Getuigenis

De stem die mijn gedachten overnam

De stem die mijn gedachten overnam

“Wow, je ziet er stralend uit!”
“Je bent afgevallen, proficiat!”

Overal kreeg ik zulke complimentjes. Eindelijk kroop ik uit mijn schulp. Ik had afscheid genomen van de mollige tiener die ik was. Ik was nu de slanke vrouw die ik altijd al had willen zijn.

Elk artikel over diëten had ik gelezen. Elke nieuwe sport had ik uitgeprobeerd. Ik omarmde een gezonde levensstijl, voelde me beter dan ooit tevoren. Een gezonde geest in een gezond lichaam, dat wilde ik bereiken en behouden. Mijn lichaam werd iets waar ik totale controle over had, en niemand kon dat van mij afpakken.

Maar was ik wel degene die hier de controle had? Wat begon als een onschuldige fase in mijn tienerjaren, veranderde al snel in een obsessie. Mijn lichaam was het enige waarop ik mij kon focussen. Mijn conditie kon altijd wat beter, mijn benen konden altijd wat slanker, ik kon altijd wat minder eten. Zonder dat ik het doorhad, werd de stem in mijn hoofd die dat soort gedachten dicteerde, luider. Luider dan mijn eigen gedachten. De stem ging van motiverend naar bevelend. “Komaan, je kan die extra kilometer wel aan” veranderde snel in “als je die extra kilometer niet loopt, zul je er spijt van hebben.” Elke dag was een uitdaging. Er was altijd wel iets dat ik kon doen om nog meer controle te krijgen over mijn lichaam.

“Oei, je bent super mager.”
“Zou je nu niet stoppen met diëten?”

De complimentjes veranderden in ongeruste reacties. Ik snapte er niets van, ik at toch gezond en sportte elke dag? “Laat ze maar zeuren”,zei de stem. “Laat ze je vooral niet demotiveren, je bent al zo ver geraakt”. Inderdaad, ik was al zo ver geraakt, waarom nu opgeven? Ik was van nature een competitief persoon. Wanneer ik iets deed, dan ging ik er volledig voor. Deze keer zou het niet anders zijn. Ik was in competitie met mijzelf. Ik leerde mijn eigen gedachten en verlangens te onderdrukken. En dat maakte mij trots. Ik voelde mij een winnaar. Een ongelukkige winnaar weliswaar, maar dat maakte niets uit. Er was eindelijk iets in mijn leven waar ik grip op had. En niemand kon het van me afpakken.

martyna4

Ondertussen werd de stem luider. Ik mocht niet naar andere mensen luisteren. De stem verplichtte mij om op ‘pro anorexia’ websites naar tips te zoeken om het nog beter te doen. Ik zag foto’s van meisjes bij wie je alle ribben kon tellen en die eruit zagen alsof ze elk moment in elkaar zouden zakken.

Ik weigerde toe te geven dat ik een van hen was. Bij mij was het anders, ik kon namelijk stoppen wanneer ik wilde. Onzin natuuurlijk, ik was helemaal niet van plan te stoppen. En hoe meer ik mij verdiepte in de wereld van anorexia, hoe meer ik mij distantieerde van de buitenwereld. Uit schaamte. Een deel van mij besefte hoe ziekelijk mijn gedachten waren.

Ik was ‘abnormaal’, dat meisje dat zo mager is dat mensen zeggen dat ze dringend eens een hamburger moet eten. Overal waar ik kwam, fluisterden mensen en keken ze bezorgd, of zelfs afkeurend. Ik voelde mij uitgesloten, de stem in mijn hoofd was de enige die mij op zulke momenten begreep.

Ik distantieerde mij van de buitenwereld. Uit schaamte. Een deel van mij besefte hoe ziekelijk mijn gedachten waren.

Ik denk dat het net dat onbegrip van mensen en reacties zoals “eet nu toch gewoon” of “besef je nu echt niet hoe mager je bent, ik zie al je botten uitsteken”, ervoor zorgden dat ik een muur om mij heen bouwde. Ze bedoelden het meestal niet slecht, wilden mij juist helpen, maar het zorgde ervoor dat ik er niet wou over praten; ze begrepen het toch niet. Ik vluchtte verder weg in mijn eetstoornis. Wanneer ik een uitnodiging om naar een restaurant te gaan afwees, voelde ik mij trots en sterk. “Zie je wel, je kan het.”

Een grote misvatting over eetstoornissen is dat ze lichamelijk zijn en dat je iemand met een eetstoornis kan helpen door hem/haar te verplichten om te eten. Zo werkt het niet. Om van het gezeur af te zijn, ging ik soms iets eten met mijn vriendinnen of at ik mijn bord leeg om mijn mama trots te maken. Daarna moest ik dat direct compenseren door te gaan sporten, of de volgende dag extra weinig te eten. Dat was mijn straf, voor het negeren van de stem. Het was niet lichamelijk, het zat in mijn hoofd. Door af en toe publiekelijk te eten en de schijn op te houden, kon ik de mensen rondom mij manipuleren. Ze wilden helpen, maar wisten niet hoe. Hoe praat je met iemand die anorexia heeft? Je kan moeilijk zeggen “ik denk dat je anorexia hebt”. Dat heeft geen nut. Ik had vooral een luisterend oor nodig, iemand die zou zeggen “je mag altijd met mij komen praten als het even niet meer gaat”.

Ik deed alsof alles goed ging. Ik postte dagelijks foto’s op Instagram van mijn strakke lichaam en perfecte voedingsschema. Ik kreeg complimentjes van meisjes die ook zo mager wilden worden. Ik tweette de ene feel good-quote na de andere. Niets was minder waar. Het was uitputtend. Mijn eetstoornis had mijn leven compleet overgenomen. Iets waar ik dacht controle over te hebben, had controle over mij genomen. Ik was ziek.

martyna3

Links: tijdens mijn eetstoornissen. Rechts: hoe ik er nu uitzie

Na drie jaar gegijzeld te zijn door mijn eigen gedachten, was het genoeg geweest. Ik wilde weer een zorgeloos tienermeisje zijn. Nu het nog kon. Natuurlijk zag de stem dat niet zitten. “Ben je gek geworden? Daar krijg je spijt van, al die moeite voor niets.” Mijn herstelfase duurde dan ook bijna twee jaar. Ik moest leren de stem in mijn hoofd te negeren, die me vertelde dat ik dik, lelijk en onverantwoord bezig was. Het duurde lang, maar mijn gezondheid was het waard. Ik vroeg mijzelf elke dag: “Wil je gelukkig of mager zijn?” Het antwoord was simpel: gelukkig zijn. Stap voor stap leerde ik mensen vertrouwen. Ik kon eindelijk mijn verhaal doen en mensen toonden meer begrip dan ik had gedacht. De steun van vrienden en familie gaf me de extra duw in mijn rug die ik nodig had. Mijn eetstoornis had niet enkel een enorme impact op mij, maar ook op mijn omgeving. Zij werden er dagelijks mee geconfronteerd. Het was dus ook belangrijk om hen te betrekken bij mijn genezingsproces.

Die stem, die zal altijd een deel van mij zijn. Maar ik heb hem leren negeren. Ik heb leren houden van mijzelf zoals ik ben.

Ik ben meer dan mijn lichaam alleen. Ik ben ook mijn passies, mijn herinneringen, mijn talenten, mijn lievelingsmuziek… Ik ben nu een vrouw die geniet van haar leven.

martyna2 martyna

*****

Anorexia in cijfers
  • Anorexia komt veel vaker voor bij vrouwen dan bij mannen (95% van de patiënten is een vrouw).
  • Ongeveer 45% van de patiënten herstelt volledig, 30% verbetert gedeeltelijk en 25% herstelt niet. Tussen de 5% en 10% van de patiënten overlijdt aan de gevolgen van deze ziekte (door slechte lichamelijk conditie of suïcide).
  • Van alle psychiatrische ziekten maakt anorexia nervosa de meeste slachtoffers.
  • De ziekte duurt gemiddeld 6-7 jaar, met een spreiding van een half jaar tot een tiental jaren. De weg naar genezing is vaak lang.
  • 4% van de bevolking (10-64 jaar) is vatbaar voor een eetstoornis.
  • Er zijn geen exacte cijfers van het aantal mensen met anorexia nervosa in België te vinden, maar naar schatting zijn het er tussen de 9000 en 10.000. In Nederland wordt het cijfer geschat op 5600 mensen.
Voor hulp en informatie over eetstoornissen  kan je altijd terecht bij ANBN (De vereniging Anorexia Nervosa – Boulimia Nervosa)

Schrijf je reactie

3 reacties

Colofon

Adres Redactie

Toko Space t.a.v. Charlie Magazine
Statiestraat 139
2600 Antwerpen