Onze columnist Jeroen Vermeiren (42) moedigt iedereen in een echtscheidingsscenario aan, zijn ego onverwijld uit de lucht te knallen. Omdat het een volwassen en respectvolle houding tegenover de moeder of vader die de ex-partner is, in de weg staat. En daardoor worden kinderen vaak in een pijnlijke loyauteitscrisis geduwd.
‘Ik herken hem niet meer. We hebben vier kinderen samen en we zijn toch bijna twintig jaar samen geweest, maar de man die ik nu hoor spreken, is een vreemde. Hoe kan zoiets?’
Aan het woord is een vriendin die middenin een echtscheiding zit. Haar man werd verliefd op een ander en nam de benen.
‘In de week dat de kinderen bij hem zijn, mogen ze geen contact hebben met mij. Dat wordt niet getolereerd. Ah nee, want zijn week is zijn week. Elke ochtend fietsen ze voorbij mijn huis om naar school te gaan en dan stoppen ze in het geniep om een zoen te stelen, of een knuffel. Contact hebben met mama is iets dat stiekem moet gebeuren.’
Ik luister met verbazing én groeiende kwaadheid naar Ellens verhaal. Zij en haar man bestierden samen een warm nest en dat ligt nu in duigen. Zulke dingen gebeuren. Waar ik nooit aan zal wennen, dat is de putsch van de ego’s. Je ziet het vaak bij koppels die uiteengaan: ex-partners gaan op hun strepen staan, spelen machtsspelletjes, willen aan het langste eind trekken. Ze zijn boos op de ander. En altijd is de rekening voor de kinderen, die ingezet worden als speelbal en drukkingsmiddel.
Je kind heeft geen boodschap aan jouw gekwetst egootje. Je kind is hier, op deze aardkloot, omdat jij dat wilde. En daar horen consequenties bij.
Ik ben zelf gescheiden en ik ben kind van een vechtscheiding. Dat maakt van mij een ervaringsdeskundige. Al was ik liever kundig geweest in andere ervaringen, maar het is wat het is. Mijn zoon is afwisselend een week bij zijn mama en een week bij mij. Dat loopt beter dan ik vooraf durfde dromen. En daar is ook een goede verklaring voor, denk ik, namelijk: mijn ex-vrouw en ik hebben ons kind nooit in een loyauteitsconflict geduwd. Nooit. Mama is geen taboeonderwerp bij papa en vice versa. Gemis en verdriet hoeven niet verstopt te worden, of in stilte beleden. De andere ouder graag zien, wordt ten zeerste aangemoedigd. Ook niet onbelangrijk: de smartphone of tablet zijn altijd beschikbaar om te bellen, te whatsappen of te sms’en met de ouder die hij mist. Die vertrouwde stem horen, kan zo heilzaam zijn.
Ik krijg daar vaker dan mij lief is verbaasde reacties over. Ongeloof, lof, ontzag… het is allemaal mijn deel. En het zal wel lief bedoeld zijn, maar mij bezorgt het acute diarree. Want wat wij doen, is de normaalste zaak van de wereld. Of dat zou het moeten zijn.
Ik hoef geen applaus voor mijn aanpak. Ik ben een volwassen man en de mama van mijn zoon is een volwassen vrouw. Op zeker moment bleek ons huwelijk failliet. Dat was een harde dobber, daar kwamen kwetsuren bij kijken. Verwijten ook, ver buiten het gehoorveld van onze zoon. Maar één ding hebben we toen meteen besloten, samen: ondanks de rollercoaster van emoties zouden we een fijne, veilige thuis voor onze jongen creëren. Ook al zou dat voortaan gebeuren op twee verschillende adressen. Bij die veilige omgeving hoort ook het recht op gehechtheid. Aan mama én aan papa.
Ik weiger daarvoor gefeliciteerd te worden. Dit is wat elke ouder zou moeten doen. Ik bedoel dit niet als een vermanend vingertje. Iemand moet het gewoon eens luidop zeggen: get over yourselves, Calimeros. Je kind heeft geen boodschap aan jouw gekwetst egootje. Je kind is er omdat jij dat wilde en daar horen consequenties bij. Jij kan kiezen om zonder de moeder of vader van je spruit door het leven te gaan, maar die keuze kan en mag je niet maken voor je kind. Dwing je zoon of dochter niet in een tweestrijd van het hart. Laat hem of haar in godsnaam naar je ex bellen om goeienacht te zeggen, of gemis uit te spreken. Haal de lucht uit je ego en laat het als een leeglopende ballon door de kamer vliegen. Je zal verbaasd zijn over de opluchting en de bevrijding die je voelt. Over de ruimte en energie die je vrijmaakt om te investeren in een goeie, liefdevolle relatie met je kind. Over de kroost die ondanks een gewijzigde realiteit weer goed gaat gedijen.
Wat een ex-vrouw of een ex-man is voor jou, is niet plots een ex-moeder of een ex-vader voor je kinderen.
Je kan ervoor kiezen om een politiek van getrokken messen te blijven voeren. Om je ex te culpabiliseren en zwart te maken. Om hem of haar te degraderen tot taboe. Vroeg of laat is die kleine uk een volwassene. Maak je geen illusies: die presenteert je geheid de rekening. Terecht ook. Grote mensen moeten grote mensen zijn en er alles (alles!) aan doen om voor hun kinderen een omgeving en een klimaat te scheppen waarin ze veilig kind kunnen zijn. Zonder dat ze zich schuldig hoeven te voelen omdat ze ook houden van de ex waar jij niet meer van houdt. Wat een ex-vrouw of een ex-man is voor jou, is niet plots een ex-moeder of een ex-vader voor je kinderen.
Ik weet dat het soms makkelijker gezegd is dan gedaan, kiezen voor de niet-strijd. Je moet bovendien met twee zijn om die keuze te maken. En je hebt alleen jezelf in de hand. Natuurlijk richt ik mij niet tot de uitzonderlijke gevallen: de gezinnen waar er geweld, mishandeling of misbruik in het spel was. Alleen ga ik ervan uit – en de cijfers lijken mij gelijk te geven – dat die gevallen inderdaad een minderheid vormen. Meestal zijn mensen gewoon op elkaar uitgekeken of gaandeweg stilletjes uiteen gegroeid. Nogmaals: zulke dingen gebeuren, ze horen bij het leven. Maar laten we dan wel met z’n allen het hoofd koel houden en kinderen helpen opgroeien tot veilig gehechte volwassenen. Ons ego is geen kindertrauma waard, lijkt me.
Daarom: plus est en vous. Zullen we dat afspreken?
18 reacties
Beste,
mag ik toch even vermelden dat rechtbanken en rechters ook niet altijd helpen. Kinderen die gehoord worden en waar dan toch niet naar geluisterd wordt, laat staan dat er rekening wordt gehouden met hun vragen…
Mijn echtgenoot heeft 2 kinderen uit zijn vorig huwelijk in co-ouderschap week/week. Ik heb ook 2 kinderen uit mijn vorige relatie. Samen dus 4 kinderen week/week.
Mijn man zijn verbitterde ex-vrouw blijft elke 6 maanden pro-deo (!) rechtszaken spuien. Omdat de wet toelaat dat elke 6 maanden “omstandigheden kunnen gewijzigd worden ” (surrealistisch België) … Waar geld verkrijgen zonder ervoor te moeten werken haar enig doel is en kinderen/mensen een middel en geen doel. En waar dat ondersteund blijft door justitie? Om dan te horen als eind-verdict: jullie moeten maar overeen komen? Maw, een vonnis dat er geen is, rechters zonder ruggengraat … om maar te zwijgen van de duizenden euro’s dat wij ophoesten als verdediging. Dit is niet meer eerlijk. Zelfs na 2 jaar bemiddeling, besliste ze toch om te gaan procederen, en werd dit gegrond verklaard. “Met den dwazen en den zot betaald den advocaat zijne pot”. Machtsspelletjes met de kinderen als carrot. We hebben beslist om daar boven te staan en alles los te laten. Na 6 jaar is het genoeg geweest. De kinderen zullen zelf hun conclusies trekken geloof ik. Verbinden … ja, maar niet tot je er bij stikt!
Ja, kiezen voor de niet-strijd is altijd het beste, maar je moet inderdaad wel met twee zijn. Als de vader van je kinderen je met de dood bedreigt, kinderen tegen je op probeert te zetten, weigert om zijn helft van hun schoolrekeningen te betalen, ze met gesloten winterschoenen aflevert tijdens een hittegolf en bij de eerste koude dagen ze op sandalen bij je afzet, overal leugens over je rond strooit en je afschildert als ‘gestoord’ tegenover al je vrienden zodat je compleet geïsoleerd bent… dan heb je geen andere keuze dan je te verdedigen of je wordt plat gewalst.
Maar zelfs dan kun je kiezen voor een soort van ‘niet-strijd’. Ik vraag gewoon aan mijn kinderen ‘wat denk je daar nu zelf over?’ en als ze met zijn leugens thuis komen ‘papa zegt dat …’ dan laat ik hen desnoods (indien van toepassing) gewoon zijn sms-berichten lezen en vraag opnieuw ‘en wat denk je daar nu zelf over?’. Ik hoef niet op mijn kop te laten kakken, maar ik hoef ook niet luidop te zeggen ‘je pa is *******’. Die conclusie trekken ze later zelf wel. En hoe meer leugens hij nu over mij vertelt, hoe harder hij in zijn eigen voet schiet. Dus ik hoef geen strijd aan te gaan, hij delft wel zijn eigen graf, ik hoef alleen maar toe te kijken en af en toe te vragen ‘wat denk jij daar nu zelf van?’.
Goed stuk!
Eindelijk de bijval die ik zocht. Helemaal identiek aan mijn eigen visie. Mijn ex deelt die visie (nog) niet. Wel de onbeperkte bereikbaarheid van de ander gelukkig. Het valt dus bijgevolg mee met de jongens. Ik snap haar wel. Verdriet, verandering en frustratie maken het moeilijk om je open te stellen voor de ander als externe partner in het opvoeden van je kinderen. De emoties van de mislukking veeg je ook niet zomaar weg. Ik zal deze post dan ook doorsturen ter ondersteuning van haar verworven terrein op dit vlak. Want ook zij verdient beter.
Prima verwoord Jeroen.
HerVerbinden in de praktijk:
Je eigen ego ondergeschikt maken aan het welzijn van je kinderen en hen een liefdevolle en onbelemmerde toegang tot en relatie met de andere ouder te laten behouden (na scheiding als partners).
Beste Jeroen,
je verdient wel applaus samen met je ex-vrouw. Natuurlijk als Contextueel therapeut en relatietherapeut wil ik toch wel nog het één en ander toevoegen. Wat kinderen moeten meemaken in scheidingen is hard. Vele mensen zie ik met zichzelf worstelen in de liefde naar hun kind en de afkeer naar hun eigen partner. In dat kind zit immer ook een stuk ex-partner. Ook vele mensen proberen steeds weer het beste te doen, maar hun persoon is door de jaren gekwetst geraakt waardoor ze dikwijls hun vanuit hun pijn / verdriet reageren met kwaadheid en haat. Nu scheiden kan je leren, en gemakkelijk is het niet. Het is niet zoals je zegt ‘Get over it Calimero’s’ Individuele pijn en verdriet ligt dikwijls aan de basis en dat dit niet zo gemakkelijk op te lossen is zie je aan de vele vechtscheidingen die er momenteel aan de gang zijn. Uw boodschap is duidelijk en ik geloof echt dat je u kan frustreren naar mensen die het niet zo aanpakken. Enkel probeer toch ook begrip op te brengen voor mensen die er niet in slagen en samen met hen inzichten te verwerven in hun eigen primaire emoties om op die manier hun kind voorrang te geven op hun eigen gekwetste ik.
Het is een mooi artikel, enkel hoop ik dat mensen die het momenteel niet op deze manier kunnen niet wegzinken in schaamte en hierdoor de weg naar hulpverlening niet gaan zoeken.
En als jij met je ex-vrouw het op die manier doen, verdien je wel mijn respect en mijn applaus.
Jo Van Hecke
Dank jullie wel voor al jullie hartverwarmende reacties! Ik hecht erg aan jullie feedback en vind het bijzonder fijn dat ook jullie ook jullie eigen ervaringen delen. Merci!
Mooi geschreven. Ik heb als kind (en als volwassene) erg veel last gehad van de vechtscheiding van mijn ouders en ik hoor om mij heen dat er veel volwassenen op wat voor manier dan ook last hebben van de gevolgen. Het is als kind lastig omdat je een stukje van allebei bent en op het moment dat de ouders slecht praten over elkaar, voel je dat als kind als een soort afwijzing naar jou toe. Vaak wordt er dan ook nog gezegd wat lijkt je toch veel op je vader of/en of moeder. O ja ik lijkt op die ?@?@*!*, dus dan ben ik ook niet oké.
Ouders krijgen vaak hulp. Ze gaan naar een huisarts, psycholoog of wat dan ook. Het kind moddert aan. Ik ben er zelf nu klaar mee en heb er hard aan gewerkt om weer genoeg zelfvertrouwen te krijgen. Nu ga ik de opleiding kindercoach doen en ik hoop dat ik kinderen kan helpen. Als ik er maar één of twee heb geholpen ben ik al blij. Veel gaat over communicatie en de manier waarop met elkaar wordt omgegaan. Het is zo jammer als een kind een vader of moeder moet missen alleen maar omdat die twee niet meer door één deur kunnen. Mooie stukje dit en ik vind het ook fijn dat een vader laat zien hoe het ook kan. Blijf positief. Top.
Dag Jeroen, top stuk!
Ik haak bij deze graag in met een verlengstuk ervan:
http://www.pro-kid-divorce.nl/scheiden-met-statusangst/
Groet van Meta
Dankjewel om dit probleem aan te kaarten. Een verplichte curcus”scheiden” zou misschien niet zo’n slecht idee zijn. Het is dikwijls schijnend hoe sommige ouderparen omgaan met hun kinderen tijdens en na een scheiding. Het excuus “het moet van 2 kanten komen” kan ik niet meer horen. Waarom zou je, als de andere partij niet verstandig genoeg is om de kinderen het recht op beide ouders te gunnen, dat zelf niet beter willen doen? Je hebt maar 2 mensen op de hele wereld die je onvoorwaardelijk graag zien. Waarom zou je dat in godsnaam proberen boycotten met egotripperij? Kwaad word ik ervan maar vooral ook intens verdrietig als ik nog maar denk aan hoe die kinderen later met zo’n rugzak zelf aan een relatie moeten beginnen . Als ouder zet je je eigen belangen gewoon opzij. En nee daarvoor hoef je geen applaus te krijgen. En ja ik ben helaas ook ervaringdeskundige.
Wat is ‘loyauteitsconflict’? Ik ken wel het woord loyaliteitsconflict, bedoel je dat?
Schitterend artikel en zo waar ook.
Dit is de boodschap die ik graag wil brengen, hiermee wil ik ook ouders helpen die uit elkaar gaan. Daarvoor heb ik mijn job als familiaal bemiddelaar gekozen.
Het doet goed dit te lezen, ik maak dikwijls genoeg mee dat het anders is en als ouders ervoor kiezen om met getrokken messen tegenover elkaar te staan, kan je dat als bemiddelaar afraden, maar je kan mensen niet dwingen.
Dank voor je bijdrage.
Hilde Van den Broeck
erkend familiaal bemiddelaar
Als kind van een gebroken gezin (een zwaar woord… maar zo voelde het en voelt het soms nog: gebroken) kan ik beamen dat kiezen voor de ene of andere ouder voor een kind waanzinnig zwaar kan zijn.
Als ik ooit het geluk heb kinderen te hebben maar het ongeluk van een echtscheiding zou meemaken, hoop ik dat ik het aanpak zoals hierboven beschreven. Mooi, Jeroen.
Mooie tekst maar klopt nt als ex partner zelf afspraken aan zijn laars lapt of een druggie is enz en zo zijn er helaas wel veel gevallen
Dit staat dan ook in de tekst.
Ik heb geen ervaring met scheiding of gescheiden ouders, en toch kijk ik altijd uit naar jouw stukken, Jeroen.
Mooi! Mijn ouders zijn pas onlangs gescheiden, toen hun vier kinderen allemaal 20-somethings waren. Maar zelfs voor ons is het vaak een tweestrijd en voelen we ons schuldig als we op bezoek zijn bij de ene of andere ouder…wat moet dat voor een kind dan wel niet betekenen…
Dat moet heel moeilijk zijn. Ik ben 9 jaar gescheiden, mijn dochters zijn nu 24, 27 en 29.Zij hebben het nog steeds moeilijk met onze scheiding. Vonden het moeillijk dat ik weer een nieuwe partner had, dat was ook vrij snel na mijn scheiding ( 1 jaar).Mijn jongste dochter op dit moment het meest.Zij woont bij mijn ex man.Ik heb 6 1/2 jaar voor haar tweeling , nu 7 jaar, gezorgd omdat zij het niet kon.Mijn man en ik hebben haar overal bij betrokken, ervor gezorgd dat ze een goede band heeft met haar kinderen.Ik bracht ze om de week het weekend daar , bleef dan even koffie drinken.Het ging er heel ontspannen aan toe.Mijn ex man en ik gingen goed met elkaar om.Sinds kort wonen ze weer bij haar.Nu komt het, ik ben daar opeens niet meer welkom. Ik ben zelfs de deur uitgezet dooe mijn ex man en dochter.Hij heeeft tijdens een gesprek bij jeugdzorg gezegd dat hij niet mer wil dat ik in zijn huis kom omdat hij een vriendin heeft. Opeens wil hij niet meer met mij praten. Ik vind dat onbegrijpelijk, juist omdat het 9 jaar prima is gegaan, ik kom daar niet voor de gezelligheid, ik kom voor mijn
kind en mijn kleinkinderen, niet voor hem. Hij beseft niet hoe slecht dit is voor de jongens en hoe mijn dochter hier tussenin zit. Ik heb hem en mijn dochter brieven geschreven.Gevraagd of wij alsjeblieft voor onze kinedren en kleinkinderen als volwassen mensen met elkaar om kunnen gaaan.Wij hebbben samen kinedren en kleinkinedren , daardoor blijf je altijd met elkaar verbonden.Ik vind dat het belang van de kinderen voorop staat en dat is dat we normaal en respectvol met elkaar omgaan en soms moet je je eigen gevoel daarvoor even uitschalen