interview

“Met zelfspot en relativisme wil ik ivf bespreekbaar maken”

Lisa Spillebeen maakt cartoons over haar traject rond in-vitrofertilisatie

“Met zelfspot en relativisme wil ik ivf bespreekbaar maken”

Zondag vieren we moederdag. 10 mei, nu vrijdag, staat in het teken van wensouders. Want wat als een kinderwens minder snel in vervulling gaat dan gehoopt? Met ‘Over eitjes en bijtjes’ schreef Lisa Spillebeen een boek over het thema. Via 32 cartoons schetst ze hoe ze samen met haar vriend het traject rond in-vitrofertilisatie (ivf) heeft beleefd.

Een kind krijgen is niet voor elk koppel even gemakkelijk. Wanneer zwanger worden niet lukt, zijn er verschillende vruchtbaarheidsbehandelingen die kunnen helpen. In-vitrofertilisatie, oftewel ifv, is de meest bekende. Hierbij worden een aantal eicellen buiten het lichaam bevrucht om ze daarna terug in de baarmoeder te plaatsen. De laatste jaren zijn het aantal kinderen geboren na ivf fel gestegen, maar toch is deze behandeling niet zo eenvoudig als die klinkt.

Lisa Spillebeen (29) en haar vriend hebben het ivf-traject afgelegd. De gemiddelde slaagkans bij zo’n behandeling bedraagt ongeveer 20 procent per cyclus. Het nam dan ook verschillende pogingen voor de behandeling bij Lisa werkte. De onzekerheid, de vele doktersbezoeken en het gemis naar iets dat je niet hebt, had veel impact op Lisa en haar vriend. Om dit proces te verwerken en het positief te bekijken, maakte Lisa cartoons.

“Mijn vriend en ik hebben ook veel grappige momenten meegemaakt.”

“Ik begon te tekenen om mijn emoties en gedachten kwijt te kunnen. Ik heb een master in de schilderkunst en heb altijd de neiging gehad om mijn gevoelens creatief te uiten. Al waren er veel zware momenten tijdens het traject, ik wou het ook op een positieve manier bekijken. Mijn vriend en ik hebben ook veel grappige momenten meegemaakt die we ons later nog willen herinneren. Dus begonnen we na te denken over verschillende gebeurtenissen en tekende ik ze neer. Toen ik uiteindelijk al die tekeningen had, dacht ik: “Waarom stuur ik ze niet op naar een uitgeverij?” Van het één kwam het ander.”

Staaltjes en wachttijden

Haar boek ‘Over eitjes en bijtjes’ toont zowel de moeilijke als grappige momenten van het ivf-proces. “Die kan je niet los van elkaar zien. Ik deel het hele proces van begin tot eind. De doktersbezoeken, het wachten en de reacties van onze omgeving komen aan bod. Het hele boekje zorgt voor een lach en een traan.”

Alle 32 cartoons hebben een speciaal plekje in mijn hart. Het moesten er oorspronkelijk maar dertig zijn, maar ik kon er echt geen twee schrappen. Dus hebben we het maar zo gehouden. (lacht) De cartoons vormen één verhaal, maar als ik een favoriet moet kiezen, is het die waarbij ik al twee weken op hormonen zit en mijn vriend de enige taak die hij had, vergeten was.

Er is online veel informatie te vinden over ivf. Deze is oftewel heel wetenschappelijk of heel subjectief. Dat waren twee extremen waar ik mezelf niet in kon vinden. De wetenschappelijke zaken werden in het ziekenhuis zo goed mogelijk uitgelegd, maar persoonlijke verhalen op bijvoorbeeld blogs waren vaak heel emotioneel en incorrect. Ik wou gewoon wat kunnen lachen met de situatie en positief blijven. Dankzij mijn tekeningen lukte dat en in het boekje maak ik gebruik van zelfspot en relativisme.

“We zijn als koppel sterker geworden en weten wat we aan elkaar hebben.”

Ik heb geleerd dat uit een negatieve periode iets positiefs kan groeien. We zijn als koppel sterker geworden en zijn nog meer naar elkaar toegegroeid tijdens het proces. We weten wat we aan elkaar hebben en wat we voor elkaar betekenen. Dat is veel belangrijker dan verdrietig zijn over iets dat je misschien niet hebt.”

Een boekje publiceren over hun ivf-traject was niet gepland, maar de meesten in Lisa haar omgeving vonden het een leuk initiatief. “Ik kreeg heel veel fijne reacties en omdat ik van nature een open boek ben, waren weinig vrienden verbaasd. Toch had mijn vriend het met sommige cartoons moeilijk. Hij wou niet dat zijn moeder het zag of zijn collega’s hem erover gingen aanspreken. Tot nu toe valt dat gelukkig goed mee. (lacht)

Weg met taboes

Ik heb het boekje met verschillende redenen gemaakt. Ik wil graag mensen die hetzelfde meemaken als wij een hart onder de riem steken. Hen doen realiseren dat er ook positieve momenten zijn en ze er niet alleen voor staan. Ook kunnen mensen die iemand kennen die een ivf-behandeling ondergaat het boekje lezen. We hebben tijdens ons traject gemerkt dat hierover praten voor veel mensen moeilijk is. Vaak wisten kennissen niet hoe ze moesten reageren.”

“Erover praten blijft moeilijk. Vaak wisten kennissen niet hoe ze moesten reageren.”

Dat ivf een taboe is, zit ingeburgerd bij de meeste koppels. “Als mensen beginnen aan kinderen, wordt dat vaak verzwegen. Ze hopen zo snel mogelijk zwanger te worden en zeggen die eerste twaalf weken ook niets aan hun vrienden of familie omdat ze zeker willen zijn. Ik vind dat je daarover moet kunnen praten. Ik ben er zelf ook nooit stil over geweest.”

“Als het dan niet lukt om zwanger te worden, weet je niet goed hoe je dat aan mensen moet vertellen. Je hebt er tegen niemand over gesproken en plots kom je met een hoop informatie af. Ze schrikken eerst omdat ze horen dat je kinderen wil, dan omdat het al zo lang duurt en daarna omdat het niet lukt en je op ivf bent overgestapt. Deze informatie in één keer blootgeven, is voor veel koppels moeilijk, waardoor het een taboe blijft.”

Rationaliteit vs instincten

“Als je het rationeel bekijkt, zijn kinderen eigenlijk een hele investering. In mijn voorwoord lijst ik dan ook alle negatieve kanten van kinderen op. (lacht) Maar toch hebben de meesten van ons dat instinct om zich voort te planten. Dit is vaak sterker dan al die ‘negatieve’ punten.

Ivf is een zwaar thema omdat je verdrietig bent over iets dat je niet hebt. Je hebt niets verloren, maar toch voelt het zo. De onzekerheid omdat je niet weet wat de toekomst brengt, is eng. Met mijn boekje wil ik het onderwerp bespreekbaar maken. Zo moeten koppels de stress niet alleen dragen.”

Er staat nog geen volgend boek gepland zegt Lisa, maar ze sluit het zeker niet uit. “Ik heb enorm genoten van dit boekje te maken en wil hier graag in verdergaan. Maar over wat, hoe en wanneer kan ik op dit moment niet zeggen. Misschien dat het moederschap mij bakken inspiratie geeft?”

Lisa en haar vriend zijn op dit moment in verwachting. Haar boekje ‘Over eitjes en bijtjes’ is nu te koop in de boekhandel of online voor €12,50.
Charlie-abonnees maken kans op een gratis exemplaar en houden hiervoor best de ledennieuwsbrief in de gaten.

Schrijf je reactie

1 reactie
  • Sarah says:

    Hilarisch. Ook ik heb altijd geprobeerd de situatie met humor te benaderen. Mijn vriend vertelt nog steeds graag de anekdote waar ik tijdens de punctie bleef vragen om extra pijnstillers (in UZ Gent krijg je een soort opium) waardoor ik high in the sky met de slappe lach zat en hij bijna flauw viel in tussentijd.

Sarah Van Evercooren (20) is studente Journalistiek en houdt zich al heel haar leven bezig met schrijven. Van fantasierijke romans vol dt-fouten toen ze klein was naar diepgaande artikels met (hopelijk) geen dt-fouten nu ze groot is. Met een breed interesseveld schrijft ze over verschillende onderwerpen zoals gelijkheid, geloven en cultuur. Boeiende figuren tegenkomen en hun verhalen brengen vindt ze het leukst.

Colofon

Adres Redactie

Toko Space t.a.v. Charlie Magazine
Statiestraat 139
2600 Antwerpen