Column

Het zal je vader maar wezen

Het zal je vader maar wezen

Een paar weken geleden verloor een kennis van me haar vader en voor het eerst sinds lang dacht ik terug aan mijn pa. Ondertussen is het tien jaar geleden dat ik de man zag. Voor zover ik weet is hij niet gestorven en klopt zijn hart nog steeds, het klopt alleen niet meer voor mij. Ik ben niet te beroerd om toe te geven dat ik lid ben van de daddy issues-club. Maar geen nood, ik verkeer in het goede gezelschap van Luke Skywalker (Star Wars), Tyrion Lannister (Game of Thrones), Chandler Bing (Friends) en Simba (The Lion King).

Ik ben het typevoorbeeld van een lijmbaby. Het genetisch product van twee mensen die begin jaren ‘80 om een onbegrijpelijke reden met elkaar opgescheept zaten trouwden, terwijl ze helemaal niet bij elkaar pasten. Anno 2015 laten koppels het huwelijksbootje aan zich voorbijvaren en gaan ze zonder veel poeha uit elkaar. Een gewijzigde relatiestatus op Facebook, Tinder opnieuw installeren en huppakee, meer is er niet aan… Begin jaren ’80 was het allemaal niet zo simpel, scheiden was nog een groot taboe in het verre West-Vlaanderen. “Schande, wat gaan de buren wel niet van ons denken?” en zo nog van die dingen, je kent dat wel. In de gloriejaren van de epauletten was niet een scheiding maar een baby dé ultieme oplossing voor elke huwelijkscrisis aan de Belgische kust.

Helaas werd ondergetekende niet in een Supermanplunje geboren en al snel bleek dat een kindje kopen toch niet dé remedie was voor de relatieproblemen van mijn ouders. Mijn vader was niet bepaald een kindervriend, hij besloot me dan ook gewoon te negeren. Ik had dus geen onzichtbaarheidsmantel nodig – daar gaat mijn kans om de nieuwe Harry Potter te worden.

De reden van mijn existentie – zijnde redder des huwelijk – draaide dus uit op een enorme sisser.

De herinneringen die ik aan hem heb uit die periode zijn dan ook schaars. Hij zou zeker niet worden bekroond met de award voor beste vader, integendeel. De reden van mijn existentie – zijnde redder des huwelijk – draaide dus uit op een enorme sisser. In de prille nineties gingen mijn ouders toch uit elkaar. De commerciële televisie had ondertussen haar intrede gemaakt in de Vlaamse huiskamer en het taboe op scheidingen ebde weg dankzij Amerikaanse series waarin scheiden schering en inslag was. Mama kreeg van een rechter het hoederecht en papa kreeg tweewekelijks bezoekrecht. Zo kwam het dat ik op een zaterdagochtend klaarstond met mijn valiesje, wachtend op mijn vader. Tevergeefs …

De eerste jaren na de scheiding had ik geen contact meer met mijn vader tot ik op een bepaald moment de moed bijeen sprokkelde om hem op te bellen. Ik vroeg hem of ik mocht langskomen – ik was net tien geworden en prille tieners zijn nu eenmaal onbevreesde lefgozers. Tijdens mijn tienerjaren zag ik hem één à twee keer per jaar. Tegen beter weten in keek ik er elke keer enorm naar uit, maar telkens kwam ik gedesillusioneerd terug thuis en mocht mijn moeder het gelag betalen. Ik had mijn vader dan wel gezien maar meer ook niet. Hij deed er alles aan om niet in dezelfde ruimte met mij te zijn en het praten liet hij aan zijn nieuwe vriendin over. De vrouw behandelde me correct maar had lichte Hyacinth Bucket-neigingen. Wat me bijvoorbeeld altijd is bijgebleven is dat ze negerinnentetten een vulgair woord vond en daarom over têtes-de-nègre sprak– voor alle duidelijkheid: ik heb het hier over de lekkernij met chocolade.

Stijn_vader_1200pxTien jaar geleden trok ik als kersverse twintiger nog eens mij stoute schoenen aan, ik was net afgestudeerd en voelde me Titanic-gewijs King of the world. Ik kroop in mijn pen en schreef hem een brief met een aantal concrete vragen. Ik wou weten waarom hij me negeerde. Had ik hem iets misdaan? Waarom had ik een vader die eigenlijk helemaal geen vader voor me was?

Een vader hoeft niet altijd te sterven vooraleer je afscheid van hem moet nemen.

Onverwacht stemde hij in met een gesprek en een paar weken later troffen we elkaar in een bruine kroeg. Die avond kreeg ik een antwoord op mijn vragen… Ze zeggen dat de waarheid kwetst maar zijn waarheid kwetste zeker. Na afloop gingen we, letterlijk en figuurlijk, ieder onze eigen weg. Eerder een saaie afloop als je het vergelijkt met de dramatische eindes die de vaders van mijn vrienden van de daddy issues-club kenden: in een kloof/kernreactor vallen, door je eigen zoon met een kruisboog neergeschoten worden terwijl je op het toilet zit of als drag queen optreden in Las Vegas.

Toch blijft het bizar hoe iemand die nooit echt een deel van je leven heeft uitgemaakt een grote greep op je ontwikkeling kan hebben. Zijn afwijzing had fundamenteel veel invloed op me en zo ben ik geworden wie ik vandaag ben. Freud zou een serieuze kluif aan me hebben gehad. Ondertussen gaf ik het vadergemis een plaats. Het zit ergens in een doos verstopt in de kast en heel af en toe haal ik de doos nog eens boven en open ik ze opnieuw maar meestal blijft ze achter slot en grendel. Een vader hoeft dus niet altijd te sterven vooraleer je afscheid van hem moet nemen.

Noot:
Om onfortuinlijke misverstanden te vermijden: het is niet omdat ik een vadercomplex heb dat ik op zoek ben naar een troostende daddy. Vaderfiguren besparen zich de moeite beter.

Illustratie: ©Jeroen Van Zwol/Zwoltopia
Meer over Stijn vind je op zijn blog Hetzaljezoonmaarwezen.be

Schrijf je reactie

12 reacties
  • Fei Lauw says:

    Bah….jammer genoeg herkenbaar en dit door vele mensen. Misschien trek ik het aan, maar in mijn onmiddellijke omgeving hebben velen dit lotje getrokken. Mijn exemplaar van een vader leeft ergens in Brussel en dit weet ik omdat ik, tegen beter weten in, kort na de aanslagen aldaar een sms (het lef!) stuurde naar zowel hij als z’n tirannieke vriendin om te checken dat ze nog leefden. Een aantal jaar geleden namelijk bood ik het hoofd aan voorgenoemde troela en dus “mag” mijn pa met ons (broer, mezelf en kleinzoontje) geen contact meer hebben. En wat doet de man-zonder-ruggengraat dan: gehoorzamen. Eigen bloed, BE GONE, laten we ons focussen op die nieuwe, halve vreemden en daar de laatste jaren van ons leven mee slijten. Zoiets. Hij nadert de 70, mijn pa, dus veel tijd om zich te herpakken zit er niet in. Soit…na de aanslagen dus. Die sms. In eerste instantie was het antwoord “merci de penser à nous” (dixit de troela), gevolgd door: gelieve ons nooit meer, onder geen enkele omstandigheid, nog te contacteren. U vraagt, ik draai. Wat mij betreft: inderdaad, Stijn, je vader hoeft niet te sterven alvorens hem te verliezen. X

  • Peggy teixeira Rebelo says:

    Als Ik dit lees besef ik weer waarom het altijd een strijd in me geweest om te accepteren dat je een vader hebt gemist die je als meisje je geborgenheid geeft en je beschermd,zijn prinsesje bent…maar in plaats van dat had ik een gewelddadige ,alcoholistische en egoïstische vader had, en dan toch nog tot mijn 22ste thuis ben gebleven voor mee mama te beschermen ,die inderdaad er ook maar mee samen bleef uit schrik,wanhoop en geloof ..familie , want uit portugese afkomst in die tijd was dat dit allemaal verzwegen bleef! Ondertussen na thuis verlaten te hebben heeft ook mama de kracht gehad om hem ook te verlaten !! Wat natuurlijk voor hem alleen maar berg afwaarts ging en de laatste 22 jaar toch mijn zorg bleef als dochter van gelovige afkomst bleef dit mijn vader en moest er voor zorgen dat hij nog een dak boven zijn hoofd had en medische zorg door zijn egoïstische alcoholische leven ..zodoende heb ik dat gedaan vorig jaar na een vermoeiende en slepende ziekte is hij op 80 jarige leeftijd overleden en was ik er heel de tijd bij en had zijn hand vast bij zijn laatste zucht!! Ik kan me niets verwijten!! Maar ben nog steeds enorm teleurgesteld in die man ( MIJN VADER pffff) en vind dit fijn om dit nu te kunnen schrijven en dat ik hier mijn lotgenoten kan vinden, want bij familie en portugese gemeenschap mag je geen slecht woord over je vader zegen… En inderdaad bij vaderdag al die mooie betuigingen van dochters en zonen die je leest op FB komt de pijn weer boven…. Maar alles moet je vergeven he ,en vooruit met je leven en dat heb ik gedaan met een fantastische man en zoon! Thanks Stijn en sterkte voor iedereen groetjes Peggy

  • Sarah says:

    Ik spreek al 13 jaar niet meer met mijn vader na ene jeugd vol mishandeling en alcoholisme.
    Ik heb ook daddy-issues, vraag maar aan mijn man.
    Ik leg énorm veel druk op zijn schouders, hij moet de vader zijn voor mijn kinderen die ik nooit heb gehad en altijd gewild.
    Ik weet niet hoe realistisch dit is maar ik werk er aan met behulp van een therapeute en de liefde van mijn man.

  • Karen says:

    Ook ik had dit stuk zelf kunnen schrijven, ondertussen ben ik al bijna 6 jaar zelf ouder en heb ik al zeker 15 jaar geen contact meer met de man die m’n vader is. Ik kan er zeker mee leven, ik mis hem nooit, want toen er wel nog (verplicht) contact was, waren die momenten nooit van harte. Ik mis ook geen vaderfiguur, het enige wat ik zeker wil, is het tegengestelde voor mijn kinderen. En gelukkig heb ik zo’n vent gevonden, hij is by far de allerbeste papa die onze 6 & 3 jarige zich kunnen wensen!

  • Lynn says:

    Heel moedig van je om dit te schrijven. Ik zit in een gelijkaardige situatie en heb zelf net een week geleden een dochter gekregen. En ondanks het feit dat ik mijn daddy issues ook een plaats heb gegeven, duiken op momenten als deze vaak de bedenkingen en de vele waarom’s nog eens op.
    En het schuldgevoel is nog het ergste in het hele verhaal vaak. Had ik meer moeten doen? Jammer genoeg moeten vaak veel mensen leren dat je familie soms zelf moet maken, en niet alles gaat zoals het zou moeten gaan.

  • Katrijn says:

    Dit had ik geschreven kunnen hebben! Gelijkaardig verhaal hier. Bedankt voor je artikel.

  • Isabelle De Gauquier says:

    Bedankt voor je treffende artikel!
    Ik maak op deze vaderdag de volgende bedenking:

    Facebook staat bol van eresaluts aan beminde, overleden vaders.
    (Al dan niet) sentimentele liefdesbetuigingen, foto’s van vaderdagknutselwerken en blijmoedige mercikes van jonge moeders aan de vader van hun kinders.
    Goed, er zijn tradities.

    Maar anno 2016 is er misschien
    eveneens plaats voor een anti-vaderdag?
    Een collectief moment waarop mensen hun onverbeterlijk hufterige vaders in beeld halen.
    Op z’n minst één dag in het jaar om de strakke stilte te doorprikken.
    Om uit de kast te komen met die anders zo keurig weggemoffelde boosheid en pijn.
    De uitnodiging om sereen, creatief of roerend
    ruchtbaarheid te geven aan de fameuze stakker, kloothommel, smeerlap, ploert, ellendeling of het pathologisch wangedrocht dat zijn/haar/mijn vader was of is.
    Kan het?

    • Ik probeer er geen energie meer aan te verliezen. Mij opwinden haalt toch niets meer uit. Natuurlijk heb ik van die argh-momenten waar ik er wel nog aan denk, vaderdag is er zo eentje. Je hart luchten bij iemand kan dan wonderen verrichten.

Colofon

Adres Redactie

Toko Space t.a.v. Charlie Magazine
Statiestraat 139
2600 Antwerpen