Maar het is wel stap één: informatie verstrekken en de dialoog aangaan. De voorwaarde om rond de tafel te zitten om over sekswerk te praten is dat iedereen zich kwetsbaar en open wil opstellen en respect heeft voor de mening van anderen. Ikzelf ben eindelijk toe aan rust en een nieuw hoofdstuk in mijn leven, eventueel met een gezin als een leuke partner mij zou vinden. Sekswerk hielp me mijn krachten terug te vinden en nu wil ik me inzetten voor sekswerkers. Ik wil niet vechten, ik wil verbinden. Ik ben nu actief als consulente, adviseer beleidsmakers en geef lezingen. Voor de universiteit en voor hulpverleners, maar het kan voor iedereen die wil luisteren. Ik wil niet in naam van dé vrouwen spreken of in naam van dé sekswerkers, ook al heb ik nog steeds veel contacten in de sector. Ik wil mijn verhaal vertellen.”

Heb je tips voor sekswerkers die meelezen?
Reach out, naar hulpverleners en verenigingen. Er is zoveel nood aan ondersteuning. Ik ben zelf ook een therapie-opleiding aan het afronden en een coaching-praktijk aan het uitbouwen om ondersteuning te bieden aan beginnende sekswerkers en mensen met ervaring die het moeilijk hebben. Ik wil hen helpen hun eigen innerlijke kracht te vinden om onheuse partners of gevaarlijke klanten te herkennen en buiten de deur houden. Ook de directe omgeving zoals familie, partners, kinderen van sekswerkers, zijn welkom om te leren omgaan met die keuze om het werk te doen en hierover te communiceren. Ik raad sekswerkers ook steeds aan om zich aan te sluiten bij verenigingen, zoals de Belgische beroepsvereniging UTSOPI of de Europese koepel IRCSE, dat kan ook anoniem. En ik zou iedereen die geïnteresseerd en geen sekswerker is willen oproepen om eens een lezing bij te wonen en met een open geest de dialoog aan te gaan. Ik hoop dat er in de toekomst veel mensen zullen opstaan om onze stem te versterken. We hebben jullie echt nodig.”

2 juni is Internationale Sekswerkersdag. De emancipatiebeweging voor sekswerkers wil sekswerk als een vorm van arbeid erkend zien en de sociale stigma’s van zich afschudden. Ze erkent de problemen van uitbuiting, gedwongen migratie en sekswerk en geweld in de sector, maar eist er concrete oplossingen voor. Tot de sekswerkersorganisaties behoren niet alleen prostitue(e)s, maar ook erotische dansers, pornoacteurs, telefoon- en webcamsekswerkers. In vele landen zijn er de afgelopen decennia ingrijpende beleidswijzigingen doorgevoerd met betrekking tot sekswerk, maar beleidsmakers nemen zelden uit zichzelf contact op met sekswerkers. Nieuwe sekswerkersbewegingen omarmen dan ook de slogan: beslis niets over ons, zonder ons.

Wie Belle wil contacteren kan een mailtje sturen naar noemi.willemen@gmail.com.
Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met Maarten Loopmans, KULeuven.

Schrijf je reactie

6 reacties
  • jamil says:

    hello i need same money and love sex 2 love thanks

  • jamil says:

    hello i need same money and love sex 2

  • Jacqueline says:

    Ik wil graag mannen verwennen en daar een centje mee verdienen want ik heb een klein inkomen en volgend jaar is het nog minder,maar ik kan enkel van thuis,geen auto
    Had ik maar eens een beetje hoop op een betere toekomst met verwennen ik zou het direkt doen.

  • Ec says:

    Geweldig artikel!
    Het oudste beroep moet nog worden geüpdate… maar zo blij voor alle hulpverleners en verenigingen die dit nodige beroep veiliger doet maken!

  • Katleen Peleman says:

    Knappe getuigenis, oprecht en genuanceerd. Dit is verrijkend voor iedereen die een mening heeft over prostitutie. Dat dubbelleven is ontzettend zwaar. Je kan het stigma niet van je afschudden, ook al zou je zo graag willen. Je kan bij zo weinig mensen terecht. Die vooroordelen treffen alle mannen, vrouwen, en transgenders die in de prostitutie werken of ooit gewerkt hebben. Waarom krijgt die problematiek niet meer aandacht in media en reportages over prostitutie?

  • Stephanie says:

    Interessante artikel om het eens van de andere kant te horen. Vaak horen wij als buitenstaanders enkel de verhalen van de mensen die gedwongen worden om als sekswerker te werken en niet van zijn die hier bewust voor gekozen hebben.
    Oudste beroep en toch nog zo’n stigma. Als er geen vraag zou zijn ,zou er geen aanbod zijn. Persoonlijk vind ik het beter dat iemand die graag seks wil en om de een of andere reden kiest om ervoor te betalen, dit zijn of haar recht is. Beter zo dan mensen lastigvallen in een discotheek of op straat.
    Waarom zou dit nog illegaal moeten zijn? Zolang alle partijen er bewust voor kiezen en nergens toe gedwongen worden, kan het dan echt kwaad?

Colofon

Adres Redactie

Toko Space t.a.v. Charlie Magazine
Statiestraat 139
2600 Antwerpen