Naar aanleiding van #metoo delen steeds meer vrouwen en mannen verhalen over grensoverschrijdend gedrag. Vaak gaat het over het incident zelf, maar welke impact heeft zo’n moment waarop iemand jouw grenzen schendt op de rest van je leven? Johan*, 54, getuigt over hoe een wandeling in het park toen hij twaalf was hem tot vandaag parten speelt.
“Ik ben twaalf. Mijn moeder vindt het prima dat ik in m’n eentje met de hond ga wandelen in het park. Daar ben ik inmiddels oud genoeg voor en we wonen in een rustig dorp met een fraai park; totaal ongevaarlijk. Ik voel me heel volwassen, vind het leuk om op eigen houtje op verkenning te gaan.
Terwijl de hond en ik door het park lopen, zie ik in de verte een jogger die mijn richting uitkomt. Ik herken hem als een trainer van de plaatselijke atletiekclub. Hij stopt en begint een praatje met me. Hij vraagt of ik geen zin heb om aan te sluiten bij de sportclub. Hij begint complimenten te maken over mijn lichaam, zegt dat ik perfect gebouwd ben, dat ik wel eens een groot atleet zou kunnen worden.
“Voor ik het goed besef, heeft hij mijn broek naar beneden getrokken.”
Zoiets heb ik nog niet eerder gehoord. Ik straal van trots. Kom, zegt hij, ik ga enkele tests met je doen om te zien of je bij ons in de club kunt komen. Hij neemt me mee naar een bouwval op een verlaten plek in het park, onttrokken aan het zicht van andere wandelaars. Ik vind het een vreemd voorstel, maar durf niet te weigeren.
In het gebouwtje begint de man mijn bovenkleding los te maken. Ik voel me ongemakkelijk, maar durf niets te zeggen. Hij neemt mijn arm vast en begint mijn hartslag te meten. Dan wil hij weten of ik sterke benen heb. Voor ik het goed besef, heeft hij mijn broek naar beneden getrokken. Ik schrik, durf niet naar beneden te kijken. Dan voel ik dat mijn onderbroek naar beneden gaat. Ik laat mijn blik even naar beneden gaan, en ik zie mezelf poedelnaakt staan met mijn onderbroek op de enkels.
Daarna durf ik niet meer naar beneden te kijken. Ik weet niet wat de man precies doet. Hij zit met zijn hoofd tussen mijn benen. Wat zit hij te zoeken in mijn kruis? De hond kijkt toe, maar blijft kalm.
***
Inmiddels ben ik een volwassen man. De beelden van meer dan 35 jaar geleden staan nog altijd op mijn netvlies gebrand. Tot aan het moment dat de man me begon te betasten. Wat hij deed, hoe ik aan hem ontsnapt ben, hoe ik mij weer aangekleed heb, hoe ik thuis ben gekomen; het is een volledige black out. Maar ook al heb ik er geen herinnering meer aan, het kwartiertje genot van de pedofiele atletiektrainer heeft mijn leven getekend.
Erover praten kon ik niet, niet eens met mijn moeder. Mijn vertrouwen in mensen was weg.
“Jarenlang kon ik mijzelf niet naakt zien zonder een erectie te krijgen.”
Ik was twaalf in de jaren 70, ik zat nog niet eens in de puberteit. Seksuele voorlichting bleef in die tijd beperkt tot een uurtje zwart-wit schooltelevisie. Toen ik in de pubertijd kwam, wist ik niet eens wat een erectie was. Plotseling werd ik geconfronteerd met mijn veranderende lichaam. En toen bleek dat het misbruik dat mij als twaalfjarige overkomen was, nog lang een impact zou hebben.
Het begon ermee dat ik me bijzonder ongemakkelijk voelde als ik naakt was. Waar anderen bij waren en zelfs als ik alleen was. Ik probeerde mijn lichaam zoveel mogelijk verborgen te houden: ik ging in bad met een zwembroek aan en met de deur op slot, hield niet van sport omdat ik bang was voor het douchen achteraf, haatte lichamelijke opvoeding op school. Ik kon me nauwelijks uitkleden waar anderen bij waren, had altijd buikpijn als het tijd was voor lichamelijke opvoeding op school. Mijn ouders moeten geweten hebben dat er iets mis was, maar de ware oorzaak heb ik nooit verteld.
Toen ik zestien was, ging ik dan toch naakt in bad. Ik kreeg een keiharde erectie. Telkens weer. Ik kon er niets aan doen. Jarenlang kon ik mijzelf niet naakt zien zonder een erectie te krijgen.
Natuurlijk kon ik mezelf niet eeuwig blijven verbergen. Als student sloot ik me aan bij een studentenclub, waardoor ik automatisch ook speler bij de voetbalploeg van deze club werd. Na onze eerste wedstrijd zat ik in de kleedkamer en zag mijn studiegenoten naakt naar de doucheruimte gaan. Mijn blik was gefocust op die bengelende piemels. Ik begon te trillen en te zweten en ik voelde al een erectie in mijn broek. Ik was gestrest en verward. Toen de anderen klaar waren met douchen ben ik – met erectie – alleen naar de douches gegaan. Ik begreep niet hoe het kon dat dit steeds gebeurde. Ik vroeg me af of ik misschien homo was, ook al wist ik dat ik geen gevoelens voor die jongens had.
“De erecties werden veroorzaakt door stressvolle situaties. En ik wist niet hoe ik dat kon voorkomen.”
Eind jaren 80 moest ik mijn legerdienst volbrengen, wat betekende dat ik medisch gekeurd zou worden. Via mijn vader had ik wilde verhalen gehoord dat iedereen naakt in een rijtje moest aanschuiven en dan door de dokter gekeurd zou worden. Ik was doodsbang. Uiteindelijk bleek het doktersbezoek individueel te zijn. Ik hield mijn onderbroek zo lang mogelijk aan om te vermijden dat er zich een erectie vormde. Zodra de dokter riep, deed ik mijn onderbroek uit en begaf mij poedelnaakt naar het bureel van de dokter. De dokter negeerde mijn opkomende erectie, ik hield mijn handen zoveel mogelijk op mijn kruis.
Naarmate de jaren verstreken en de erecties bleven komen, besefte ik dat ze niets te maken hadden met seksuele opwinding. De erecties werden veroorzaakt door stressvolle situaties. En ik wist niet hoe ik dat kon voorkomen. Ik leerde er creatief mee om te gaan. Een groepsdouche moest altijd goed voorbereid worden. Ik wachtte af tot er een plaats vrij was in de hoek, hield mijn gezicht naar de muur en hing mijn handdoek steeds in de buurt.
Toen ik dertig was, werd ik stapelverliefd op mijn huidige echtgenote. Over mijn potentie kon ik niet klagen; de erecties kwamen vanzelf. De vrijpartijen werden een enorme bevrijding voor mij, aangezien een erectie tijdens seks wel gewenst is. En toch: ook na twintig jaar samenzijn had mijn vrouw mijn penis nog nooit “in volledige rust” gezien. Ook aan haar durfde ik niet te vertellen over mijn probleem. Ik was bang dat ze zou gaan twijfelen aan mijn geaardheid als ze wist dat ik ook erecties kreeg bij het zien van andere mannen.
Ik heb dikwijls gezocht naar een oplossing, maar ik vond vooral informatie voor mensen die geen erectie kunnen krijgen. Ik was blijkbaar de enige met dit vervelende probleem, dacht ik. Wat het nog moeilijker maakte om erover te praten.
“Ik moest erover praten, maar hoe deel je iets dat je veertig jaar verzwegen hebt voor iedereen die om je geeft?”
Het keerpunt kwam toen mijn eigen kinderen dezelfde leeftijd bereikten als ik toen ik seksueel misbruikt werd. Veertig jaar had ik mijn geheim weten stil te houden, maar ineens lukte het me niet meer. Ik wilde mijn kinderen stilaan kunnen loslaten, hen niet tot in het extreme beschermen. Maar ik kon het idee dat hen iets vergelijkbaars zou overkomen niet verkroppen. Ik had stress van het idee dat ik mijn kinderen niet altijd kon beschermen, kreeg last van angstaanvallen. Ik moest erover praten, maar hoe deel je iets dat je veertig jaar verzwegen hebt voor iedereen die om je geeft?
Toen mijn vrouw vertelde dat onze dertienjarige zoon ging joggen in het bos bij ons in het dorp, brak het angstzweet me uit. Mijn vrouw begreep niet waarom ik zo moeilijk deed. Mijn zoon ging ook naar een sportclub. Ik maakte me constant zorgen of ik die trainers wel kon vertrouwen. Dezelfde week kwam er in het nieuws dat in een naburig dorp een kinderlokker actief was. Toen knapte er iets bij mij.
Na zoveel jaren zette die gebeurtenis in dat gebouwtje in het park mijn leven opnieuw volledig op zijn kop. Ik moest dringend hulp zoeken.
Zo kwam ik uit bij een seksuoloog. Ik maakte een afspraak, zonder dat mijn echtgenote er weet van had. Natuurlijk was ik nerveus, maar ik voelde me al snel op mijn gemak tijdens de consultatie. Ik vertelde de seksuoloog alles. Alleen dat al was een enorme last die van mijn schouders viel. De seksuoloog gaf me tips en oefeningen om de stress te verminderen die er steeds voor zorgde dat ik erecties kreeg.
“Toen ik met mijn vrouw naar een privé-sauna ging, liep ik twee uur lang met een stijve rond. Dat was de druppel.”
Daarna verzamelde ik ook de moed om met mijn vrouw te praten. Het was een emotioneel gesprek, maar ze reageerde vol begrip en ik realiseerde me dat ze mij zou blijven steunen. Er volgde een tweede gesprek met de seksuoloog. De erecties verminderden, maar verdwenen niet. Toen ik met mijn vrouw naar een privé-sauna ging, liep ik twee uur lang met een stijve rond. Dat was de druppel. Omdat het probleem nu bespreekbaar was, kon ik genoeg moed verzamelen om er ook nog eens met een uroloog over te praten. Bij het bezoek kwamen we echter niet eens toe aan het bespreken van mijn probleem: de uroloog ontdekte tijdens de afspraak al snel dat ik prostaatkanker had. Een radicale prostatectomie was nodig om mij te genezen – gelukkig was ik er vroeg bij dankzij het routine-onderzoek tijdens die afspraak. Mijn erectieprobleem bleek zo een geluk bij een ongeluk.
Momenteel herstel ik van de operatie. En het ironische is: vijf weken na de operatie heb ik nog geen enkele erectie gehad. Erecties kunnen na zo’n operatie maanden uitblijven of zelfs helemaal wegvallen. Ik ben hoopvol dat ik weer een erectie zal kunnen hebben, maar tegelijkertijd geven deze erectieloze weken me ook heel veel rust.
“Mijn grote droom is dat ik – zonder enige schaamte– kan genieten van mijn naakte lichaam.”
Hoewel ik de laatste maanden door een hel ben gegaan, besef ik dat dit alles een keerpunt is geworden in mijn leven. Ik werd geconfronteerd met de eindigheid van het leven waardoor ik beter ben gaan relativeren. De prostaatoperatie, het ziekenhuisverblijf, de kine-oefeningen en de revalidatie hebben ervoor gezorgd dat ik mij meer open heb gesteld en minder preuts ben geworden. Ik had er geen probleem mee dat de dokters en verzorgers mij naakt zagen of mijn penis aanraakten. Ik hoefde mij ook geen zorgen te maken, want door de operatie kon ik geen erectie krijgen en viel alle stress weg.
Mijn grote droom is om mij niet langer gevangen te voelen in mijn eigen lichaam. Dat ik – zonder enige schaamte– kan genieten van mijn naakte lichaam zonder dat ik geplaagd word door onbeheersbare erecties. Het is voor mij duidelijk dat mijn erectieprobleem zijn oorsprong vindt in een niet verwerkt trauma uit het verleden. Ik ben blij dat ik hulp gezocht heb, maar besef nu ook dat ik die stap al veel eerder had moeten zetten. Praten over het misbruik en de gevolgen heeft op meerdere manieren mijn leven gered.”
*Volledige naam en adres bekend bij de redactie
1 reactie
Dit artikel bewijst nog maar eens de absolute noodzaak van praten, van mensen in vertrouwen te kunnen nemen, van het gevoel te zoeken en te krijgen dat er actief naar je geluisterd wordt bij het het verwerken van trauma’s en verdriet en omgaan met stress die daar een rechtstreeks gevolg van kan zijn. In onze prestatiegerichte haastmaatschappij kan stress immers op diverse manieren veroorzaakt worden maar ook tot uiting komen.
Werkdruk, relationele druk, psychische of fysieke trauma’s, een breuk in de liefde, financiële kopzorgen, prestatiedruk, … welke vorm van stress men ook ondervindt, op één of andere manier zal dit je leven steeds weer beïnvloeden. En dan kan een luisterend oor het beste medicijn zijn. Al veel te lang wordt het actief zoeken van psychologische hulp als een taboe en een teken van zwakte beschouwd terwijl het net het tegenovergestelde is. We mogen dan ook blij zijn dat door zulke getuigenissen stilaan de discussie op gang komt om eindelijk het taboe om psychische hulp te zoeken en daarvoor niet beschaamd te moeten zijn, kan doorbroken worden.