Getuigenis

Het monster van de middelmatigheid

Het monster van de middelmatigheid

Uus is psychiater en kreeg een burn-out. Ze legt uit waarom minder werken geen wondermiddel is en het goedgenoegisme niet automatisch gelukkig maakt.

Ik heb een tattoo overwogen, op mijn voorhoofd: ‘Handle with care’, toen ik terug ging werken na een burn-out. Zo breekbaar voelde ik me. Niet het soort kwetsbaar dat je voelt wanneer je naar je slapende kinderen kijkt of wanneer je voor Moederdag een afschuwelijk mooie ketting van droge macaroni krijgt. Wel het soort broos waardoor je gaat twijfelen aan je capaciteiten. Mijn jarenlange ervaring leek opgebrand, weg in de zak van de as.

Drukdrukdruk. Een tijd geleden was het ook het codewoord voor mij, het klassieke antwoord op zowat elke vraag. Enerzijds klopte het, anderzijds hoefde ik zo niet dieper in te gaan op hoe het echt met me ging. Misschien was er ook niet veel diepers onder die drukke bovenlaag. Overleven als way of life. Een veeleisende job. Een frequent zieke peuter en een nachtelijk actieve kleuter. Een verhuis. Verse maaltijden, verse was en altijd de juiste nagellak.

Wanneer je er een dagactiviteit van maakt om één quiche te kiezen en te kopen, weet je dat je ver heen bent.

En toen was hij daar, de klap, de knieval, de nekslag. Hij arriveerde op het werk. Hyperventilatie en tranen, mijn professionele schild bleek opgelost te zijn in het niets. Naar huis. Nu! Voor even. Een paar weken. Die maanden worden. Een psychiater met een burn-out, jawel! Ook al heb ik dit etiket er pas na datum opgeplakt. Een fysieke vermoeidheid als nooit te voren, en zowel de fysieke als mentale draagkracht van een tandenstoker. Wanneer je er een dagactiviteit van maakt om één quiche te kiezen en te kopen, weet je dat je ver heen bent. Zeker als je nadien je auto niet meer terugvindt op de parking. En denkt dat de oplossing zit in een telefoontje naar je man op zijn werk. Het zijn tranen van opluchting én ellende die dan over je wangen rollen, eenmaal terug achter het stuur.

Ik ben onder een struik gekropen. Als een gewond dier heb ik mijn wonden gelikt. Ik ben hersteld en ben mij gaan bekwamen in de kunst van het delegeren en het begrenzen. Verder ambieerde ik de vaardigheid “feilloos falen”. En bovendien was ik het aan mijzelf en mijn omgeving verschuldigd, oh jee cliché, om de lat wat lager te leggen. Een zeventje, daar ging ik voor, niet meer, niet minder. Pleidooi voor imperfectie. Een trouwspeech schrijven? Ik deed mijn best tot aan de 7. Feest voor de jarige dochter? Taart van de bakker. Foute nagellak voor de outfit? So be it. Geen zin in de doucherompslomp? Kinderen ongewassen naar bed – en ze hebben dat overleefd. Zelfs een avond nietsdoen in mijn persoonlijke huis-spa, met komkommers en aanverwante wellness-attributen in de aanslag, was toegestaan.

Middelmatigheid, ik werd daar niet gelukkig van. Maar helemaal terug naar af en de lat terug de hoogte in, was ook geen optie.

En toen, na zeven weken van 7-tjes, geen gezever, sloeg het toe: het monster van de middelmatigheid. Crisis, want ik leed aan middelmatigheid. Ik beoordeelde mijzelf als een middelmatige moeder, een middelmatige partner en een middelmatige vriendin met een middelmatig leven in een middelmatig huis in een middelmatige straat van een middelmatig dorp. Geen uitschieters, geen prestaties, geen applaus. Aan liefde van mijn gezin, familie en vriendenkring hoegenaamd geen gebrek. De peuter genas stilletjes, de kleuter sliep al eens door, de verhuisdozen werden eindelijk uitgepakt.

Helaas, het goedgenoegisme bleek niet aan mij besteed. Middelmatigheid, ik werd daar niet gelukkig van. Maar helemaal terug naar af en de lat terug de hoogte in, dat was ook geen optie. Ik probeer nu te “differentiëren”, dat is mijn nieuwe aanpak. De ene keer ga ik voor een 10, de andere keer volstaat een 7. Ik laat mijn nagellak wat langer op, maar voorzie een afspraak bij de manicure net voor de feestdagen. Ik overweeg om binnenkort eens voor een onmogelijk geachte 3 te gaan… Differentiëren, ik ben het aan het leren. Benieuwd of dit een helpend alternatief is voor de integrale downsizing naar een 7!

Minder werken is ook minder verdienen, maar dankzij meer tijd en minder stress zou ik ook minder nood hebben aan luxe-uitgaven.

Naast deze schuchtere omhelzing van de imperfectie, moest ook het “huwelijk” met mijn job er aan geloven. Ik gaf mijn ontslag. Vaarwel veeleisende baan met overvolle agenda! Vaarwel helaas ook aan de financiële zekerheid. Minder werken is ook minder verdienen, maar dankzij meer tijd en minder stress zou ik ook minder nood hebben aan luxe-uitgaven of comfort-stuff, las ik in ‘Het voordeel van de twijfel: over nut van filosofie’ van Stefaan Van Brabant. Ik zou het goede voorbeeld geven voor de rest van de wereld. Want als iedereen minder zou gaan werken, zou er meer werk zijn voor iedereen en zouden we allemaal wat minder gestresseerd rondlopen. De welvaartsziektes en -kilo’s zouden als sneeuw voor de zon verdwijnen. Ik zou nooit meer de week voor en na een vakantie dubbele uren draaien. Want met mijn nieuwe deeltijdse baan met zelfstandigenstatuut zou ik zelf mijn uren bepalen. Ik zou naar de yoga kunnen en mijn boterhammen opeten in het park. Wie zou er dan nog nood hebben aan een dure vakantie waar je op commando plots moet ontspannen? Ik zou minder geld uitgeven want ik zou meer tijd hebben om de goedkoopste opties te onderzoeken.

Het klonk allemaal aannemelijk, mooi, ethisch, ecologisch, en erg nobel. Ik kon ook publiek vinden dat met enthousiasme reageerde op de uiteenzetting van mijn plannen en mijn other way of life. Maar tegelijk was ik mijn eigen angstvallige toehoorder. Zei ik dit echt? Geloofde ik dit? Wilde ik echt de knip op mijn portemonnee terwijl mijn collega’s hun geld lieten rollen? Als ik zo weloverwogen een keuze maakte, moest ik wel gelukkig worden, maar wat als dat overweldigende geluksgevoel zou uitblijven?

Eerlijk is eerlijk. Het consuminderen is geen evidentie. Nog niet.

Eerlijk is eerlijk. Het consuminderen is geen evidentie. Nog niet. Het geeft moed om gelijkgestemde zielen te treffen. Maar onverdeeld positief ben ik niet. Ik zit nog in een proefperiode. Ik hoef nog niet te kiezen. Ik ben zelfstandige in hoofdberoep geworden, maar ik kan ook nog terug naar een werknemersstatuut. Ik kom rond met een deel van mijn voormalig loon. Veel mensen hebben die luxe niet eens, dat besef ik zeer goed.

Herstellen van een burn-out is een persoonlijke zoektocht. En daarmee is dan ook de grootste gemeenschappelijke deler benoemd: de zoektocht. De tijd nemen, de rust, de allenigheid, de stilte. Om onder de drukke bovenlaag op zoek te gaan naar wie je bent, wat je wil en wat je nodig hebt. En wat haalbaar is. Niet meer, misschien iets minder. Ik hou niet van de uitspraak dat je zelf helemaal verantwoordelijk bent voor wat je doet en dus voor hoe je je voelt. Maar voel je wel uitgedaagd om de zoektocht aan te gaan. Met of zonder hulp. Met of zonder de juiste nagellak.

Succes is not final, failure is not fatal: it is the courage to continue that counts.
– Winston Churchill

Lees ook ‘De paradox van de nutteloosheid‘ over het belang van nietsdoen

Schrijf je reactie

17 reacties
  • Manon says:

    Prachtig geschreven én zo herkenbaar.

  • Marianne says:

    Liefdevol dit allemaal te lezen.
    Succes allen met zoeken… En vooral met gewoon er zijn en genieten!
    En laat toch aub die nagellak helemaal zitten.. Veel gedoe.. En erg slecht voor de aarde. Mijn helpt het echt enorm meer te leven met respect voor de aarde, voel mezelf dan zoveel beter! Spullen zijn slechts spullen…

  • Karolien says:

    Ik moest even slikken. Zelf psychiater in loondienst op een job waar gelukkig oog is voor evenwicht met een gezinsleven, maar ik herken het professionele schild heel erg.
    Merci om te delen.

  • Sofie says:

    Mooi Uus, dank je wel om te delen. x

  • Nele Lowyck says:

    Zo herkenbaar en zo mooi geschreven. Wat heb ik een respect voor jou om zo jou verhaal te durven doen. Daar heb ik alleen maar bewondering voor. Ik heb het verhaal al verschillende malen gelezen en ik blijf er moed uit scheppen. En ergens hoop ik dat het het psychisch lijden bij mensen wat uit de taboesfeer haalt want daar is nog veel werk aan en ik kan me daar soms zo druk over maken. Ik hoop dat je blijft schrijven want je brengt mooie boodschappen met je verhalen en het heeft steun aan mensen. Dank je wel en het allerbeste nog in wat je ook nog doet.

  • Prachtig!
    Herkenbaar tot en met …
    En wauw inzicht van dat differentiëren …
    Bedankt om te delen!

  • MV says:

    Dankjewel voor het delen van je verhaal. Inderdaad allemaal heel herkenbaar. Ik herlees je stuk elke dag om er moed en kracht uit te putten: ik kom hier (ooit) uit! Er zijn dagen dat ik dat daar zeker van ben maar andere dagen (zoals vandaag) denk ik dat het nooit meer goed komt.

  • NancyDeVogelaere says:

    Ik ben op kousevoeten dit stukje beginnen lezen… En heb het he-le-maal verslonden. De akelige herkenbaarheid (van quiche, nagellak die moet passen met je outfit, tot zelfstandig worden na burn-out) voelde uiteindelijk als een warm deken… Hé, er zijn er nog die dezelfde stront meemaken en drastische keuzes maken om ze als meststof te gaan gebruiken!

    Dankjewel om je verhaal te delen, Uus. Aan de vele reacties hier te lezen is er grote nood aan zo’n eerlijke, onomwonden woorden. Het wordt stilaan tijd dat wij als vrouwen een beetje milder worden voor onszelf. We moeten zoveel… Onze hyper-kritische zelf-observator staat constant als een rood licht te flikkeren. Niet alles is even belangrijk. Uiteraard willen en mogen we nog uitblinken – maar bewuster kiezen wat wel / niet prioriteit is, wordt steeds belangrijker

    Le meilleur est le mal du bien. Als alles altijd perfect moet zijn, is gewoon goed nooit meer goed genoeg…

    Warme groet en Uus, blijven schrijven – je weet duidelijk gevoelige snaren te raken 🙂

  • Marjan says:

    Herkenbaar! Fijn om te lezen! Bedankt! Ik doe ook de strategie van differentiëren in perfectionisme, dat lijkt me wel te helpen 🙂 Succes met je zoektocht!

  • Uus says:

    Bedankt voor jullie warme reacties vol herkenning. Ze zijn het levende bewijs hoe eenieder op zijn eigenste wijze zoekt en “vindt”. Succes met jullie zoektocht, die nog belangrijker is dan de bestemming!

    • Céline Scheerlinck says:

      Uus,

      Prachtige tekst! Schrijftalent ook!
      . Hartverwarmend mooi, mild geschreven. Kwetsbaar, sterk menselijk, authentiek, eerlijk: het zijn enkele woorden die in mij opkomen.
      Ben blij en dankbaar dat onze wegen weer kruisten!
      Ik hou Charliemag in de gaten ?

      Warme groeten,

      Céline

  • inge says:

    Aan Uus en alle lezeressen hier,

    Supervrouw bestaat niet. (Superman ook niet, maar dat wisten jullie waarschijnlijk al)

    Waarom blijven we torenhoge verwachtingen hebben van onszelf en oordelen we ook nog over wat we doen? Het wordt tijd om echt los te laten, anders blijven we onszelf eindeloos voorbijlopen en geraken we oververmoeid. Laten we woorden als “perfect, middelmatig, ondermaats” uit onze woordenboek schrappen aub en voor onszelf een leven te creeëren of keuzes maken die we kunnen waarderen als “OK zoals het is” en waar we een beetje of veel “happy” van worden.

    Een nieuw evenwicht zoeken na een burn-out is inderdaad zoeken. Dat is voor iedereen anders. Geef jezelf de ruimte om je weg te vinden. (dat vind ik ook mooi aan jouw verhaal, je verkent en houdt je opties open) Misschien niet van de eerste keer, maar met vallen en opstaan en ook vele mooie momenten onderweg. Als je de bodem hebt bereikt, kan het daarna alleen maar beter gaan.

    Succes aan iedereen die zoekt, het komt echt wel goed! (als je maar niet te hard je best doet :-))

    Inge – Springiness Coach
    *- zonder nagellak vandaag, geen tijd voor willen maken, met andere dingen bezig*

  • Hilde says:

    Hoe doen jullie dat, de lat lager leggen? Ik heb maandag van de dokter twee weken rust voorgeschreven gekregen. Dinsdag was de dochter van zes ziek en heb ik voor haar gezorgd, gisteren was het maar een halve dag school en heb ik de stiefzonen hun lessen gevraagd, gespeeld met de dochter, opgeruimd, gekookt,… Vandaag is de eerste echte rustdag. Daarstraks een uurtje geslapen. Maar na de boodschappen en middageten alweer nood aan een dut. Maar wat met die afwas dan? En de was? Mijn lief probeert te helpen maar heeft ook een drukke job. En als hij helpt, doet hij het in mijn ogen niet goed genoeg. Ik weet wel dat ik moet loslaten, maar hoe dan? Hoe leg je die lat lager? Ik doe al niet aan strijken en een poetsvrouw heb ik al. En toch lijk ik het allemaal niet aan te kunnen, want ook bij mij staat middelmatigheid niet in het woordenboek…

  • Nicky says:

    Wauw! Zoooo herkenbaar en mooi verwoord. En ook heel waar! De zoektocht naar jezelf is de sleutel tot herstel. Maar daar moest ik mezelf veel tijd voor gunnen. Mijn burn-out is ‘ontploft’ in 2012. Pas nu ben ik er echt aan toe om in de diepste regionen van mijzelf te gaan graven. Wat zijn mijn waardes en normen en hoe ga ik mijn dagdagelijks leven daar op instellen. Leven zoals ik het wil ipv geleefd te worden door de maatschappij. En ja, dat kan betekenen dat ik dan om 5.00 u of 6.00 u moet opstaan, om in alle rust mijn werk te kunnen doen en om 21.00 u al in mijn bed lig, nadat ik mijn kinderen (peuter en kleuter) de broodnodige aandacht heb geven….

  • Eva says:

    Mooi, Uus. Dit soort verhalen zouden we meer met elkaar moeten delen. Het is niet evident een evenwicht te vinden in een samenleving die zo veeleisend is, maar vaak zijn we het zelf die de hoogste verwachtingen stellen. De lat bewust lager leggen kan heel louterend zijn. Bedankt voor je verhaal.

  • Bene says:

    Stevig en goed pleidooi, Uus. Gelezen, gedurig geknikt, alles herkend. Van het aankopen van de quiche ‘als dagbesteding’ tot de uitzonderlijke nood aan allenigheid om je weg terug te vinden. Om het schoon te zeggen: been there – of beter: still am there. Al 4 maanden thuis na een bom van een burn-out (en ontslagen in ziekte bovendien).

    ‘De’ remedie bestaat volgens mij niet. ’t Is kwestie van ergens het geloof terug te vinden dat je iets kunt, veel betekent, en dat je naast ‘goedgenoegisme’ verdorie wél recht heb op piekmomenten. Die maken je tot wie je bent, graag wil zijn, blijven. Wat de wereld daar ook over denkt. En daarnaast: je eigen weg zoeken en blijven volgen. Ik heb het in een (niet-publieke) blog onlangs zo verwoord:

    “Die burn-out, miljaarde. My fragile state of mind. Ik heb ‘m al vaak naar een paar verre planeten verwenst. Maar de fikse kortsluiting heeft me ook iets duidelijk gemaakt. Dat je na het vallen terug recht kunt kruipen. Herstarten. Voorzichtig de goeie weg op gaan. De weg die past bij wie ik (je) ben (bent). En: immer blijven doseren, want een mentale naftbak houdt alleen stand als je in de juiste versnelling rijdt. Aangezien ik al 15 jaar met een automaat het land afdweil, heb ik het op de weg nooit geleerd”

    Duim!

  • Isabella Dhondt says:

    Mooie tekst, vlot te lezen, met interessante en bruikbare informatie voor iedereen, waarschijnlijk is er wel iemand die dit wil scoren als een 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 … , voor mij komt deze tekst binnen als een 10 op mijn hart.
    Totaal verloren lopen in het hectische leven van vandaag is pure logica voor mij, als je kijkt naar de natuur dan besef je pas hoe ver wij als mensen verwijderd zijn geraakt van haar essentie. We doen de natuur en onszelf continu geweld aan. Dat kan toch nooit de initiële bedoeling van bestaan zijn geweest.
    Wie kraakt onder de waanzin van het ” luxe” leven dat we “moeten” “lijden” is begunstigd. Je natuurlijke zelf krijgt alzo terug een kans om te floreren, éénmaal de prestatiedrang is verdwenen. En dat is een zalige manier van zijn. Niets moet. Het mooiste in mensen is nog altijd hun zijn zoals ze zijn, zoals de natuur die nooit presteert ook doodgewoon is.
    Je bent een prachtige vrouw, daar ben ik 100% zeker van. Omdat je zoekt en vragen stelt. Omdat je jezelf nu wilt zien als een met wortels in de aarde wilde bloem ergens op deze mooie aardbol, en niet meer als haar gecultiveerd aftreksel in een vaas die, hoeveel voedsel je ook in haar isolement blijft strooien of gieten, toch gedoemd is om snel te sterven.
    Bedankt voor het delen van jezelf met ons die dit lezen
    Veel liefde en schoonheid voor jou
    een vrouw

Colofon

Adres Redactie

Toko Space t.a.v. Charlie Magazine
Statiestraat 139
2600 Antwerpen