Sofie Peeters werkt als regisseur en journaliste. Ze draaide de documentaire ‘the road to motherhood’ voor het CANVAS-programma 4X7, over de drang naar snelheid en efficiëntie bij bevallingen. Maar voor Charlie maakt ze hierbij graag nog een mooie kanttekening en sprak met vrouwen die positief terugkijken op hun bevalling. Je kan de docu hier bekijken.
Kristien (35) tweede kindje – thuisbevalling
“Ik beval nog liever dan ik een tand laat vullen.” Dat gevoel had ik na mijn eerste bevalling. Na enkele uren weeën opvangen en persen, lag er een pracht van een dochter op mijn buik. Alles verliep zo vlot en zonder tussenkomst van het ziekenhuispersoneel, dat ik mijn tweede bevalling graag thuis wilde doen. En zo geschiedde. Ik was 40 weken zwanger van ons tweede kindje, toen ’s nachts mijn water brak. Onze oudste was gelukkig al uit logeren bij haar grootouders, want de weeën kwamen meteen om de vijf minuten. Ze waren niet overdreven pijnlijk, maar ik wist: “Dit zal niet lang duren!” De zitbal werd mijn beste vriend: het schommelen hielp om de pijn te verzachten.
“De vroedvrouwen waren vertrouwde gezichten. Zij kenden mij, en ik kende hen.”
Mijn lief belde intussen de vroedvrouwen op en al na een half uurtje stonden zij aan onze deur. Het waren vertrouwde gezichten. Tijdens mijn zwangerschap had ik deze vrouwen vaak gezien en gesproken. Zij kenden mij, en ik kende hen. Dat gaf me een gerust en bemoedigend gevoel. Samen vingen we twee uur lang weeën op, tot ik volledige ontsluiting had. Ik mocht beginnen persen. Maar al na één perswee stopte de vroedvrouw me abrupt. “Kristien, de baby ligt in stuit. We moeten de ambulance bellen.” Help! Ik wist niet veel over stuitbevallingen, maar wel dat ze moeilijk verlopen. Was mijn kindje in gevaar? Moest ik dan toch in het ziekenhuis bevallen? Zou ik een spoedkeizersnede moeten ondergaan?
De vroedvrouwen stelden me meteen gerust “We zijn verplicht om bij een stuitbevalling de ambulance te bellen, maar eigenlijk ben je echt goed bezig. Het kindje zal er al zijn voor de ambulance arriveert!” Dat moest ik horen. Hun geloof in mij gaf me kracht. Op handen en knieën, met mijn armen rond de hals van mijn lief geslagen, begon ik weer te persen. Na enkele intense minuten kwam onze dochter Lucille ter wereld. Zoveel emoties gingen door me heen! Opluchting, trots, liefde. Ik was totaal overdonderd. In de verte hoorde ik de sirenes van de naderende ambulance.
“Opluchting, trots, liefde. Ik was totaal overdonderd.”
Hoewel mijn tweede bevalling technisch minder vlot verliep dan de eerste, zou ik zo opnieuw kiezen voor een thuisbevalling. Als ik in het ziekenhuis bevallen was, had ik misschien wel een spoedkeizersnede moeten ondergaan omdat mijn kindje in stuit lag. Terwijl ik nu eigenlijk probleemloos en op natuurlijke wijze mijn dochter op de wereld heb kunnen zetten. Anderzijds weet ik ook dat de ambulance snel ter plaatse zou geweest zijn, moest er echt een groot probleem opgetreden zijn. Dat geeft toch ook een gerust gevoel! Maar ik ben zo dankbaar dat we gewoon rustig thuis konden blijven. Een uur na de bevalling lagen mijn lief, mijn kersvers dochtertje en ik al samen in ons grote bed te knuffelen. De vroedvrouwen hadden alles opgeruimd, zelfs nog een wasmachientje ingestoken. Alles was zo rustig en sereen. Een heerlijke, onwerkelijke ervaring.”
Gouden raad van Kristien: “Maak een afspraak bij een vroedvrouw. Ze kan je bijstaan voor, tijdens en na de bevalling, zoals je zelf kiest. Tijdens mijn zwangerschap ging ik geregeld bij mijn vroedvrouwen op gesprek: ze maakten tijd om al mijn vragen te beantwoorden. Zo had ik het gevoel stevig in mijn schoenen te staan, waardoor ik rustig en zelfzeker aan de bevalling kon beginnen.”
Annelies (30) – eerste kind – bevalling in ziekenhuis met epidurale verdoving
“Eigenlijk ben ik van nature nogal kleinzerig, dus ik had enorm veel schrik om te bevallen. En eens je zwanger bent, krijg je er van je omgeving gratis en voor niets nog wat horrorverhalen bovenop. Slechte combinatie. Ik kon natuurlijk kiezen voor een epidurale verdoving, maar het idee van zo’n lange naald in mijn rug vond ik eigenlijk ook maar griezelig. Gelukkig hebben we een vriend die anesthesist is in het ziekenhuis waar ik zou bevallen. Op een avond zijn we met ons drietjes uit eten gegaan en heeft hij de tijd genomen om ons uit te leggen hoe zo’n epidurale verdoving precies in zijn werk gaat. Hij hielp ook heel wat fabeltjes de wereld uit. Dat was een hele opluchting. Voor mij was het nu duidelijk: ik zou voor een epidurale verdoving kiezen en hopelijk zou het dan allemaal wel meevallen.
“Ik lag rustig mijn tijdschrift te lezen en deed af en toe een dutje.”
En we hadden geluk: op het moment dat ik met een dikke buik en gebroken vliezen binnenkwam op de spoedafdeling, was onze bevriende anesthesist aan het werk. Ik dacht: “Oef! Bij hem ben ik in goede handen.” Hij wist dat ik een epidurale wilde, dus ik moest niet meer afwachten of in discussie gaan. We werden naar het bevallingskwartier gebracht en ik kreeg gelijk mijn verdovingsprik. De spanning viel van me af en we gingen een rustige, pijnloze nacht in. Geregeld zag ik op de monitor een stevige wee verschijnen, maar ik voelde er niets van. Ik lag rustig mijn tijdschrift te lezen en deed af en toe een dutje. Nooit had ik durven dromen dat mijn bevalling zo vlot en pijnloos zou verlopen. Ik had vlinders in mijn buik: het was allemaal zo spannend. Over enkele uren zou ik een kindje krijgen!
Gedurende de nacht kwam er af en toe een vroedvrouw kijken, maar eigenlijk waren mijn man en ik rustig met ons tweetjes. ’s Morgens bleken de weeën wel wat stilgevallen, dus hebben ze me medicatie gegeven om ze weer op te wekken. Na enkele uren had ik volledige ontsluiting en mocht ik beginnen persen. De gynaecoloog kwam er intussen ook bij. Hij heeft me op het laatste een knip gegeven, maar ook daar heb ik eigenlijk niets van een gevoeld.
“Als het aan mij had gelegen, was ik nog drie weken op de materniteit gebleven. Ik voelde me zo in de watten gelegd.”
Na een uur hard werken, onder aanmoediging van mijn man en de vroedvrouw van dienst, kwam onze zoon Robbe ter wereld. Dat was een enorm onwezenlijk moment! Ik dacht “Wauw! Nu zijn we met z’n drietjes!”, maar ook “Oh-ohw, wat nu?!”. Ik was dan wel bevallen, maar ik voelde me niet meteen 100% ‘mama’. Gelukkig was ik de daaropvolgende dagen omringd door een ongelofelijk team vroedvrouwen. Al duwde ik 36 keer op mijn ziekenhuisbelletje om hulp te vragen, ze bleven immer geduldig en vriendelijk. Ze verversten de eerste pampertjes, ze hielpen me met de borstvoeding, ze toonden mijn man hoe we Robbe een badje moesten geven… Zelfs het ziekenhuiseten was lekker! Als het aan mij had gelegen, was ik nog drie weken op de materniteit gebleven. Ik voelde me zo in de watten gelegd.”
Gouden raad van Annelies: “Informeer je goed, beslis op voorhand hoe je zou willen bevallen en bespreek dit met je zorgverleners. Het is geruststellend om op één lijn te zitten met de mensen die jouw bevalling begeleiden. Op die manier kan je als mama tijdens de bevalling zelf gewoon ‘loslaten’ en alles op je af laten komen.”
Celine (24) – eerste kindje – onderwaterbevalling in ziekenhuis
“Mijn moeder was één van de eerste vrouwen in België die voor een onderwaterbevalling koos. Ze was er altijd heel lovend over, dus het leek me een heel fijn idee om zelf ook zo te bevallen. In het ziekenhuis. In een groot bad. Zonder pijnbestrijding. Maar ik hield alle opties open: als ik na enkele uren de muren zou oplopen van de pijn, zou ik mijn idee loslaten en om een epidurale verdoving vragen. Ik was er zeker niet radicaal in, maar ik wilde het wel graag proberen. Mijn gynaecologe en mijn vroedvrouw stonden helemaal achter mijn keuze voor een onderwaterbevalling en dat was bemoedigend.
“Ik heb niet veel herinneringen meer aan die intense uren: ik was ‘in the zone’. Helemaal in mezelf gekeerd.”
En daar was dan de dag van de waarheid: ik reed samen met mijn vriend naar het ziekenhuis, waar ik al vijf centimeter opening bleek te hebben. We werden naar het bevallingskwartier gebracht, een ruimte met verschillende spullen die me konden helpen om de weeën op te vangen: een zitbal, een bed, het bevallingsbad… Ik mocht kiezen waar ik me het beste bij voelde. Mijn vriend en mijn vroedvrouw bleven bij mij. Die vrijheid en intimiteit was heerlijk: ik zat een tijd op de zitbal, nam vervolgens een lange douche, om dan samen met mijn vriend in het bad te eindigen. Het water verlichtte de pijn. De vroedvrouw hield zich op de achtergrond.
Ik heb niet veel herinneringen meer aan die intense uren: ik was ‘in the zone’. Helemaal in mezelf gekeerd. Bij volledige ontsluiting mocht ik beginnen persen en na een uur hard werken, zette ik een flinke zoon op de wereld. Sem. Het klinkt misschien cliché, maar het gevoel dat ik kreeg toen mijn kindje op mijn borst lag is onbeschrijfelijk. Voor het eerst in mijn leven voelde ik me een compleet mens. Sem en ik hebben een uur lang bij elkaar gelegen, huid op huid, zonder dat de navelstreng werd doorgeknipt. De gynaecologe kwam intussen binnen, feliciteerde me en keek of alles in orde was. Ik was wat gescheurd, dus ze heeft me nog even genaaid.
“Mijn bevalling was zeker niet pijnloos, maar ik kijk er met zo’n warm, positief gevoel op terug.”
Mijn bevalling was zeker niet pijnloos, maar ik kijk er met zo’n warm, positief gevoel op terug. Ik ben heel dankbaar dat alles is gegaan zoals we gehoopt hadden. Het was een mooie, intieme en liefdevolle ervaring. En achteraf volgde nog een fantastische verrassing. Ik had mijn fototoestel meegenomen, in de hoop dat mijn vriend wat foto’s zou kunnen maken. Maar omdat hij samen met mij in bad zat, ging dat niet. De vroedvrouw had echter mijn toestel zien liggen, en had in alle stilte enkele beelden gemaakt. Mijn vriend en ik, samen in bad, in elkaar verstrengeld. Klaar voor de ontmoeting met de liefde van ons leven.”
Gouden raad van Celine: “Make yourself comfortable. Vang je weeën op op de manier die voor jou goed voelt. Kruip onder de douche, schommel op de zitbal, leun op de tafel,…en hou die positie aan zolang het jou helpt. Je vroedvrouw of je partner kunnen wel goedbedoeld advies geven (“Wil je niet even gaan liggen?”, “Zal ik je rug masseren?”, “Loop even rond?”), maar zij voelen niet wat jij voelt. Vertrouw op je eigen lichaam.”
1 reactie
Bedankt Sofie dat je de documentaire hebt gemaakt en deze verhalen hebt verzameld. Natuurlijk zullen er wel negatieve reacties komen van mensen (en dan vaak mannen) die vinden dat we niet moeten zagen of overdrijven, dat we blij moeten zijn dat er hier dokters zijn die ervoor zorgen dat moeder en kind niet meer overlijden zoals vroeger en die kunnen ingrijpen bij complicaties. Natuurlijk. Maar bevallen is zoveel meer dan dat. Het is een kantelpunt in je leven. Het is vaak de moeilijkste en zwaarste ervaring van je leven, maar als je je gerespecteerd voelt, is het ook de mooiste en krachtigste. Je hebt het recht om zelf te beslissen hoe jij dat wil beleven, ook al is er niets onvoorspelbaarders dan een bevalling. Het recht om gerespecteerd te worden als persoon, en niet als nummer of klant van het ziekenhuis. De kans om jezelf te kunnen overgeven aan de kracht van de natuur. Zonder zeemzoeterig te willen klinken, maar nergens heb ik het wonder van de natuur zo duidelijk ervaren dan tijdens mijn bevallingen. Het wordt tijd dat vrouwen wat beter geïnformeerd worden. Dat vroedvrouwen veel meer de touwtjes in handen krijgen. Dat gynaecologen de keuzes van vrouwen respecteren. Gelukkig ben ik zelf tijdens mijn twee zwangerschappen en bevallingen bij vroedvrouwen terechtgekomen die mij in het hele proces gesteund hebben. Die ervoor gezorgd hebben dat ik mijn kinderen op de wereld heb kunnen zetten zoals ik dat wilde, ook al waren mijn beide kinderen heel zwaar en groot. Bij mijn tweede bevalling zat ook de gynaecoloog helemaal op dezelfde lijn. Ook al was het zwaar, heel zwaar. Maar het heeft me zoveel zelfvertrouwen gegeven. Een geschenk voor het leven!