Sarah Van Liefferinge, Charlie en Gentenaar, komt vaak schoon volk tegen. En daar ontstaat meestal iets moois uit – desnoods enkel in haar hoofd. Foto: Sandra Mermans
“Dag mevrouw, mag ik u wat vragen?”
Ik zit op een plein aan Gent Zuid en wil net een eerste hap nemen van mijn stuk bananencake, en ik kan u verzekeren: dat is niet het beste moment om mij te storen. Voor mijn neus staat een ventje van een jaar of 10, met grote donkere ogen en een hazenlip.
Roma, denk ik instinctief. Hij wil waarschijnlijk geld, zo schiet door mijn hoofd.
Hij ruikt mijn twijfel. “Voor school,” voegt hij er voorzichtig aan toe.
“Het aantal keren dat ik bijna-bedot wil worden op dezelfde plek is eindig, hoe schattig de oplichter ook moge wezen.”
Ik werp een blik op het blad dat hij vasthoudt. Dat lijkt verdacht sterk op zo’n lijst waarop je je naam invult voor de goede zaak, om dan plots – onaangekondigd – verondersteld te worden 10 euro te doneren, want dat hebben al die andere namen toch ook gedaan? Ik ben geen racist, maar… Het aantal keren dat ik bijna-bedot wil worden op krek dezelfde plek is eindig, hoe schattig de oplichter ook moge wezen.
“Dat is niet voor school he vriend?”, merk ik vragend op.
“Jawel,” zegt hij.
“Oké, ik luister. Wil jij een stuk cake?”
“Neen dank u wel. Wat is uw hobby?”
“Euhm. Lezen.”
“Houdt u van fietsen?”
“Ja.”
En hop, met een snelle “dank u” draait hij zich om en weg is hij. Daar zit ik dan, alleen met mijn beschamende vooroordelen en onaangeroerde bananencake.
Nu pas zie ik zijn clan wat verderop: vier enthousiaste tieners met een zo mogelijk nog geestdriftigere lerares, een OKAN-klasje van “anderstalige nieuwkomers”.
“Jullie mogen niet bang zijn!” zo hoor ik haar aanmoedigen. “Veel mensen zullen eerst denken dat jullie iets willen verkopen. Daarom reageren ze soms onvriendelijk. Daarom ook moeten jullie zeggen dat het voor school is. Oké? Ga maar!”
“Dit is structureel racisme. Het zit in mij, ingebakken, en zonder daar echt aan te werken krijgt ge dat er niet uit.”
Ze zwermen weer uit over het plein, het ventje van daarnet is de meest schuchtere. Een meisje met lange zwarte vlechtjes en een brede innemende lach, ik schat haar 14, huppelt rond op zoek naar mensen die Nederlands willen babbelen met haar. Een tweede meisje met lange golvende paardenstaart en bruine reeënogen praat zichzelf moed in, en stapt dan glimlachend op een nieuwe voorbijganger af. En de puber met de unibrow en de lange zwarte jas drijft mee op de trefzekerheid van de meisjes, en probeert onderwijl vooral zijn haar in de plooi te houden. Het ventje passeert me weer en lacht me toe. Ik steek mijn duim omhoog.
En ik besef: was deze jongen blond geweest, met hemelsblauwe ogen en een perziken teint, dan had ik waarschijnlijk meteen verondersteld dat hij op pad was voor school, of voor de jeugdbeweging, of wie weet zelfs, dat hij geld inzamelde voor een arm ziek klasgenootje met Syrische roots. En dit, dit is structureel racisme. Het zit in mij, ingebakken, en zonder daar echt aan te werken krijgt ge dat er niet uit jong.
11 reacties
‘Antifascisme’ en ‘antiracisme’ is het fascismeracisme van deze tijd.Justitie VS vervolgt agent in zaak-Floyd voor moord,NIET VOOR RACISME! In het Westen zwarten hebben niet minder/andere rechten dan blanken, en krijgen dezelfde kansen als iedereen. Dus dat ze onderdrukt zouden worden door blanken is onzin, de wet beschermt hen en garandeert gelijkheid.En de media maakt nu bewust overal een rassenkwestie van, met de blanke als de slechterik,wakkeren haat aan en zetten bevolkingsgroepen tegen elkaar op.Westerse slavenhandel was er zeker-maar niet door de staat- en de grootste schuldigen voor slavenhandel zijn de zwarten zelf. Verreweg de grootste slavenjagers en slavenhandelaren-na Arabieren- zijn de zwarte Afrikanen zelf.Zonder de volledige medewerking van de Afrikanen zou de transatlantische slavenhandel niet mogelijk zijn geweest.De slavernij voor de politiek-correcte racisme-roepers slechts een middel is tot een doel, namelijk Nederland wegzetten als racistisch land.
Die reactie dat het om geld of dergelijke zaken gaat is omdat ge dat effectief al meerdere malen hebt meegemaakt. Als ik 5* wordt aangesproken door mensen met een rode klak die een sigaret willen en er komt een 6de met een rode klak naar mij, dan denk ik inderdaad dat die een sigaret gaat willen. Ge zijt geen racist, ge pastte gewoon de wetenschappelijke methode toe.
Racisme… in jouw geval….eerder het eeuwige dilemma Want ja er zijn bedelbendes en die steun je niet. Zo gaat dat. Als er dan echt hulp gevraagd wordt, denk je “hopla hier gaan we weer”.
Toen er hier aan de deur gebeld werd voor wafelverkoop voor n jeugdhuis heb ik ook gekocht. tot ik dan van een medewerker hoorde dat er in hun naam wafels verkocht werden. Dus nu zeg ik nee…jammer voor als het die keer toch zo is.
Tegelijk koop ik elke maand een volle winkelkar voor een vluchtelingenorganisatie. Dan weet ik dat ze dat eten s avonds niet moeten afgeven aan één of andere bedelmec.
En wat racisme betreft…dat vind je bij alle volkeren. Maar het is een zwaar woord…en meestal gaat het daar niet over. Het gaat over angst, ongeheelde wonden van soms heel lang geleden en van nu, het gevoel dat er niet geluisterd wordt enz. De mensen die zeggen”ik ben geen racist maar…” praten meestal niet over een huidskleur.
Prachtig! Het toont inderdaad aan wat onze reactie is en wat het had kunnen zijn…
Prachtig! Het toont inderdaad aan wat onze reactie is en wat het had kunnen zijn…
Oef ! Sarah is terug met al wat mooi is!
Je kan dit testen: https://implicit.harvard.edu/implicit/Study?tid=-1
Ik ben ook licht negatief vooringenomen ten opzichte van mensen met een kleurtje :-/
Maar het is geen schande zo te reageren, zolang je beseft dat je een keuze hebt om het anders te doen. Iedereen schrikt soms maar je kan je er over zetten!
Wees dus geen slaaf van je gedachten/gewoontes/reacties maar wees ten allen tijde kritisch…
Sarah,
Jouw tekst raakt me diep, niet te min omdat ik moet toegeven dat ook ik schuld moet bekennen. Hoe graag ik ook schreeuw dat ieder mens, mens is betrap ik mezelf af en toe op een onterecht vooroordeel. Machteloos overmeesterd door structureel racisme.
Bij mij is het altijd omgekeerd, ik denk altijd van, ik zal wel vooroordelen hebben. Maar laatst was het geld vragen, of zwarte tieners die last brachten. Ik vind het beschamend dat mensen schuldgevoel willen aanwakkeren in mensen die hier geboren en getogen zijn, schuldgevoelens voor mentale faculteiten waar absoluut niet mis mee is. Het is compleet normaal en oké om stereotiepen te vormen en statistische studies hebben de neiging om aan te tonen dat die stereotiepen ook wel geldig zijn, of het nu over de kosten van migratie gaat of over meer antisociaal gedrag. Foei.
Bedankt voor de schone tekst!
Heel fijn om dit te lezen.
Ik vertel het morgen aan de betreffende leerlingen.
En ja, morgen gaan ze weer op pad, zoals elke vrijdagmiddag.
Ik ben blij dat ik mijn beoogde doelen bereik: (1) anderstalige nieuwkomers hun spreekdurf aanwakkeren en (2) de omgeving laten kennismaken met de anderstalige nieuwkomer en laten voelen dat we allemaal gewoon kind/ mens zijn en we niet verschillen van elkaar. Het is vaak een grotere oefening voor de omgeving, dan voor mijn leerlingen.
Dit is geen structureel racisme. Het is structurele discriminatie, structureel gebruik van stereotypen. Maar geen racisme. Het is een ziekte van deze tijd, ten pas en vooral te onpas het woord racisme gebruikten. Racisme is niet vooroordelen hebben, racisme is jezelf boven de ander plaatsen, omdat je je beter voelt dan hen, louter op basis van je afkomst/ras/huidskleur. Niet meer, voor al ook niet minder. Dat is namelijk veel ernstiger dan een vooroordeel gebaseerd op statistieken. En dat is ook waarom mensen allergisch reageren als ze racist genoemd worden. Ben je op die plaats al vaak aangesproken om iets te kopen? Perfect logisch dat je dan denk dat het weer gebeurt. Spijtig? Ja. Goed idee om daar iets aan te doen? Zeker. Racisme? Nope…